O‘zbekiston respublikasi maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi nizomiy nomidagi toshkеnt davlat pеdagogika univеrsitеti


Download 420.5 Kb.
bet1/9
Sana14.10.2023
Hajmi420.5 Kb.
#1702470
  1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
1.08. (O\'zbek) Mexanika (2)



O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI MAKTABGACHA VA MAKTAB TA’LIMI VAZIRLIGI


NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKЕNT DAVLAT PЕDAGOGIKA UNIVЕRSITЕTI



TASDIQLAYMAN”
O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor X.Sh.Kadirov ______________

”_____”____________ 2023-yil



Mexanika
Fani bo’yicha
sillabus
(1-kurs)

Bilim sohasi: 100000 – Ta’lim


Ta’lim sohasi: 110000 – Ta’lim
Ta’lim yo‘nalishi: 60110700-Fizika va astronomiya


TOSHKЕNT - 2023


Modul / fan sillabusi
Fizika-matematika fakulteti
60110700 – Fizika va astronomiya



Fan/modul:

Mexanika

Fan/modul turi:

Majburiy

Fan/modul kodi:

MEXM109

Yil:

2023-2024

Kursga ajratilgan semestr:

1-2

Ta’lim shakli:

Kechki

Mashg‘ulotlar shakli va jami semestrga ajratilgan soatlar:

jami:

1

2

3

4

5

6

7

8

Jami auditoriya mashg‘ulot soati:

240

120

120



















Jami auditoriya mashg‘ulot soatlari:

90

46

44



















Ma’ruza

30

16

14



















Amaliy mashg‘ulotlar

30

16

14



















Laboratoriya

30

14

16



















Mustaqil ta’lim

150

74

76



















Kredit miqdori:

8

4

4



















Baholash shakli:

Sinov va imtihon

Kurs tili:

o‘zbek




  1. Fan/modulning maqsadi (KM)

F/MM1

Fanni o‘qitishdan maqsad – talabalarda, bo‘lajak fizika o‘qituvchisiga zarur bo‘lgan darajada makro va mikro dunyoda sodir bo‘ladigan harakat va uning turlari haqida, moddaning xususiyatlari hamda makroskopik sistemalarning turli agregat holatlardagi fizik xossalari haqida tushuncha va bilim berish, ko‘nikma va malakalarni shakllantirishdir.
Fanning vazifasi – talabalarga Mexanika ga doir amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlarida o‘zlashtirilgan barcha mavzular bo‘yicha masalalar yechish, laboratoriya ishlarini tashkil qilish, o‘tkazish va hisob kitob ishlarini bajarib, ularga doir xulosalar chiqara olish, fizika qonuniyatlarining munosabatlarini to‘g‘ri aniqlash kabi vazifalarni o‘rgatishdan iborat.




  1. Fanni o‘zlashtirish uchun zarur boshlang‘ich bilimlar

1

talabalarga umumiy fizikaga doir amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlarida o‘zlashtirilgan barcha mavzular bo‘yicha masalalar yechish, laboratoriya ishlarini tashkil qilish, o‘tqazish va hisob kitob ishlarini bajarib, ularga doir xulosalar chiqara olish, fizikaviy qonuniyatlarini munosabatlari to‘g‘ri aniqlash kabi vazifalarni o‘rgatishdan iborat.




  1. Ta’lim natijalari (TN)




Bilimlar jihatidan:

TN1

mexanika o‘qitishda zamonaviy yondashuvlar va innovatsiyalarni tatbiq qilish uchun zarur bo‘ladigan bilim va ko‘nikmalarni

TN2

mexanika darslarida zamonaviy ta’lim vositalardan foydalanishni

TN3

zamonaviy talablar asosida mexanika darslarini samarali tashkil qilish yo‘llarini

TN4

ta’lim sohasidagi innovatsion faoliyat asoslarini




Ko‘nikmalar jihatidan:

TN5

mexanika fanini o‘qitishda hamda ilmiy tadqiqotlar olib borishda qo‘llaniladigan zamonaviy yondashuvlar va innovatsion texnologiyalardan xabardor bo‘lishi

TN6

mexanika o‘qitishda qo‘yiladigan hozirgi zamon talablarini bilishi

TN7

mexanika fanining mazmuni, vositalari, metodlari va shakllarining uzviyligi va izchilligini ta’minlash

TN8

mashg‘ulotlarda ta’lim resurslaridan samarali foydalanish

TN9

o‘qitish mazmuniga oid axborotlarni qayta ishlash, umumlashtirish va o‘quvchilarga yetkazish ko‘nikmalariga ega bo‘lishi

TN10

mexanika darslarida zamonaviy innovatsion pedagogik texnologiyalarni qo‘llash

TN11

mexanika darslariga qo‘yiladigan zamonaviy talablar asosida darslarni tashkil etish malakalariga ega bo‘lishi

TN12

zamonaviy yondashuvlar va innovatsiyalardan kasbiy faoliyatda foydalanish

TN13

mexanika yutuqlari, fanning texnika va ishlab chiqarishga qo‘llanishi bo‘yicha tadqiqotlaridan xabardor bo‘lish

  1. Fan / mazmuni

Mashg‘ulotlar shakli: ma’ruza (M) I semestr

Dars soat


Fizika faniga kirish
Fizika fanining maqsad va vazifalari. O‘quv mashg‘ulotlari turlari va hajmi. Talabalar bilimiga qo‘yilgan talablar. Reyting tizimi va mashg‘lotlarda talabalarni baholash mezoni.Fizika fanining predmeti. Fizikaning boshqa fanlar bilan aloqasi. Fizika fanining rivojlanish tarixi. Fizikaning metodologiyasi. Fizik kattaliklar. Birliklar sistemasi.O‘lchamliklar.Fazo va vaqt. Sanoq sistemasi.Kinematika asoslari Fizikada aniqlik.

2


To‘g‘ri chiziqli harakat. Tezlik.
Kinematika. Moddiy nuqta, traektoriya, yo‘l va ko‘chish. Harakatning kinematik tenglamalari. To‘g‘ri chiziqli harakat. Tezlik va uning birligi.

2


To‘g‘ri chiziqli notekis harakat. Tezlanish.
Tezlanish va uning birligi. O‘rtacha va oniy tezliklar. To‘g‘ri chiziqli tekis va notekis harakatlar uchun harakatning, tezlikning va tezlanishlarning grafiklari. Tezlik grafigidan foydalanib oniy tezlikni aniqlash.

2


Egri chiziqli harakat.
Egri chiziqli harakat haqida tushuncha. Egri chiziqli harakatda tezlanish. Normal va tangensial tezlanishlar
Gorizontal va gorizontga nisbatan burchak ostidan otilgan jismlarning harakati. Gorizontal otilgan jismning trayektoriyasi, maksimal ko‘tarilish balandligi, uchish vaqti va uzoqligi.

2


Aylanma harakat.
Aylana bo‘ylab harakat. Burchak tezlik va burchak tezlanish. CHiziqli va burchak tezliklar orasidagi bog‘lanish. Aylana bo‘ylab tekis tezlanuvchan, tekis va tekis sekinlanuvchan harakatlarda normal, tangensial va to‘la tezlanishlar.

2


Dinamika asoslari.
Dinamika. Nyutonning I qonuni. Inersial sanoq sistemalari. Nyutonning birinchi qonunining aks tasdig‘i. Kuch va uning birligi. Tabiatda kuchlar. Massa va uning birligi. N’yutonning II qonuni. N’yutonning III qonuni. Massaning additivligi.

2


Mexanik ish va quvvat. Energiya.
Kuchning ishi va uning birligi. Konservativ va nokonservativ kuchlar va sistemalar. Quvvat va uning birligi. Kinetik va potensial energiya. Energiyaning saqlanish qonuni. Ko‘char bloklar yordamida kuchdan yutishga doir misollar.

2


Jism impul’si va uning saqlanish qonuni.
Jismning impulsi. Jismlar sistemasining impulsi. Impulsning saqlanish qonuni. Elastik va noelastik urilishlar. Tiklanish koyeeffitsenti.

2


Moddiy nuqtalar sistemasining harakati.
Massalar markazining harakati. Jismlarning massa va geometrik markazlari haqida. O‘zgaruvchan massali jism harakati. Reaktiv harakat. Meshcherskiy tenglamasi. siolkovskiy formulasi. Raketalar.

2


Butun olam tortishish qonuni.
Keppler qonunlari. Butun Olam tortishish qonuni. Gravitatsion doimiylik. Gravitatsion maydon (GM) kuchlanganligi va potensiali. Gravitatsion maydonda jismni ko‘chirishda bajaradigan ish. Kosmik tezliklar. Ekvivalentlilik prinsipi.

2



Download 420.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling