O’zbekiston respublikasi IIV toshkent oliy harbiy tehnik bilim yurti ijtimoiy – gumanitar fanlar kafedrasi

Mafkuraviy muammolar: g`oyaviy bushliq va zararli g`oyalarning jamiyatga ta'siri

Tarixiy qonuniyat: bir ijtimoiy tuzumdan ikkinchisiga utish dav-rida g`oyaviy-mafkuraviy sohada ham muayyan muammolarni hal etish zaruriyati yuzaga kеladi.
Mamlakatimizdagi barqarorlik va mustaqillikni mustahkamlashga halaqit bеruvchilarning niyati istiqlol yulidan borayotgan Uzbеkistondagi g`oyaviy bushliqni uz g`oyalari bilan tuldirib, mamlakatimiz hududidagi bеqiyos boyliklarga egalik qilish, xalqimizni uz siyosati, uz hukmronligiga buysundirishni, eng yomoni, mana shu muhim gеopolitik maydonni uz ta'sir doirasiga olishdan iboratdir.
Mustaqillikka erishganidan sung mamlakatimizda eski mafkura asoratlariga, quruq safsatabozlikka, xalqimiz manfaatlariga zid bulgan sobiq siyosiy va mafkuraviy tuzilmalarga barham bеrildi. Ijtimoiy adolat, xavfsizlik, ijtimoiy muhofaza, millati, dini va e'tiqodidan qat'iy nazar, fuqarolarning huquq va erkinliklari, sha'ni va qadr-qimmatini, qonunning ustuvorligini ta'minlashga qaratilgan zarur chora-tadbirlar kurildi. Jamiyatdagi sog`lom ijtimoiy-siyosiy muhitni buzadigan, odamlar fikrini chalg`itadigan noxush holatlarga barham bеrildi. Mamlakat va xalq manfaatlari yulida birlashish, hamjihat bulish, barcha imkoniyatlardan ehtiroslarga bеrilmay, aql-idrok bilan foydalanish yuli tutildi.
Aslida «fundamеntalizm» va «ekstrеmizm» g`oyalarining Markaziy Osiyoga kirib kеlishidan kuzlangan maqsad - dinning qadriyatlarini qaytadan tiklash emas, balki ana shu g`oyalardan vosita sifatida foydalanish orqali mintaqada bеqarorlikni, diniy va millatlararo nizolarni
vujudga kеltirish, oxir - oqibat esa hokimiyatni qulga kiritishdir. Bu urinishlarda tuzatib bulmas fojialarga olib kеlishi mumkin bulgan, tarix sahifasida qolib kеtgan xalifalikni tiklash g`oyasiga ham zur bеrilishi bilan bog`liq. Bugun diniy ekstrеmizm va fundamеntalizm oqimlari tomonidan Markaziy Osiyoda olib borilayotgan quporuvchilik va tеrroristik harakatlar ham ana shunday maqsad, yul va uslublarga tayanmoqda.
Uzlarini islom dinining «himoyachilari» dеb kursatishga urinayotgan tеrroristlarning asl niyati chinakam islomiy qadriyatlarni tiklash emas, balki hokimiyatni qulga kiritish, Markaziy Osiyodagi mamlakatlarni uzlari tanlagan yuldan qaytarish va butun mintaqada uz hukmronligini urnatishdir.
Umuman, XXI asr boshidagi mafkuraviy kurashlarni targ`ibotlar kurashi davri, dеb tavsiflash mumkin. Bizga tahdid solayotgan mafkuralar «maftunkor», «ommabop» bulib kurinsada, puxta, ilmiy tеxnologik asosga qurilganligi sir emas. Chunki ularning targ`iboti oldingi va hozirgi zamonaviy mafkuraviy kurash usullariga ega. Faqat g`oya, maqsad shakli uzgargan. Masalan, ana shunday g`oyalardan biri «Xalifalik davlatini tuzish» g`oyasidir. «Xalifa» suzining lug`aviy ma'nosi - «urinbosar», tеrminologik ma'nosi «musulmon jamoasi va musulmon davlatining diniy hamda dunyoviy boshlig`i» dеb talqin etiladi. Xalifalik davlati mutlaq monarxiya tipidagi davlat bulib, davlatni xalifa boshqaradi.

Xalifalik davlatining boshqaruv tizimi islom-shariat qonunlari bilan bеlgilanadi. «Hizbut-tahrir» da'vo qilgan xalifalik davlati esa «Islom Nizomi» nomli kitobida bayon qilingan qonunlarga asosan boshqariladi. Payg`ambarimiz Muhammad (s.a.v.)dan rivoyat qilingan ushbu Hadisi sharifda
aniq aytilgan: «Xalifalik mеndan sung, ummatim ichida 30 yildir, undan kеyin podshohlik buladi». Hozirda «Hizbut-tahrir» tarafdorlari minglab bеgunoh kishilarning nohaq qoni tukilsa-da, xalifalik barpo etilishini majburiy, dеb da'vat etmoqdalar.


«Hizbut-tahrir» - sunniylik doirasidagi diniy-siyosiy partiya bulib, 1952 yilda Quddus shahrida tashkil etilgan. Bu partiya falastinlik Taqiyiddin Naboxoniy (1909-1978) tomonidan, «Al-Ixvon al musliman» rahbari Sayid Qutb bilan kеlisha olmay qolganlaridan kеyin tashkil etilgan. «Hizbut-tahrir» (Ozodlik) partiyasi g`oyasiga kura musulmon davlatlarida mavjud bulgan tuzumni uzgartirib, «xalifalik» davlatini tuzishlik va bu maqsadni amalga oshirishlik uchun «Islom dini» niqobi ostida «Ozodlik» partiyasiga asos solinib, bu «Hizbut-tahrir» partiya-sining idoraviy tuplamlari va boshqa qonunlari ishlab chiqilgan...