O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti alibekov u
Download 1.21 Mb. Pdf ko'rish
|
etnologiya asoslari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Qariya
|
Qabila kengashi (sovet plemen ili plemennoy sovet)-
xo‘jalik ishlarini yoki urug‘lararo munosabatlarni hal qilish va qabila uchun oqsoqollarining vaziyat talabi bilan bshlib turadigan yihilishlar i, shuningdek favqulodda sabablar (urush, ko‘chish, tabiiy ofat va shu kabilar) bo‘yicha qabilaning barcha ijtimoiy huquqli barcha a‘zolarining umumiy yig‘ilishi. - 123 - Qariya (starets) – urug‘dagi katta avlodning hurmatli vakili, urug‘ an‘analarini saqlovchi va uni talqin etuvchi. Oqsoqol (stareyshina)- urug‘ning saylab qo‘yiladigan boshlig‘i bo‘lib, ko‘pincha diniy va dunyoviy vazifalarni birga qo‘shib olib borgan. Oqsoqol urug‘ an‘analariva urf-odatlariga qat‘iy rioya etilishini kuzatib boradi, uruh va qabilalarning manfaatlarini himoya qiladi. Yo’lboshchi (vojd) - qabiladagi yoki qabilalar ittifoqidagi saylab qo‘yiladigan oliy shaxs. Qabila yo‘lboshchisining vazifasi – xo‘jalik ishlariga rahbarlik qilish, urug‘lar o‘rtasida kelib chiqadigan nizo va kelishmovchiliklarni bartaraf etish, tashqarida qabila manfaatlarini himoya etish, harbiy ishga rahbarldik qilishdir. Odatda harbiy demokratiya davrida qabila yo‘lboshchisining dunyoviy va harbiy vazifalari saylab qo‘yilgan ikkita teng huquqli yo‘lboshchi o‘rtasida taqsimlangan. Shuni yana bir karra ta‘kidlash kerakki, yo‘lboshchi dunyoviy hokimiyatga, oqsoqol esa ham dunyoviy, ham diniy hokimiyatga boshchilik qilgan, bu hech bo‘lmaganda urug‘ jamoasida kohinlar yoki shamanlarining alohida tabaqasi paydo bo‘lmaguncha davom etgan. Ba‘zan ibtidoiy jamiyat oldingi jamiyatda yo‘lboshchilar qabila xususiyatini urug‘chilik xususiyatlari bilan uzviy bog‘lab ish ko‘rganlar. Zero, qabila ittifoqlari tarkibida urug‘chilik munosabatlarining an‘anaviy ta‘siri parallel holda yashovchi hodisadir. - 124 - Download 1.21 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|