О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

14-Mavzu: Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport о‘yinlari
Mavzu rejasi:
1.Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport о‘yinlari.
2.Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport mashqlari.Sport mashqlarining xarakteristikasi.
3.Sport о‘yinlari elementlariga о‘rgatish. G‘ildirakli konkida uchish, ,velosipedda yurish, samokatda uchish.
4.Maktabgacha yoshdagi bolalarni suzishga о‘rgatish.


Tanyach iboralar: sport о‘yinlari, konkida uchish, chanada uchish, velosipedda, samokat, sportrollerda yurish, suzish sport mashqlari.


13.1. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport o‘yinlari
Bolalarning harakat faoliyatini tashkil etishda sport о‘yinlari va mashqlariga katta о‘rin beriladi.

Chang‘ida yurish, konkida, chanada uchish, velosipedda, samokatda, rollerda yurish, shuningdek, suzish sport mashqlariga mansubdir. Ularning barchasi asosiy mushaklarni mustahkamlashga, suyak, yurak-qon tomir, nafas olish va nerv tizimlarining rivojlanishiga ijobiy ta’sir kо‘rsatadi. Bundan tashqari, mashg‘ulotlar jarayonida bolalarda jismoniy sifatlar (chaqqonlik, tezkorlik, chidamkorlik va h.k.), shuningdek, ritmlilik, harakatlar koordinatsiyasi, fazoda mо‘ljal olish malakasi rivojlanadi. Velosipedda yurish, konkida uchish vestibulyar barqarorlikni rivojlantiradi.

Tegishli kiyimda turli temperaturada toza havodagi mashg‘ulotlar quyosh nurida, shuningdek, suvda chiniqish modda almashishini kuchaytiradi va chiniqtirishga xizmat qiladi.
Sport mashqlaridan iborat mashg‘ulotlar bolalarga tabiat xodisalarini bilishga (qor, shamol, muz, suv va h.k.) sirg‘alish, tormozlanish haqidagi tushunchalarni, shuningdek, sport-roller, velosiped tuzilishi haqidagi bilimlarini egallashilariga imkon beradi.
Sport mashqlari mushaklarni mustahkamlashga, suyak, yurak-qon tomir, asab tizimini rivojlantirishga yordam beradigan mashqlardir.
Ochiq havoda tashkil etiladigan jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida bolalarni sport mashqlari va sport о‘yinlari elementlariga о‘rgatiladi. Bu ishni, asosan, tarbiyachi olib boradi, lekin bolalarning sport mashqlarini bajarish malakalarini egallab va sport о‘yinlarini о‘ynashni bilib olishlari uchun ularni doimo sayrlar vaqtida takrorlash va mustahkamlab borish kerak.
Ob-havo sharoiti, sport jihozlarining bor-yо‘qligi, bolalarning u yoki bu sport о‘yini va mashqlarini egallab olish darajasiga qarab, tarbiyachi rejada kо‘rsatilagn sport turlarini hafta bо‘yicha (ertalabki va kechki) hamma sayrlarga taqsimlaydi. Ayrim hollarda bolalar bir necha о‘yin turlarini mashq qilishlari mumkin. Masalan, ba’zi birlari velosiped uchadilar, ayrimlari stol tennisi va badminton о‘ynaydilar, sо‘ng о‘zaro о‘rin almashadilar,
Dastlab tarbiyachi sport о‘yinlari va mashqlarida ishtirok etishga jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida mashqni yetarlicha о‘zlashtirmagan bolalarni jalb etadi.
Keyinroq esa hamma bolalarning faol bо‘lishini ta’minlashga harakat qilishi kerak. Bolalar faqat sport о‘yinlari elementini о‘zlashtirib olishlarigina emas, balki ularning asosiy qoidalarini foydalanayotgan sport inventarlari qismlarining nomini о‘zlashtirishlari, ularni asrab-avaylab, saqlashni ham bilishlari lozim. Agar tarbiyachining о‘zi sport о‘yinlarida faol ishtirok etib, bolalarning xatti-harakatiga rahbarlik qilsa, sport о‘yinlariga о‘rgatish ancha tezlashadi.