O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta

Download 20.66 Kb.

Sana	18.06.2023
Hajmi	20.66 Kb.
	#1566345

Bog'liq
Portlandsement ishlab chiqarishning quruq usuli Reja

II BOB PORTLAND SEMENTNI XUSUSIYATLARI... ……………………

^O’ZB^E^{KISTON R}^E^{SPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA}^’^{LIM VAZIRLIGI}
^{Toshkent Kimyo Texnalogiyalari Insitituti}
^«^{Silikat materiallari nodir va kamyob metallar texnologiysi» kafedrasi}
^{« » fanidan}

^{KURS LOYIHASI}

^{Mavzu: Oq portland sement ishlab chiqarish quruq usulda aylanma pechning texnik xisobi.}

^{Kafedra mudiri: Prof.Aripova M.X}

^{Ilmiy rahbar: Katta.o’q Yaxyayev U.A}

^{Talaba : 4-20 guruh Talabsi}
^{ERALIYEVA GULZODA}

^Mundarija
^{Kirish………………………………………………………………………………..}
^{I BOB PORTLAND SEMENTNI ISHLAB CHIQARISH USULLARI………..}

^{Portland sementni ishlab chiqarish quruq usul …………………….……….......}
^{Portland sementni ishlab chiqarish chatishtirilgan usuli……………………......}

^{II BOB}^{PORTLAND SEMENTNI}^{XUSUSIYATLARI...}^{……………………}

^{2.1 Portland sementni oddiy tsementdan farqlar…………………………………..}

^{2.2 Oq portland sement ishlab chiqarish quruq usulda Aylanma pechning texnik xisobi ……………………..…………………………………………………………}

^Kirish
^{Portland sement}⁽^Inglizcha^{: Portland –}^{Birlashgan Qirollikadagi}^{yarim orol nomidan),}^suvga^{chidamli bogʻlovchi}^modda^{; qurilish materiali. Tarkibi asosan}^kalsiy^{silikatlardan iborat. Sementning eng keng tarqalgan turi hisoblanadi. Klinker va gips (3—7%) aralashmasini juda mayin tuyib olinadi. Aralashmaga maʼlum miqdorda (10—15%) faol mineral modda aralashtirilishi ham mumkin. Tarkibi, xossalari va qoʻllanish sohalariga koʻra, Portland sement oddiy, tez qotuvchan, gidrofob, sulfatga bardoshli, oq rangli, asbest-sement mahsulotlari ishlab chiqarishda ishlatiladigan va boshqalarga boʻlinadi. Portlandsementning tarkibi va sifati asosan klinkerning tarkibi va uning qanchalik mayin tuyilganligiga bogʻliq. Uning eng muhim xossasi suv bilan taʼsirlashganda qotish xususiyatidir. Bu xususiyati marka bilan belgilanadi,}^{Oʻzbekistonda}^{ishlab chiqariladigan Portland sementning markasi 300 dan 600 gacha (marka qancha yuqori boʻlsa, material shuncha sifatli hisoblanadi)}^{Qisman erib qovushib qolguncha kuydirilgan klinkerni gips bazi hollarda esa mahsus qo‘shimchalar bilan birga tuyishdan hosil bo‘lgan gidravlik bog‘lovchi modda portlandsement deb ataladi.}
^{Kuydirish mahsulotida kalsiy silikatlar ko‘p bo‘ladi (70- 80%). qisman erish natijasida qovushib, qotib qolgan mayda-yirik tosh bo‘laklari klinker deyiladi.}
^{Portlandsement xossalarini o‘zgartirib turish, shuningdek,}
^{Uning tannarxini kamaytirish maqsadida klinkerga aktiv va inert mineral qo‘shimchalar qo‘shishga ruxsat eiladi. Inert qo‘shimchalar (ohaktosh, dolomit, kvarsqum va boshqalar) miqdori 10%dan, aktiv (trepel, diatomit, vitrofir, trass, shlak, gliyej va boshqalar) qo‘shimchalar miqdori esa 15% dan oshmasligi kerak. Biroq gidravlik qo‘shimchalar 20% va undan ortiq bo‘lishi mumkin. U holda maydalangan mahsulot nomi qo‘shilganga qarab boshqa, ya’ni qo‘shilma sifatida donador domna shlagi ishlatilsa shlak-portlandsement deb, tabiiy gidravlik qo‘shilmalar ishlatilsa putssolon portlandsement deb ataladi.}
^{Klinkerni tuyayotganda unga odatda ko‘pi bilan 3% gips qo‘shiladi. Bu bilan sementning tishlashish muddati uzaytiriladi. Bu esa uning xossalariga yaxshi ta’sir qiladi.}
^{Portlandsement klinkeri ishlab chiqarish uchun xomashyo materiallari sifatida gil yoki lyoss va ohaktosh jinslar ishlatiladi. Gil yoki lyoss va oxaktosh jinslar ishlatiladi. Gil yoki lyoss va jinslar turli moddalardan tashkil topgan. Ularda, asosan uchta oksid bor: SiO2, Al2O3, va Fe2O3. lessda 15-20% atrofida СаСО3 bor. O‘zbekiston sement zavodlarida, asosan lyoss ishlatiladi. Oxaktoshlar asosan kalsiy karbonatdan iborat. Kalsiy karbonat esa ikki oksid-SaO va СО2 dan iborat.}
^{Odatda asosiy va qo‘shimcha oksidlar miqdori quydagicha bo‘ladi:}
^{CaO 63-67%, SiO2 21-24%, Al2O3 4-8%, Fe2O3 2-4%, MgO 0,5-5%, SO3 0,3-1%, Na2O}^ва^{K2O 0,4-1%, TiO2 0,2-0,5%, P2O5 0,1-0,3%.}
^{1500 0}^С^{da kuydirilgan erkin magniy oksid suv ta’sirida so‘nish qobilitini yo‘qotmasa ham, u juda sust so‘nadi. Uning so‘nish jarayoni qotib qolgan sementtoshda ham davom etishi mumkin. Natijada qorishma va beton yoriladi. Bunday xavfli holatning oldini olish portlandsement tarkibidagi erkin magniy oksid miqdori standartda chegaralanadi: 4,55 dan oshmasligi zarur.}
^{Portlandsementda kaliy va natriy oksidlari bo‘lmagani ma’qul, chunki ular portlandsementning tishlashish muddatiga ta’sir qiladi. Bundan tashqarii, ishqorlar betonda to‘ldirgichlar bilan o‘zaro kimyoviy ta’sir etishi mumkin. Natijada qotgan betonning darz ketishiga sababchi bo‘ladigan natriy va kaliy silikatlari hosil bo‘ladi. Bu reaksiya atrof muhit yetarlicha nam bo‘lsa, juda tez ketadi. Shu sababli gidrotexnik betonlar uchun sement va to‘ldirgichlar tanlayotganda sementda qancha ishqor borligi hisobga olinishi lozim va to‘ldirgichlarda amorf qumtuproqdan qancha borligi aniqlanadi.}^{Ishqoriy metall oksidlar}^bo^{‘lsa, beton yuzasida sho‘r dog‘lar hosil bo‘ladi.}

Download 20.66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta

II BOB PORTLAND SEMENTNI XUSUSIYATLARI...……………………

2.1 Portland sementni oddiy tsementdan farqlar…………………………………..

2.2 Oq portland sement ishlab chiqarish quruq usulda Aylanma pechning texnik xisobi ……………………..…………………………………………………………

^{II BOB}^{PORTLAND SEMENTNI}^{XUSUSIYATLARI...}^{……………………}

^{2.1 Portland sementni oddiy tsementdan farqlar…………………………………..}

^{2.2 Oq portland sement ishlab chiqarish quruq usulda Aylanma pechning texnik xisobi ……………………..…………………………………………………………}