O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti


Download 147.95 Kb.
bet5/11
Sana21.04.2023
Hajmi147.95 Kb.
#1369004
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Makroiqtisodiyot kurs ishi (3)

Operatsiya

Kredit plus (+)

Debet, minus (-)

A. Tovar va xizmatlar

Tovarlar eksporti va xizmatlar eksporti (norezidentlarga xizmatlar ko'rsatish)

Tovarlar importi va xizmatlar importi (norezidentlar tomonidan xizmatlar ko'rsatish)

B. Investitsion daromadlar va ish haqi

Rezidentlar tomonidan norezidentlardan olingan

Rezidentlar tomonidan norezidentlarga to'lanadi

B. Transferlar (joriy va kapital)

Mablag'larni qabul qilish

Pul mablag'larini o'tkazish

D. Moliyaviy aktivlar yoki majburiyatlar bilan operatsiyalar

Norezidentlar oldidagi majburiyatlarning ortishi(masalan, norezidentlar tomonidan milliy valyutani naqd pulda sotib olish) yoki uchun talablarni kamaytirish norezidentlar(masalan, rezidentlarning norezident banklardagi hisobvaraqlaridagi qoldiqlarning kamayishi)

Norezidentlar uchun talablarni oshirish(masalan, norezidentlarga kreditlar berish) yoki ga nisbatan majburiyatlarni kamaytirish norezidentlar(masalan, norezidentlar tomonidan sotib olingan qimmatli qog'ozlarni rezidentlar tomonidan sotib olinishi)

Ushbu tasnif XVFning to'lov balansi bo'yicha qo'llanmasining beshinchi nashriga muvofiq keng tarzda tuzilgan.


Xatolar va kamchiliklar:
Ikki tomonlama tizim kredit va debet ob'ektlarining qoldiqlari o'rtasida rasmiy nomuvofiqliklarning yo'qligini nazarda tutadi. Amalda, bu holatga erishib bo'lmaydi. Barcha operatsiyalarni to'liq qamrab olishning murakkabligi, narxlarning bir xilligi, bitimlarni rasmiylashtirish vaqtining farqi va boshqalar tufayli turli xil buzilishlar muqarrar. To‘lov balansiga “Xato va kamchiliklar” (yoki “Sof xato va kamchiliklar”) maxsus bandining kiritilishining sababi ham shu. Umuman olganda, ushbu maqolada ko'rsatilgan qiymat nisbatan kichik va barqaror, ammo to'lov balansi statistikasi uchun tashqi iqtisodiy agentlar tomonidan hisobot berishni nazorat qilmaydigan mamlakatlarda keskin ko'tariladi va katta qiymatlarga erishishi mumkin. Bunday holda, bo'shliqlar va xatolar hajmi kapitalning ro'yxatdan o'tmagan chiqib ketishi (yoki kirib kelishi) haqida fikr beradi.
Xalqaro statistik ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, dunyo mamlakatlari to'lov balansi doimo nomutanosiblikda, ya'ni. joriy hisob balansi va yakuniy balans odatda nolga teng emas va shuning uchun kapital harakati, davlat balanslash operatsiyalari va to'lov balansini muvozanatlash uchun zaxiralardagi o'zgarishlar bilan muvozanatlanadi.
Joriy balansning barqaror ijobiy saldosi milliy valyutaning mavqeini mustahkamlaydi va shu bilan birga kuchli valyutaga ega bo‘lish imkonini beradi. moliyaviy baza milliy valyutaning pozitsiyasini zaiflashtiradigan va mamlakatni xorijiy kapitalni tobora ko'proq jalb qilishga undaydigan doimiy salbiy saldodan farqli o'laroq, mamlakatdan kapital eksporti uchun. Agar bunday kapital oqimi uzoq muddatli tadbirkorlik investitsiyalari (to'g'ridan-to'g'ri va portfel) orqali emas, balki uzoq muddatli davlat va xususiy bank kreditlari va ayniqsa favqulodda moliyalashtirish va tashqi majburiyatlarning o'sishi orqali bu tez o'sishiga olib keladi tashqi qarz mamlakat va undagi to'lovlar. Mamlakat kredit asosida yashay boshlaydi.
Joriy hisob balansidagi kuchli tebranishlar (u yoki bu yo'nalishda) mamlakat uchun salbiy oqibatlarga olib keladi. Shunday qilib, ijobiy saldoning keskin o'sishi pul massasining tez o'sishi uchun asos yaratadi va shu bilan inflyatsiyani rag'batlantiradi, salbiy saldoning keskin o'sishi esa valyuta kursining "qulashi" ni keltirib chiqaradi, bu esa mamlakatda tartibsizliklarni keltirib chiqaradi. tashqi iqtisodiy operatsiyalar. Shuning uchun qachon gaplashamiz to’lov balansining muvozanati haqida, keyin asosiy e’tibor joriy to’lov balansi taqchilligi (agar u shakllangan bo’lsa) va uning balansidagi kuchli tebranishlarga qaratiladi.

Download 147.95 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling