O’zbekiston respublikasi oliy

Javob: 50

TOPSHIRIQLAR
1-masala. ASCII kodlash tizimida 28800 bit/s tezlikga ega bo‘lgan modem 20 ta satrli va har bir satrida 70 tadan belgi bo‘lgan 110 betli matnni necha sekundda uzata oladi?
2-masala. 376832 bit necha Kbaytga teng?.
3-masala. 37 Kbayt 515 bayt 3 bitni bitga aylantiring.
4-masala. Alfavit 32 xarfdan iborat. Bitta xarf qancha axborotni o‘z ichiga oladi?
5-masala. Axbort 16 ta belgidan iborat alfavit orqali yozilgan bo‘lib 10 ta belgidan iborat. Axborotning bitlardagi o‘lchovi aniqlansin.
6 – masala. 300 bit xajmli axborot 100 belgidan tashkil topgan bo‘lsa, alfavit quvvati aniqlansin.
7–masala. Axborot 25 satr va har bir satrida 64 tadan belgilardan tashkil topgan. Axborotni yozish uchun quvvati 16 belgidan iborat bo‘lgan alfavitdan foydalanilgan bo‘lsa, axborot xajmi necha baytni tashkil qiladi?
8-masala. 30 satrli va har bir satrida probellar bilan qo‘shib hisoblanganda 48 tadan belgilardan iborat xat xajmi 900 baytni tashkil qiladi. Yozilgan xatdagi alfavit quvvati (belgilar soni) aniqlansin.

9–masala. Axborotni shifrlash uchun 64 ta turli belgilardan foydalanilgan. Shifrlangan axborot har biri 12 ta belgidan iborat 110 ta guruxga bo‘lingan bo‘lsa, shifrlangan axborot necha baytdan iborat bo‘ladi?
10-masala.. Bir qabilaning 32 simvoldan iborat alfaviti mavjud bo‘lib, ikkinchi qabilani esa 64 simvoldan iborat alfaviti bor. Qabila boshliqlari xat almashishganda, birinchi qabila maktubi 80 ta belgidan, ikkinchi qabila maktubi esa 70 ta belgidan iborat edi. Maktublardagi axborot xajmlarini hisoblang.
11-masala. SMS xabar 2048 ta belgidan iborat bo‘lib, 1/512 Mbayt xajmni tashkil qiladi. Bu xabar yozilgan alfavit quvvatini xisoblang.

 

12-masala. Agar SMS xabar 16 belgili alfavitda yozilgan bo‘lib, xajmi 1/16 Mbayt bo‘lsa, xabarda nechta belgi borligini xisoblang.

 

13-masala.  12288 bitli xabar necha kilobayt axborotni tashkil qiladi?
 

14-masala. Quvvati 16 ga teng bo‘lgan alfavit yordamida hosil qilingan 384 ta belgili xabarda necha kilobayt axborot xajmi borligini xisoblang.
15-masala. Matn yozish uchun quvvati 256 ga teng bo‘lgan alfavitdan foydalanilgan bo‘lib, har bir sahifada 30 ta satr va har bir satrda 70 belgi mavjud. 5 ta sahifali matnda qancha axborot xajmi borligini hisoblang.

 

16-masala. Har bir sahifasi 25 ta qatordan iborat 3 sahifali matnning har bir qatorida 60 ta belgi mavjud bo‘lsa, hamda matn hajmi 1125 baytni tashkil qilsa, u qanday quvvatli alfavit yordamida yozilgan?

 

17-masala. Matn quvvati 64 ga teng bo‘lgan alfavit yordamida yozilgan bo‘lib, har bir sahifada 30 ta qator bor. Agar matnni hajmi 8775 bayt va u 6 ta sahifadan iborat bo‘lsa, har bir qatorda nechtadan belgi qatnashganligini hisoblang.

 

18-masala. 2 ta sahifadan iborat yuborilayotgan xabarda 1/16 Kbayt axborot mavjud bo‘lib, har bir sahifada 256 ta belgi qatnashgan bo‘lsa, xabar qanday quvvatli alfavit bilan yozilgan?

19-masala. Poyezd 8 ta yo‘ldan bittasida turgan bo‘lsa, poyezdni qayerda turganligi haqidagi axborot necha bit?
20-masala. Avtomatik qurilma 16 bitli Unicode kodlash tizimidagi boshlang‘ich ma’lumotni 8 bitli KOI-8 kodlash tizimiga o‘tkazdi. Bu holda axborot hajmi 800 bitga kamaygan bo‘lsa, axborotdagi belgilar sonini aniqlang.

21-masala. Avtomatik qayta kodlash qurilmasi uzunligi 48 ta belgidan iborat 7-bitli ASCII kodlash tizimidagi axborotni 16-bitli Unicode kodlash tizimiga o‘tkazgan bo‘lsa, axborotning hajmi necha baytga ortgan?

22-masala. Avtomatik qurilma 16–bitli Unicode kodlash tizimidagi axborotni 8–bitli Windows–1251 kodlash tizimiga qayta kodlaganda axborot hajmi 60 baytni tashkil qildi. Axborotni qayta kodlashgacha bo‘lgan hajmi topilsin.
23-masala. Avtomatik qurilma 7–bitli ASCII kodlash tizimidagi axborotni 16–bitli Unicode kodlash tizimida qayta kodladi. Agar axborot hajmi 108 bitga ortgan bo‘lsa, axborotdagi belgilar soni topilsin.

24-masala. Unicode kodlash tizimida har bir belgi uchun 2 bayt joy ajratiladi. Shu kodlash tizimidagi 24 ta belgidan iborat axborot hajmi aniqlansin.

Tajriba ishi № 4

Mavzu: Matnli axborotlarni kodlash.

Ishdan maqsad: Matn tipidagi axborotlarni kodlashni o’rganish.

Kerakli jihozlar: Kompyuter,proyektor,tashqi xotira qurilmalari.

Nazariy qism:

Matn ko‘rinishidagi axborotni kodlash

Belgili sistema yordamida kodlangan axborot o‘lchovi V=I*K formulasi orqali aniqlanadi. Bunda, V – axborot o‘lchovi, I=log₂N – bitti belgining axborot o‘lchovi, K – axborotdagi belgilar soni, N – alfavit quvvati.Axborotni kodlashda, uzatishda ikkili alfavitdan foydalaniladigan bo‘lsa, axborot uzunligi bita belgiga teng bo‘ladi. Ular yordamida faqat ikki hil (0 yoki 1) axborotni kodlash, tuzish mumkin. Matematiklar tili bilan aytganda ikkili sanoq sistemasidagi bir xonali son yordamida faqat ikkita belgini kodlash mumkin. Ya’ni 2¹=2. Agar ma’lumot uzunligi ikkita belgidan iborat bo‘lsa, ular yordamida 2²=4 ta turli (00, 01, 10, 11) kombinatsiyalarga ega bo‘lib, to‘rtta belgini kodlash mumkin bo‘ladi. Boshqacha aytganda ikili sanoq sistemasidagi ikki xonali sonlar yordamida 4 ta belgini kodlash mumkin bo‘ladi. Agar axborot uzunligi 3 ta belgidan iborat bo‘lsa, ular yordamida 2³=8 ta (000, 001, 010, 011, 100, 101, 110, 111) belgini kodlash mumkin bo‘ladi va h.k.

Ishning borish tartibi: