Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi begbo’tayev

Ulanish tarmoqlarining turlari

Ulanish tarmog‘i bu, shaxsiy yoki korporativ abonentlarga uning binosi (xonadon, ofis)dan aloqa tarmog‘i operatori yoki korporativ tarmoq operatorining (punkt bor bo‘lgan) birinchi binosigacha ulanishni taqdim etish tarmog‘idir. Ular, global tarmoqni uning mijozlari binosigacha kengaytirishga javob beradi[8].
Tarmoqqa ulanish bu, oxirgi tizimdan chiquvchi, periferik marshrutizator-yo‘ldagi har qanday birinchi marshrutizator bilan oxirgi tizimni ulovchi fizik aloqa liniyasidir.
Internet tarmoqlariga ulanishning 3 usuli mavjud (4.2.6-rasmga qarang):

• 
  rezident ulanish – yoyilgan (bo‘lingan) foydalanuvchilarga ulanish (HomeAccess)
  
• 
  xonadondagi oxirgi tizimlarni tarmoqqa ulash;
  
• 
  korporativ ulanish – xususiy yoki davlat tashkilotlarini tarmoqqa ulanishi;
  
• 
  mobil ulanish – portativ tizimlarning ulanishi.
  

Rezident ulanishda (HomeAccess), mahalliy internet-provayder tarmog‘iga turli-tuman foydalanuvchi terminallarini ulash, modem va kommutatsiyalanadigan abonent liniyalari yordamida amalga oshadi. Internetdan foydalanuvchi terminali (oxirgi tizimi) sifatida desktop, web-televizorlar, notebook, netbook, planshetlar, PDA lar bo‘lishi mumkin.

4.2.6-rasm. Internetga ulanish usullari-tarmoqqa ulanish
Rezident ulanish, bir necha turdagi ulanishlarga ega:

• 
  Dial-up;
  
• 
  xDSL, kabelliHFC, FTTxtexnologiyalariasosidakengpolosaliulanish (KPU);
  
• 
  sputnikli ulanish.
  

4.2.7-rasmda telefon tarmoqlarining abonent uchastkasi tuzilishi keltirilgan[19].

Tarmoqning abonent liniyasi (AL) va ulovchi liniyasi (UL) kabellari kross deb ataluvchi maxsus uskuna yordamida stansiya qurilmasiga ulanadi. Zamonaviy raqamli uzatish tizim (UT)lari, shu jumladan optik tolali ham, abonent va ulanuvchi liniyalar - MDF (MainDistributionFrame) va DDF(DigitalDistributionFrame) taqsimlovchi ustunda ATSga ulanadi. Raqamli ATSlarning kommutatsion qurilmalari, texnik xizmat funksiyasini va ATS uskunalarining ekspluatatsiyasi vazifasini bajarish uchun mo‘ljallangan avtozallardan tashkil topgan. Kommutatsiyalash uzeli elektr ta’minoti qurilmalari bilan jihozlangan.

Ulanish tarmoqlarining Taqsimlovchi uchastkasi


Ulanish tarmoqlarining maistral uchastkasi



ТК
1

Kommutatsiyalash uzeli

K R O
Foydalanuvchi ^{AL АL AL}
terminali



ТК
TSH

N