O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti q. B. Umarov, M. O. Qosimova


Download 410.99 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana25.08.2023
Hajmi410.99 Kb.
#1670113
1   2   3   4
Bog'liq
148510031349642de5ca0c544f31b2ef (1)

Ishni bajarish tartibi 
1. Yoritgich bilan ekran orasiga linza joylashtirib, uni surib ekranda buyumning 
yaqqol tasviri masalan, kattalashgan tasvir hosil qilinadi. 
2. Linzaning vaziyatini chizg`ich yordamida o`lchab yozib olinadi. 
3. Linzani surib buyumning ikkinchi tasviri, lekin aslida kichik tasviri hosil 
qilinadi va linzaning vaziyati o`lchanadi. 
4. Ekran bilan buyum orasidagi masofani, shuningdek siljishning o`tracha qiymati 
m ni o`lchab, (6) formuladan linzani fokus masofasini topiladi. 
5. Olingan natijalar quyidagi jadvalga yoziladi. 
2-rasm. 
 
3-mashq. BOTIQ LINZANING FOKUS MASOFASINI ANIQLASH. 
 
Fokus oralig`ini linza bilan buyum, linza bilan tasvir orasidagi masofalarga 
qarab aniqlash.


46 
Agar A yorug`lik manbaidan chiqayotgan nurlar yo`nalishiga V Yig`uvchi 
linza qo`yilsa, nurlar linzadan o`tib, biror D nuqtada to`planadi va yorug`lik 
manbaining tasvirini hosil qiladi 
3-rasm. Sochuvchi linza 
Agar V linza bilan D tasvir oralig`iga S sochuvchi linza o`rnatilsa, V 
linzadan o`tgan nurlar endi D nuqtada to`planmay, balki to`planish joyi 
uzoqlashadi. D S masofa S sochuvchi linzaning fokus masofasidan kichik qilib 
tanlab olinganda, bu linza uchun D tasvir buyum vazifasini bajarib, uning tasviri 
Ye nuqtada ko`zatiladi. Nurning linzalar sistemasida avvalgi yo‘li buyicha qaytish 
prinsipiga asosan, Ye nuqtaga yorug`lik manbai o`rnatilganda uning mavxum 
tasviri D nuqtada kuzatilgan bo`lar edi. YeS masofani A va SD masofani V bilan 
belgilanadi va ularni o`lchab, l da f larning ishorasi manfiy ekanligini hisobga 
olgan xolda sochuvchi linza uchun 
f
l
lf
F


(1) 
formuladan botiq linzaning fokus masofasi hisoblanadi.

Download 410.99 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling