O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakultet

1- jadval 
Innovatsiyaning klassifikatsiyasi 
Tavsifli alomatlar
Innovatsiyaning guruhli tavsifi
1
Innovatsiyaning 
tatbiq 
etish sohalari
boshqaruv, tashkilot, ijtimoiy 
sanoat
2
Ilmiy texnik jarayoni 
(ITJ) bosqichlari
ilmiy, 
texnik, 
texnologik, 
konstruktorlik, 
ishlab 
chiqaruvchi, 
informatsion
3
Innovatsiyaning intensiv 
bosqichi
―bun‖, teng kuchsiz, to‗liq
4
Innovatsiyaning amalga 
oshish tezligi
tez, 
sekinlashtirilgan, 
kanalovchan, tarqoq,
teng o‗lchovli, har tomonlama 
o‗zgarish
5
Innovatsiya miqyosi
transkontinental, 
transmilliy, 
hududiy, yirik, o‗rta, kichik
6
Innovatsiya natijaliligi
baland, past, mustahkam

---

25 
7
Innovatsiya 
samaradorligi
iqtisodiy, 
ijtimoiy, 
ekologik 
integral
Ilmiy-texnik 
jarayon bosqichlari bo‗yicha innovatsiya o‗ziga hos 
xususiyatlarga ega: 
– 
texnik mahsulotlarni ishlab chiqarishda rivojlangan usullardan 
foydalanish; 
– 
tashkiliy boshqaruv xususiyati, avvalo, ishlab chiqarish transport va 
savdo, ta‘limotda optimallikni tashkil etish bilan bog‗liq; 
2- jadval. 
Alomatlar tavsifi
Alomatlar ma‘nolari
Ta‘sir va miqyos 
kengligi
global
tarmoqli
mahalliy
Innovatsiyaning
radikal darajasi
bazis
rivojlanuvchi
psevdo 
innovatsiya
G‗oya manbalar
ochiq
ixtiro ixchamlashgan
takliflar
bosh- 
qalar
Yangilik turi
konstruktsiya va texnologiya
tirik
organizm
Mavjud
analoglarning 
o‗rin
almashtirish usuli
erkin o‗rindoshlik
tizimli o‗rindoshlik
– 
informatsion xususiyat ilmiy-texnik sohada innovatsion faoliyatda 
ratsional informatsiyani yuzaga keltirish bilan bog‗liq; 
– 
ijtimoiy xususiyati mehnat sharoitini yaxshilash, sog‗liqni saqlash, 
ta‘lim, madaniyat muammolarini yechishga qaratilgan. Yuqoridagilardan kelib 
chiqqan holda quyidagi innovatsiya klassifikatori jadvali keltirilgan (1.2-jadval). 

---

26 
Mazkur klassifikator innovatsiyani u yoki bu belgilar bo‗yicha guruhlash 
imkonini yaratadi. Masalan: tarmoq innovatsiyasi bu – ma‘lum bir sohaga qaratilgan 
boshqarishga ta‘sirini belgilaydi. 
Radikal innovatsiya darajasi – bu innovatsiyaning ta‘sir parametrlarini 
belgilaydi. 
Innovatsiya jarayoni o‗ziga: fan-texnika ishlab chiqarish va iste‘molni qamrab 
oladi. 
– 
innovatsiya jarayonning boshi, odatda, fundamental yoki izlanish 
xarakteriga ega bo‗lgan ilmiy izlanishlarni anglatadi, ya‘ni to‗liq nazariy yondoshish: 
– 
mazkur izlanishlar asosida amaliy xarakterga ega bo‗lgan izlanishlar, 
ishlar amalga oshiriladi.