O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

Xotira modullarini va protsessorni ko‘chirish  
 Bu qurilmalarning joylashish o‘rinlari o‘zgardi: endi ular kengayish 
platalariga halaqit bermaydi va birorta ham o‘rnatilgan adapterlarni chiqarib 
olmasdan, ularni yangisi bilan almashtirish mumkin.
Protsessor va xotira modullari ta’minot manba’sining yonida joylashgan bo‘lib, bitta 
ventiliyatordan sovitiladi, bu esa protsesser uchun doim ham tejamli bo‘lmagan va 
tez-tez buziladigan ventiliyatirning zaruriyatini yo‘qotadi. Shuningdek, katta 
miqdordagi passiv issiqlikni qaytarish uchun ham joy mavjud
 
Kiritish –chiqarish ulanish joylarining qulayroq joylashuvi. Yumshoq va 
qattiq disklardagi to‘plovchilari uchun bu ulanish joylari siljitilgan va kengayish 
yoki to‘plovchilarning ulanish joylarining quyi qismida emas, yon qismida 
joylashgan.To‘plovchilarga boradigan ichki kabellarning uzunligini kamaytirish 
mumkin, ulanish joyidan erkin foydalanish uchun plata yoki to‘plovchilarini olib 
tashlashning zaruriyati yo‘q.

---

o
9 
 
Yahshilangan sovutgish. Protsessor va xotira modullarini ham, ta’minot 
manba’siga tegishli bo‘lgan ventilyator sovitadi. Bundan tashqari ATX tuzilmasida 
ta’minot manba’sining ventilyatori, havo oqimini korpus ichiga yo‘naltiradi va 
undagi bosimni ko‘taradi,chang va to‘zonning paydo bo‘lishiga to‘sqinlik qiladi. 
Siz ham filtrni o‘rnatishorqali kompyuterni yanada himoyalangan qilishinggiz 
mumkin.
 
Narxining quyiligi.ATX tuzilmasi uchun, Baby-AT tizimli platasida 
uchraydigan protsessorga qo‘shimcha plata va tizimli platada 3,3- voltli 
stabilizator, tashqi portlarga ulanish joylariga kabel uyalarining mavjud bo‘lishi 
shart emas. Bu tuzilmada yagona ta’minot ulanish joyi mavjud.Bundan tashqari, 
disk to‘plovchilarining ichki kabellarini qisqartirishingiz mumkin. Shularning 
hammasi nafaqat tizimli plataning, balki, korpus va ta’minot manba’sini 
kamaytirishi bilan birga butun kompyuterning narxini kamaytiradi.
3-rasmda 
ATX 
platali 
kompyuter 
tuzilmasining 
hususiyatlari 
ko‘rsatilgan.Tizimli plata disk to‘plovchilari bilan qoplanmaydi, bu esa shina 
ulanish joylariga to‘sqinsiz kirishga halaqit qilmaydi va protsessor, xotira va ichki 
ulanish joylariga to‘sqinsiz kirishni ta’minlaydi. Ta’minot manba‘ sining 
yo‘nalishiga va havo oqimini o‘zidan eng ko‘p issiqlik ajratuvchi elementlar –
protsessor va xotira modullariga jo‘natuvchi, uning yagona ventilyatoriga ham 
e’tibor bering .
3-rasm. ATX kompyuterlari  

---

o
10 
konstruksiyalarining sxemasi va hususiyatlari