O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi
Download 5.3 Mb.
|
Hozirgi o`zbek adabiy tili H.Jamolxonov2019
|
Partonimiya 285 Tekshirish savollari va topshiriqlar 285 5.11.O„zbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti 286 Til taraqqiyotining xalq tarixi bilan bog„liqligi 286 Leksema o„zlashtirish 293 Tekshirish savollari va topshiriiqlar 295 Tayanch tushunchalar 297 5.12.Leksemalarning ishlatilish doirasi 298 Dialektlarga xos leksemalar 298 Kasb-hunar leksikasi 301 Argotizm, jargonizm va vulgarizmlar 303 Tekshirish savollari va topshiriqlar 304 Tayanch tushunchalar 305 5.13.O„zbek tili leksikasida eskirish va 306 yangilanish jarayonlari 306 O„zbek tili leksikasida eskirish jarayoni 306 Tekshirish savollari 312 Tayanch tushunchalar 312 5.14.O„zbek tili leksikasining emotsional- ekspressiv jihatdan qatlamlanishi 314 1.Emotsional-ekspressiv jihatdan betaraf leksemalar. Bunday 314 Emotsional-ekspressiv bo„yoqdor leksemalarning nutqda qo„llanishi 315 Tekshirish savollari va topshiriqlar 316 Tayanch tushunchalar 316 5.15. Leksemalarning nutq ko„rinishlariga xoslanish jihatidan tavsifi 317 Umumnutq leksemalar va nutqning ma„lum ko„rinishlariga xoslangan leksemalar 317 III.Leksemalaning fonetik tarkibida, grammatik shakllarida ham nutq ko„rinishlariga xoslanish holatlari bo„lib turadi: 318 Nutq ko„rinishlariga xoslangan leksemalarning badiiy asar tilida qo„llanishi 319 Tekshirish savollari va topshiriqlar 320 Tayanch tushunchalar 321 6.Frazeologiya 321 6.1.Frazeologiya haqida umumiy ma’lumot 321 Frazemalarning semantik turlari 325 Frazeologik monosemiya va polisemiya 326 Tekshirish savollari va topshiriqlar 326 Tayanch tushunchalar 327 6.2.Frazemalarning shakl va ma’no 328 munosabatlariga ko„ra turlari 328 Frazemalarning shakl munosabatlariga ko„ra turlari 328 Tekshirish savollari va topshiriqlar 331 Tayanch tushunchalar 331 6.3.Frazemalarning ishlatilish doirasi va zamoniyligi 332 Frazemalarning ishlatilish doirasi 332 1.Ishlatilish doirasi chegaralanmagan frazemalar millat vakillarining 332 Tekshirish savollari va topshiriqlar 333 Tayanch tushunchalar 334 7.LEKSIKOGRAFIYA 334 7.1. Leksikografiya haqida ma’lumot 334 7.2. Lug„at tiplari va turlari 335 Ko„zlangan maqsadga ko„ra lug„at tiplari va turlari 335 ko„ra lug„at turlari 338 Maхsus lug‘atlar 338 MAXSUS LUG'ATLAR 340 Tekshirish savollari 341 Tayanch tushunchalar 341 7.3.Lug„at maqolalarining joylashtirilish tartibi va maqola sxemalari 342 Maqolalarni joylashtirish tartibi 342 Vatan va vatanparvarlik haqida 344 Til haqidagi maqola sxemasi: 346 Biografik maqola sxemasi: 347 Tekshirish savollari 347 Tayanch tushunchalar 347 7.4.O„zbek lug„atchiligi tarixidan qisqacha ma’lumot 348 Tekshirish savollari va topshiriqlar 354 Lug„at-ko„rsatkich 354 A 354 B 387 385 381 Lug„atlar 382 386 382 387 383 388 384 389 385 Mundarija 386 Leksemalarning nutq ko‘rinishlariga xoslanish jihatidan tavsifi (tilning vazifaviy ko‘rinishlariga xoslanganlik belgisiga ko‘ra leksemalar tavsifi) O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O„RTA 1 MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 1 Hasanboy Jamolxonov 1 HOZIRGI O'ZBEK ADABIY TILI 1 1.KIRISH 3 1.1.Fanning obyekti, predmeti,maqsadi va vazifalari 3 1.2.Adabiy til va milliy til munosabatlari 4 1.3.Hozirgi o„zbek adabiy tilining og„zaki va yozma shakllari 5 1.4.Adabiy til va dialektlar munosabati 6 1.5.Hozirgi o„zbek tilining vazifaviy uslublari 7 1.6.Hozirgi o„zbek adabiy tili taraqqiyotini belgilovchi omillar 13 1.7.Hozirgi o‘zbek adabiy tilining davlat tili mavqeidagi o‘rni. 15 Tilning fonetik-fonologik sathidagi o„zgarishlar 16 Tilning lug‘at boyligida 19 Tilning grammatik qurilishida 21 1.10."Hozirgi o‘zbek adabiy tili" fanining boiimlari 23 Mavzuning 1.8- 1.9-bandari bo„yicha tekshirish savollari 25 Mavzuning 1.10-bandi bo„yicha tekshirish savollari 27 2.FONETIKA VA FONOLOGIYA 28 2.1.Fonetika 28 Fonetik birliklarning turlari 29 Fizik-akustik aspekt 34 Anatomik-fiziologik aspekt 37 Eshitib his etish aspekti 42 Lingvistik-funksional aspekt 42 Tekshirish savollari 43 Tayanch tushunchalar 44 2.2.Fonologiya 47 (tarixiy obzor) 48 Fonema va fonemika 51 Fonemalarning differensial (farqlanadigan) va integral (farqlanmaydigan) belgilari 52 Fonologik oppozitsiyalar 53 1.Talaffuzda ishtirok etuvchi asosiy nutq a’zosi va tovushning hosil bo„lish o„rniga ko„ra: 54 2.Artikulatsiya usuli va to„siqning qanday hosil bo„lishiga ko„ra: 54 1.Tilning uch darajali ko„tarilish belgisiga ko„ra: 55 2.Lablanish-lablanmaslik belgisiga ko„ra: 55 Korrelatsiya 59 aloqalari 60 Ottenkalar tasnifi 63 Fonemalarning kuchli va kuchsiz pozitsiyalari 64 ma’lumot 66 Xulosa 67 Tayanch tushunchalar 70 2.3.Transkripsiya, uning turlari 72 Tekshirish savollari 74 Tayanch tushunchalar 75 2.4.Hozirgi o„zbek adabiy tili vokalizmi 75 Unli fonemalar tasnifi 76 1.Lablarning ishtirokiga ko„ra: 76 2.Tilning vertikal (tik) harakatiga ko„ra: 76 3.Tilning gorizontal (yotiq) harakatiga ko„ra: 77 Qisqacha xulosa 82 Tekshirish savollari 82 Tayanch tushunchalar 83 Tekshirish savollari va topshiriqlar 87 Tayanch tushunchalar 88 2.5.Hozirgi o„zbek adabiy tili konsonantizmi 88 Yuqoridagi ma'lumotlardan quyidagilar ma'lum bo„ladi: 100 Tekshirish savollariTekshirish savollari 101 Tayanch tushunchalarchalar 101 Labial undoshlar tavsifi 102 Til oldi undoshlari tavsifi 104 Til o„rta undoshi tavsifi 107 Sayoz til orqa undoshlari tavsifi 107 Chuqur til orqa undoshlari tavsifi 108 Qorishiq " Ts " undoshi tavsifi 110 Tekshirish savollari 110 Tayanch tushunchalar 111 2.6.Fonologik sistemalar taraqqiyotidagi jarayonlar 111 Tekshirish savollari 116 Tayanch tushunchalar 116 2.7.Foneti1k21 hodisalar 116 O„zlashma so„zlarda turkiy tillarning fonetik qonuniyatlari ta’sirida yuz beradigan o„zgarishlar 121 Fonetik hodisalarning boshqa turlari 121 Tekshirish savollari 124 Tayanch tushunchalar 125 2.8.Bog„in (sillabema) 126 Bo„g„in tiplari 127 Bo„g„inning til va nutqdagi ahamiyati 129 Tekshirish savollari 130 Tayanch tushunchalar 130 2.9.Urg‘u (aksentema) 131 1 ■ ■ 1 131 Tekshirish savollari 137 Tayanch tushunchalar 138 2.10.Intonatsiya (intonema) 139 Tekshirish savollari 141 Tayanch tushunchalar 141 3.Hozirgi o„zbek adabiy tilining yozma 142 shakli 142 3.1.Til va yozuv munosabatlari 143 3.2.Grafika- yozuv tizimining birinchi komponenti 145 Fonografemalar 148 Prosodemografemalar 149 Morfografemalar 157 Tekshirish savollari 158 Tayanch tushunchalar 159 3.3.lotin-o„zbek yozuvining grafik tavsifi 163 Tekshirish savollari 166 Tayanch tushunchalar 166 3.4.Orfografiya -yozuv tizimining ikkinchi komponenti 167 Orfografiya prinsiplari 169 Tekshirish savollari 176 Tayanch tushunchalar 176 3.5.Imlo qoidalari 177 Tekshirish savollari 184 Tayanch tushunchalar 185 3.6.Punktuatsiya-yozuv tizimining uchinchi 186 komponenti 186 Punktuatsiya prinsiplari 187 1.Qo„llanish o„rniga ko„ra tinish belgilari uch guruhga ajratiladi: 188 3.Tuzilishiga ko„ra tinish belgilari ikki guruhga ajratiladi: 189 4.Vazifasiga ko„ra tinish belgilari quyidagi guruhlarga ajratiladi: 189 Tekshirish savollari 190 Tayanch tushunchalar 190 3.7.Hozirgi o„zbek adabiy tili yozuv tizimlari haqida tarixiy-xronologik ma’lumot 191 Hozirgi o„zbek adabiy tilining shakllanishi arafasida va undan keyin qo„llangan yozuvlar 191 Birinchi davr (1900-1929-yillar) 192 Ikkinchi davr(1929-1940-yillar) 199 Uchinchi davr(1940-1995-yillar) 203 1995-yilning 24-avgustida O„zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 339-sonli qarori bilan "O„zbek tilining asosiy imlo qoidalari" tasdiqlanadi. 208 Tekshirish savollari 208 Tayanch tushunchalar 209 4.ORFOEPIYA 210 Orfoepiya haqida ma’lumot 210 Unli tovushlar orfoepiyasi 210 Undosh tovushlar orfoepiyasi 212 Yasama so„zlar va grammatik shakllar talaffuzi 213 orfoepiyasi 214 Tekshirish savollari 217 Tayanch tushunchalar 218 Leksikologiya 219 5.1.Leksikologiya haqida umumiy ma’lumot 219 Leksikologiyaning turlari 220 Tekshirish savollari 224 Tayanch tushunchalar 224 5.2.Leksema 226 Leksemaning til qurilishidagi maqomi 226 Leksema -ikki jihatli birlik 230 Savollar va topshiriqlar 231 Tayanch tushunchalar 232 5.3.Leksemaning tashqi (ifodalovchi) tomoni 232 Leksik омонимия 233 Omonim omoleksemalarning turlaninish va tuslanish sistemalariga munosabati 235 Omonimlarning yuzaga kelish sabablari 235 Omonimiya va polisemiya 236 Leksik omonimiyaga yondosh hodisalar 236 sifatidagi tavsifi 237 Tekshirish savollari va topshiriqlar 237 Tayanch tushunchalar 238 Leksik paronimiya 238 Paronimlarning nytqda uslubiy vosita sifatida qo„llanishi (paronomaziya) 240 Tekshirish savollari 241 Tayanch tushunchalar 241 5.4.Leksemaning ichki (ifodalanuvchi) tomoni 242 Leksemenaning semantik tarkibi 242 Leksik ma’noning semantik tarkibi 245 3.Tekshirish savollari 249 Tayanch tushunchalar 250 5.5.Leksemaning uzual va okkazional ma’nolari 250 Okkazional (nutqiy ) ma’no 251 Tekshirish savollari 252 Tayanch tushunchalar 253 5.6.Leksik monosemiya va polisemiya 253 Leksik ma’no taraqqiyoti 254 Ma’noning ko„chishi 255 Ma’noning torayishi 259 Leksik ma’no taraqqiyoti natijalari 259 Tekshirish savollari va topshiriqlar 260 Tayanch tushunchalar 260 5.7.Leksik ma’no tiplari 261 Leksik ma’nolarning guruhlanishi 261 Avvalgi leksik ma’nolar 262 Etimon 263 Tekshirish savollari 266 Tayanch tushunchalar 266 5.8.Leksik ma’noning lug„aviy konteksti, grammatik tabiati va 2v73alentlik imkoniyatlari 266 Leksik ma’noning lug„aviy konteksti 267 Leksik ma’noning grammatik tabiati 268 Leksik ma’nolarda semantik bo„g„lanish 268 Tekshirish savollari 269 Tayanch tushunchalar 269 5.9.Leksemalar orasidagi semantik munosa27b6 atlar 269 Leksik sinonimiya 270 Leksik sinonimlarning turlari 271 Tekshirish savollari 275 Tayanch tushunchalar 275 Leksik antonimiya 276 Antonimiya hodisasi quyidagi holatlarda kengroq tarqalgan: 276 Tayanch tushunchalar 283 5.10.Giponimiya, graduonimiya va partonimiya 283 Graduonimiya 284 Download 5.3 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|