O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi


Download 5.3 Mb.
bet265/272
Sana21.06.2023
Hajmi5.3 Mb.
#1645733
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   272
Bog'liq
Hozirgi o`zbek adabiy tili H.Jamolxonov2019

390
Mundarija

O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O„RTA 1
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 1
Hasanboy Jamolxonov 1
HOZIRGI O'ZBEK ADABIY TILI 1
1.KIRISH 3
1.1.Fanning obyekti, predmeti,maqsadi va vazifalari 3
1.2.Adabiy til va milliy til munosabatlari 4
1.3.Hozirgi o„zbek adabiy tilining og„zaki va yozma shakllari 5
1.4.Adabiy til va dialektlar munosabati 6
1.5.Hozirgi o„zbek tilining vazifaviy uslublari 7
1.6.Hozirgi o„zbek adabiy tili taraqqiyotini belgilovchi omillar 13
1.7.Hozirgi o‘zbek adabiy tilining davlat tili mavqeidagi o‘rni. 15
Tilning fonetik-fonologik sathidagi o„zgarishlar 16
Tilning lug‘at boyligida 19
Tilning grammatik qurilishida 21
1.10."Hozirgi o‘zbek adabiy tili" fanining boiimlari 23
Mavzuning 1.8- 1.9-bandari bo„yicha tekshirish savollari 25
Mavzuning 1.10-bandi bo„yicha tekshirish savollari 27
2.FONETIKA VA FONOLOGIYA 28
2.1.Fonetika 28
Fonetik birliklarning turlari 29
Fizik-akustik aspekt 34
Anatomik-fiziologik aspekt 37
Eshitib his etish aspekti 42
Lingvistik-funksional aspekt 42
Tekshirish savollari 43
Tayanch tushunchalar 44
2.2.Fonologiya 47
(tarixiy obzor) 48
Fonema va fonemika 51
Fonemalarning differensial (farqlanadigan) va integral (farqlanmaydigan) belgilari 52
Fonologik oppozitsiyalar 53
1.Talaffuzda ishtirok etuvchi asosiy nutq a’zosi va tovushning hosil bo„lish o„rniga ko„ra: 54
2.Artikulatsiya usuli va to„siqning qanday hosil bo„lishiga ko„ra: 54
1.Tilning uch darajali ko„tarilish belgisiga ko„ra: 55
2.Lablanish-lablanmaslik belgisiga ko„ra: 55
Korrelatsiya 59
aloqalari 60
Ottenkalar tasnifi 63
Fonemalarning kuchli va kuchsiz pozitsiyalari 64
ma’lumot 66
Xulosa 67
Tayanch tushunchalar 70
2.3.Transkripsiya, uning turlari 72
Tekshirish savollari 74
Tayanch tushunchalar 75
2.4.Hozirgi o„zbek adabiy tili vokalizmi 75
Unli fonemalar tasnifi 76
1.Lablarning ishtirokiga ko„ra: 76
2.Tilning vertikal (tik) harakatiga ko„ra: 76
3.Tilning gorizontal (yotiq) harakatiga ko„ra: 77
Qisqacha xulosa 82
Tekshirish savollari 82
Tayanch tushunchalar 83
Tekshirish savollari va topshiriqlar 87
Tayanch tushunchalar 88
2.5.Hozirgi o„zbek adabiy tili konsonantizmi 88
Yuqoridagi ma'lumotlardan quyidagilar ma'lum bo„ladi: 100
Tekshirish savollariTekshirish savollari 101
Tayanch tushunchalarchalar 101
Labial undoshlar tavsifi 102
Til oldi undoshlari tavsifi 104
Til o„rta undoshi tavsifi 107
Sayoz til orqa undoshlari tavsifi 107
Chuqur til orqa undoshlari tavsifi 108
Qorishiq " Ts " undoshi tavsifi 110
Tekshirish savollari 110
Tayanch tushunchalar 111
2.6.Fonologik sistemalar taraqqiyotidagi jarayonlar 111
Tekshirish savollari 116
Tayanch tushunchalar 116
2.7.Foneti1k21 hodisalar 116
O„zlashma so„zlarda turkiy tillarning fonetik qonuniyatlari ta’sirida yuz beradigan o„zgarishlar 121
Fonetik hodisalarning boshqa turlari 121
Tekshirish savollari 124
Tayanch tushunchalar 125
2.8.Bog„in (sillabema) 126
Bo„g„in tiplari 127
Bo„g„inning til va nutqdagi ahamiyati 129
Tekshirish savollari 130
Tayanch tushunchalar 130
2.9.Urg‘u (aksentema) 131
1 ■ ■ 1 131
Tekshirish savollari 137
Tayanch tushunchalar 138
2.10.Intonatsiya (intonema) 139
Tekshirish savollari 141
Tayanch tushunchalar 141
3.Hozirgi o„zbek adabiy tilining yozma 142
shakli 142
3.1.Til va yozuv munosabatlari 143
3.2.Grafika- yozuv tizimining birinchi komponenti 145
Fonografemalar 148
Prosodemografemalar 149
Morfografemalar 157
Tekshirish savollari 158
Tayanch tushunchalar 159
3.3.lotin-o„zbek yozuvining grafik tavsifi 163
Tekshirish savollari 166
Tayanch tushunchalar 166
3.4.Orfografiya -yozuv tizimining ikkinchi komponenti 167
Orfografiya prinsiplari 169
Tekshirish savollari 176
Tayanch tushunchalar 176
3.5.Imlo qoidalari 177
Tekshirish savollari 184
Tayanch tushunchalar 185
3.6.Punktuatsiya-yozuv tizimining uchinchi 186
komponenti 186
Punktuatsiya prinsiplari 187
1.Qo„llanish o„rniga ko„ra tinish belgilari uch guruhga ajratiladi: 188
3.Tuzilishiga ko„ra tinish belgilari ikki guruhga ajratiladi: 189
4.Vazifasiga ko„ra tinish belgilari quyidagi guruhlarga ajratiladi: 189
Tekshirish savollari 190
Tayanch tushunchalar 190
3.7.Hozirgi o„zbek adabiy tili yozuv tizimlari haqida tarixiy-xronologik ma’lumot 191
Hozirgi o„zbek adabiy tilining shakllanishi arafasida va undan keyin qo„llangan yozuvlar 191
Birinchi davr (1900-1929-yillar) 192
Ikkinchi davr(1929-1940-yillar) 199
Uchinchi davr(1940-1995-yillar) 203
1995-yilning 24-avgustida O„zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 339-sonli qarori bilan "O„zbek tilining asosiy imlo qoidalari" tasdiqlanadi. 208
Tekshirish savollari 208
Tayanch tushunchalar 209
4.ORFOEPIYA 210
Orfoepiya haqida ma’lumot 210
Unli tovushlar orfoepiyasi 210
Undosh tovushlar orfoepiyasi 212
Yasama so„zlar va grammatik shakllar talaffuzi 213
orfoepiyasi 214
Tekshirish savollari 217
Tayanch tushunchalar 218
Leksikologiya 219
5.1.Leksikologiya haqida umumiy ma’lumot 219
Leksikologiyaning turlari 220
Tekshirish savollari 224
Tayanch tushunchalar 224
5.2.Leksema 226
Leksemaning til qurilishidagi maqomi 226
Leksema -ikki jihatli birlik 230
Savollar va topshiriqlar 231
Tayanch tushunchalar 232
5.3.Leksemaning tashqi (ifodalovchi) tomoni 232
Leksik омонимия 233
Omonim omoleksemalarning turlaninish va tuslanish sistemalariga munosabati 235
Omonimlarning yuzaga kelish sabablari 235
Omonimiya va polisemiya 236
Leksik omonimiyaga yondosh hodisalar 236
sifatidagi tavsifi 237
Tekshirish savollari va topshiriqlar 237
Tayanch tushunchalar 238
Leksik paronimiya 238
Paronimlarning nytqda uslubiy vosita sifatida qo„llanishi (paronomaziya) 240
Tekshirish savollari 241
Tayanch tushunchalar 241
5.4.Leksemaning ichki (ifodalanuvchi) tomoni 242
Leksemenaning semantik tarkibi 242
Leksik ma’noning semantik tarkibi 245
3.Tekshirish savollari 249
Tayanch tushunchalar 250
5.5.Leksemaning uzual va okkazional ma’nolari 250
Okkazional (nutqiy ) ma’no 251
Tekshirish savollari 252
Tayanch tushunchalar 253
5.6.Leksik monosemiya va polisemiya 253
Leksik ma’no taraqqiyoti 254
Ma’noning ko„chishi 255
Ma’noning torayishi 259
Leksik ma’no taraqqiyoti natijalari 259
Tekshirish savollari va topshiriqlar 260
Tayanch tushunchalar 260
5.7.Leksik ma’no tiplari 261
Leksik ma’nolarning guruhlanishi 261
Avvalgi leksik ma’nolar 262
Etimon 263
Tekshirish savollari 266
Tayanch tushunchalar 266
5.8.Leksik ma’noning lug„aviy konteksti, grammatik tabiati va 2v73alentlik imkoniyatlari 266
Leksik ma’noning lug„aviy konteksti 267
Leksik ma’noning grammatik tabiati 268
Leksik ma’nolarda semantik bo„g„lanish 268
Tekshirish savollari 269
Tayanch tushunchalar 269
5.9.Leksemalar orasidagi semantik munosa27b6 atlar 269
Leksik sinonimiya 270
Leksik sinonimlarning turlari 271
Tekshirish savollari 275
Tayanch tushunchalar 275
Leksik antonimiya 276
Antonimiya hodisasi quyidagi holatlarda kengroq tarqalgan: 276
Tayanch tushunchalar 283
5.10.Giponimiya, graduonimiya va partonimiya 283
Graduonimiya 284

Download 5.3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   272




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling