O’zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta`lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi

Xorazm XX asr boshlarida
Xudoybergan Devonov (1878 — 1940) — birinchi xorazmlik oʻzbek kinooperatori va oʻzbek kinosanʼatining asoschisi boʻlgan. 1907—1908-yillar Moskva, Peterburgdan teleskop, grammofon, foto va kino asboblari olib kelib fotolaboratoriya tashkil etgan. Bu laboratoriya Xorazmda fotokinostudiya vazifasini oʻtagan. Devonov ijodi rus kinosanʼatkorlari faoliyati bilan deyarli bir vaqtda boshlangan. U „Oʻrta Osiyo meʼmoriy yodgorliklari“, „Turkiston koʻrinishlari“, „Xiva va xivaliklar“ kabi qisqa filmlarni ishlagan. Oʻz filmlarida vatanparvarlik, maʼrifatparvarlik gʻoyalarini ilgari surgan. Xorazm xalqi urf-odatlari ifodalangan mingga yaqin fotosurat yaratdi. XXSR davrida maktab, internatlar ochib, unda foto-kino ishlarini olib bordi. Otajon Abdalov (1856, Xiva - 1927) — birinchi oʻzbek kitob chop etuvchisi, Xorazm hududida kitob bosib chiqarishni asoschisi boʻlgan. Litografiyalarda Alisher Navoiy, Munis Xorazmiy, Mirza Abdukarim, Mashrab, Ogahiy va boshqa oʻzbek va mumtoz adabiyoti klassiklarining asarlari yaratilgan. 1921-yilda oʻzbek siyosiy va jamoat arbobi, tilshunos, jurnalist va Xorazm jadidchiligining taniqli arboblaridan biri Mulla Bekjon (1887—1929) Xiva Xalq Universitetini (hozirgi Urganch davlat universiteti) — Markaziy Osiyodagi birinchi universitetlardan biri ochdi.


Adabiyotlar

• 
  Tolstov S. P., Qadimgi Xorazm madaniyatini izlab, Toshkent, 1964;
  
• 
  Tolstov S. P., Po drevnim deltam Oksa i Yaksarta, Moskva, 1962;
  
• 
  Masson V. M., Srednyaya Aziya i Drevniy Vostok, Moskva, 1964;
  

Istoriya Xorezma. Tashkent, 1976.

• 
  Dzhabbarov I. Drevniy Khorezm — strana vysokoy kul'tury i unikal'noy dukhovnosti (Etno-istoricheskiye ocherki) Moskva : Institut etnologii i antropologii RAN, 2014.
  
• 
  Veselovskiy N. I. Ocherk istoriko-geograficheskix svedeniy o Xivinskom xanstve ot drevneyshix vremyon do nastoyaщego vremeni. SPb., 1877.
  
• 
  Tolstov S. P. Novogodniy prazdnik „kalandas“ u xorezmiyskix xristian nachala XI veka. Wayback Machine saytida arxivlandi (25-noyabr 2009-yil). Materiali i issledovaniya po etnografii i antropologii SSSR, 1946, 2, s. 87-108.
  
• 
  B. Grozniy. Protoindiyskie pismena i ix rasshifrovka. Vestnik drevney istorii 2 (11). 1940.
  
• 
  Tolstov S. P. Po sledam drevnexorezmiyskoy sivilizatsii. M.-L.: 1948.
  

Kidirniyazov M.-Sh. Materialnaya kultura gorodov Xorezma v XIII—XIV vekax. Nukus: Karakalpakstan, 1989.