O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi


XX asrning 50-yillaridan asr oxirigacha bo„lgan davrda o„zbek lug„atchiligi


Download 5.3 Mb.
bet251/272
Sana21.06.2023
Hajmi5.3 Mb.
#1645733
1   ...   247   248   249   250   251   252   253   254   ...   272
Bog'liq
Hozirgi o`zbek adabiy tili H.Jamolxonov2019

XX asrning 50-yillaridan asr oxirigacha bo„lgan davrda o„zbek lug„atchiligi. Bu yillarda turli sohalarga oid terminologik lug‘atlar bilan birga «Ruscha-o‘zbekcha», «O‘zbekcha-ruscha» tipidagi ikki tilli filologik lug‘atlar, qomusiy lug‘atlar, izohli, izohsiz lug‘atlar, frazeologik lug‘atlar, chastota lug‘ati, chappa lug‘at, maqol va matallar lug‘ati va bir necha ensiklopediyalar yaratildi (bu davr lug‘atlaridan namunalar darslikning «Leksikografiya haqida ma’lumot» bo‘limida keltirilgan).

  • XXI asr boshlarida yaratilgan lug‘atlar orasida “O‘zbek tilining etimologik lug‘ati” (Sh Rahmatullayev: 1-kitob,2000-y.; 2-kitob, 2002-y.; 3-kitob, 2003-y. ), “O‘zbek tilining izohli lug‘ati”, 5 tomlik (2006- 2008-y.), “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” , 12 jildlik (2000-2006-y.), “Qashqadaryo qishloqnomasi” - topoonomastik tadqiqot (To‘ra Nafasov: 2009-y.) kabi fundamental ishlarning borligi alohida e‘tiborga loyiq.

    Tekshirish savollari va topshiriqlar
    1.XI-XIII asrlarda yozilgan qanday lug‘atlarni bilasiz? Bunday lug‘atlarning turkiy tillarga qanday aloqasi bor?
    2.O‘zbek lug‘atchiligi tarixining chig‘atoy tili davrida qanday lug‘atlar yaratilgan? Bu lug‘atlarning tuzilishi, leksik va grammatik materiali haqida nimalarni bilasiz?

    1. XIX asrning oxiri va XX asrning boshlarida yaratilgan lug‘atlar haqida ma‘lumot bering.

    2. XX asrning 30-40-yillarida bir tilli va ikki tilli terminologik lug‘atlarning yaratilishiga ko‘proq e’tibor berilganligini qanday izohlaysiz?

    3. XX asrning ikkinchi yarmida yaratilgan lug‘atlarning turlari, ob‘yekti haqida ma‘lumot bering.

    4. XXI asrning boshlarida qanday lug‘atlar yaratildi?

    Adabiyotlar: 10 (237-243), 16 (206-220), 28(112-114), 29 (123-125), 33 (133-139)
    Lug„at-ko„rsatkich
    . J
    A
    Absolut sinonimlar(leksik
    Abduazizov A. tasnifi dubletlar)-283,286
    (konsonantizm)- 102,103 Adabiy nutqqa xoslangan




  • leksemalar-330,333
    Adabiy til-5
    Adabiy tilning og‘zaki shakli-5
    Adabiy tilning yozma shakli-6,152
    Aferezis-130,133
    Akkomodatsiya-125,132
    Aksentema-147
    Alifbe, alifbo-218
    Allofonik variativlik-118
    Allofonlar-54,65,67
    Amaliy leksikologiya-231,235
    Analitik grafema-158,166
    Analogiya prinsipi.-Qarang:
    Morfologik prinsip
    Ankopa-129
    Antonimik juftlik-291,293
    Antonimiya-287,293
    Antonimiya va polisemiya-289
    Antonimlarni belgilash mezonlari-289
    Antroponimik lug‘atlar-352
    Apokopa-129,133
    Arab tilidan o‘zlashgan leksemalar-299,308
    Aralash qo‘llanuvchi tinish belgilari-195
    B
    Badiiy nutqqa xoslangan leksemalar-330,333
    Badiiy uslub- 13
    Baho semalari-Qarang: Konnotativ semalar
    Baholovchi sinonimlar-Qarang: Uslubiy sinonimlar
    Argo-7
    Argotizmlar-7,315,318
    Artikulatsiya-48
    Artikulatsiya bazasi-43,48
    Artikulatsiya usuli-74
    Artikulatsiya usuli va to‘siqning qan- day hosil bo‘lishiga ko‘ra undosh- larning oppozitsiyalari-57
    Artikulatsiya o‘rni-74 Arxaizm-frazemalar -346,347
    Arxaizm-nomema -319,325
    Arxaizm-semema -320,325
    Arxifonema-62
    Arxisema-261
    Asos til-17
    Assimilativ holat-118
    Assimilatsiya-123,132
    Assotsiativ munosabatlar-238
    Atash semalari-Qarang:Denotativ semalar
    Austeza-qarang: Epiteza
    Avvalgi leksik ma‘nolar-274,277
    Ayiruv urg‘usi-146,147
    Ayiruvchi tinish belgilari-196
    Berkitilgan bo‘g‘in-134,138
    Berkitilmagan bo‘g‘in-134,139
    Bifonemali grafemalar-158,166
    Bilateral oppozitsiyalar-59
    Biografik maqola sхemasi(lek- sikografiyada)-360
    Bir elementli tinish belgilari-196
    Bir fokusli undoshlar-105
    Bir tilli lug‘atlar-350,355
    Bir o‘lchovli oppozitsiyalar-59
    Boshi yopiq bo‘g‘in-136,139

    D
    Bog‘langan ma‘no-272
    Bog‘langan urg‘u-147
    Bog‘langan urg‘uli tillar-142
    Bosh ma‘no-272,273,277
    Boshqa tillardan o‘zlashtirilgan
    ayrim so‘zlar orfoepiyasi-223
    Brok markazi-43,48
    Darak intonatsiyasi-150,151
    Davlat haqidagi maqola
    sxemasi(lekskografiyada)-358-359
    Degeminatsiya-131,133
    Denotativ ma‘no-253
    Denotativ semalar-256,261
    Determinlashish-315,318
    Diafonik variativlik-110,118
    Diakritik belgilar-156,167,172
    Diakritik harflar-168,172
    Dialekt -6
    Dialektizm-frazemalar-347
    Dialektizmlar-317
    Dialektizm-leksema-310,317
    Dialektizm-semema-310,317
    E
    Ekskursiya-43,48
    Eksperimental fonetika-35,47
    Ekstralingvistik (nolisoniy) omillar-15,265
    Ekvipolent oppozitsiyalar-60
    Eliziya-129
    Emfatik urg‘u-146
    Emfaza-150,151
    Burun bo‘ shli g‘ i-41,48
    Bo‘g‘in-133,138
    Bo‘g‘in markazi-138
    Bo‘g‘in tiplari-134
    Bo‘g‘in cho‘qqisi-88
    Bo‘giz bo‘shlig‘i-39,48
    Bo‘g‘iz undoshi-108
    Bo‘g‘iz undoshi tavsifi-116
    Dialektologik lugDatlar-353
    Differensiatsiya prinsipi(sinvolik prinsip)-180
    Digraflar-158,165
    Dinamik urg‘u-140,147
    Dissimalativ holat-118
    Dissimilatsiya-126,133
    Distant assimilatsiya-124
    Distant dissimalatsiya-126
    Distant metateza-130
    Divergensiya-29,119,123
    Divergent-118,123
    Doimiy oppozitsiyalar-61
    Dominanta- 67.257,281,286
    Doniyorov Х. tasnifi (vokalizm)-86
    Emotsional-ekspressiv jihatdan
    betaraf leksemalar-326
    Emotsional-ekspressiv jihatdan bo‘yoqdor leksemalar-326
    Emotsional-ekspressivlik-328
    Emotsional-ekspressivlikni ifoda-
    lashning affiksatsiya usuli—327,329
    Emotsional-ekspressivlikni ifodaashning
    fonetik usuli-327,329
    Emotsional-ekspressivlikni ifoda lashning kontekstual usuli—327,329
    Emotsional-ekspressivlikni ifoda-
    lashning leksik usuli—327,328
    Enantiosemiya-288,294
    Ensiklopedik lugDatlar-348,355
    Epenteza-128,132
    Epiteza-128,132
    Erkin ma‘no-272, 273
    F
    Fakultativ ottenkalar-67,72,75
    Fokus-88,105,108
    Fonema-54,74
    “Fonema, morfema va konstruksiya-
    lar” sirasi-236
    —Fonema - morfema-leksema-qolip”
    sirasi-236
    Fonema ottenkalari-64,65,74
    Fonema qatori-65
    Fonema varintlari-65,70
    Fonema variatsiyalari-65,70
    Fonemalarning asosiy ottenkalari-67
    Fonemalarning differensial belgilari-54,55,74

    Download 5.3 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    1   ...   247   248   249   250   251   252   253   254   ...   272




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling