O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi jizzax politexnika instituti «tasdiqlandi»

Nazorat savollari:
1. Davlat nazoratining bosh vazifasi nimalardan iborat?
2. Standartni ishlab chiqish tartibi qanday?
3. Standart loyihasini ishlab chiqish qanday amalga oshiriladi?
4. Standart loyihasini tasdiqlash ishiga izoh bering.sh tizimi asosiy turdagi standartlari.


12-Ma’ruza

12-mavzu: Standartni tasdiqlash va davlat ro‘yxatidan o‘tkazish. Mahsulot yaratish va ishlab chiqarishni tashkilllashtirish tizimi.

Reja:
12.1.Standartni tasdiqlash va davlat ro‘yxatidan o‘tkazish
12.2.Mahsulot yaratish va ishlab chiqarishni tashkilllashtirish tizimi
12.1.Standartni tasdiqlash va davlat ro‘yxatidan o‘tkazish. Standart uni tasdiqlagan tashkilotning qarori bilan tasdiqlanadi. Standart muddati cheklanmagan yoki muddati cheklangan tarzda tasdiqlanadi. Standartni tasdiqlash chog‘ida asosiy tadbirlar rejasi loyihasiga binoan ishlami amalga oshirishni hisobga olgan holda standartni joriy qilish sanasi yoki standartning amal qilish muddati, shuningdek, birinchi tekshiruv muddati va keyingi tekshiruvlaming qachon bo‘lishi belgilab qo‘yiladi. Standartda yangidan tasdiqlangan standartlarga havola qilinadigan boisa, standartni joriy qilish sanasi ulaming joriy etilishi muddatidan oldin bo‘lmasligi kerak. Odatda tashkilot texnikaviy va umumtexnikaviy standartlarning amal qilish muddati cheklanmagan tarzda tasdiqlanadi. Mahsulotni yangilash (zamonaviylashtirish) borasida alohida me’yorlangan muddatlar belgilangan boisi, mahsulotga standartlaming amal qilish muddatlari ana shu me’yorlarga binoan belgilanadi. Mahsulotni yangilash (zamonaviylashtirish)ning alohida belgilangan me’yorlari yo‘q bo‘lgan taqdirda standartning amal qilish muddatlarini belgilash zarurligini ishlab chiquvchi tashkilot buyurtmachi tashkilot (asosiy iste’molchi) bilan kelishilgan holda belgilaydi va standartni tasdiqlagan organ tayinlaydi. Amal qilish muddatlari cheklangan standartni tekshirishdan o‘tkazish muddati standartni amal qilish muddati tugashiga 9 oy qolganda standartning amal qilishini cho‘zish, amal qilish muddatini cheklashga barham berish, standartni bekor qilish bo‘yicha hujjatni tasdiqlashga taqdim etish zarurligini hisobga olgan holda belgilanadi. Qo’ilanish, muddati tugashi bilan standart huquqiy kuchini yo‘qotadi. Respublika standartni davlat ro‘yxatiga olishni « o‘zstandart” agentligi amalga oshiradi. Chet elga chiqariladigan mahsulotga nisbatan qo‘shimcha talablar davlat ro‘yxatidan o‘tkazilmaydi. Davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun standart 4 nusxada topshirilishi lozim: asl nusxasi, ikkinchi nusxasi va 2 ta ko‘chirmasi. Standartning ikkinchi nusxasi asl nusxa bilan o'xshash boiishi va undan imkoni boricha sifatli ko‘chirmalar tayyorlashni ta’minlashi lozim. Har qanday tayyorlangan hujjatlar aniq va ravshan boiishi lozim. Standartni davlat ro'yxatidan o‘tkazish uchun muqovalab topshirish lozim. Standartga zarurat tug‘ilganda kiritiladigan tuzatislilar mashinkada bosilgan bo‘lishi yoki qora tush, pasta, siyoh bilan qo‘lda aniq qilib voziladi, birinchi varaqning orqa tomonidai izoh beriladi, tashkilot rahbari (rahbar o‘rinbosari)ning imzosi va ishlab chiquvchi muhiri bilan tasdiqlanadi. Standart 5 kundan oshmagan muddatda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilish kerak. Standartning qaysi tashkilot tomonidan tasdiqlanishidan qat'iy nazar, standartga raqamli belgini « o‘zstandart” agentligi beradi. « o‘zstandart” agentligi asl nusxa, ikkinchi nusxasi va ikkinchi ko‘chirmaning birinchi betiga o‘zining nomi ko‘rsatilgan to‘rt burchak muhrini bosadi, sana va davlat ro‘yxatining nomerini yozib qo'yadi. Ikkinchi nusxa va ko‘chirmaning bitta nusxasi «o‘zstandart” agentligida qoladi. Asl nusxa va ko‘chirmaning ikkinchi nusxasi ishlab chiquvchiga qaytariladi. o‘zstandart” agentligi respublika standarti davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgandan keyin 15 kun davomida ko‘chirmaning bitta nusxasini Respublika ilmiy-texnikaviy kutubxonasiga yuborishi kerak. Standart loyihasiga tushuntirish xaiining tuzilishi, bayoni, rasmiylashtirilishi va mazmuni.Tushuntirish xatining nomida standartning toifasi va to’la nomi,standart loyihasi tahririning tartib raqami va (yoki) standartni ishlabchiqish bosqichi to‘g‘risidagi malumotlar keltiriladi. Standart loyihasiga tushuntirish xatining bo‘limlari arab raqamlariga nuqta qo‘yib belgilanadi va quyidagi ketma-ketlikda joylashtiriladi: