O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus professional ta’limning

1

7	Asalari oilasining ichki tuzilishi Asalari uyasini va romdagi inchalarining tuzilishi.	Asalarilarning jamoat bo‘lib yashash hayoti. Asalari oilasining bir butunligi. Ishchi, erkak va ona asalarilarning yakka holda yashay olmasligi. Ona asalarining oiladagi o‘rni, tuxum qo‘yishi, uni ishchi asalarilar tomonidan boqib parvarish qilinishi. Asalari oilasining o‘ziga xos hidi, begona ona asalarini oilaga qabul qilmaslik holati. Oiladagi (antagonizm) ziddiyatli, qarama-qarshi kuchlarni bo‘lishi	2	N	1
8	Asalarilarni bahor,yoz va qishki faslidagi yashash faoliyati	Asalarilarning bahor-yoz oylarida nasl yetishtirishi. Har kun naslni ko‘payishi va o‘limni mavjudligi. Asalari oilasidagi o‘sish davrlari va ularning ahamiyati. Asalari uyasida haroratni mo‘tadilligi va uni nasl yetishtirishdagi ahamiyati. Havo namligini oila muhitiga ta’siri. Harorat va namlikka ta’sir etuvchi omillar. Asalarilarning uyani shamollatishi. Issiq haroratda asalarilarning arixona ostiga va uchish teshiklari oldida chiqib olishi xodisasi.Asalarilarning kishlovda g‘ujlanishining tuzilishi, o‘ziga xos evolyusion xarakterga ega ekanligi. Qishda ozuqani tejab sarflashi. Asalari oilasini qishlovga tayyorlash. Qishlovga ketayotgan asalarilarning fiziologik ahamiyati. Erkak asalarilarni uyadan quvib chikarishi. Oiladagi jamg‘arilgan ozuqaning joylanishi. Qishlovga ketayotgan g‘ujlanishning tuzilishi, g‘ujlanish to‘dasi va undagi haroratni o‘ziga xosligi. g‘ujlanishdagi namlik, karbonat angidrid gazining miqdori va ularning ahamiyati qishga g‘ujlanishni muvaffakiyatli o‘tishiga ta’sir etuvchi omillar	4	N,A	2
9	O‘simlik gulini va shiradonlarini tuzilishi	Gulning tuzilishi. Gulning ko‘payish a’zolari va ularning ahamiyati. Gul shakllari. Guldagi ichki, tashqi shiradon va changdonlarning tuzilishi xamda ularning ahamiyati. Gulni changlantirish	2	N	1
10	Gul shirasi, va gul changi tarkibiy tuzilishi.	Gul shirasi to‘g‘risida ma’lumot. Gul shirasining ximiyaviy tarkibi. Shudring shira va o‘tkir shira to‘g‘risida ma’lumot. Gul changi va uning kimyoviy tarkibi. Gulchang shakllari. Gulchangining ahamiyati. Zaharli gul shiralar va gulchanglari to‘g‘risida ma’lumot	2	N	1
11	Gul shirasi tuplashdan foydalanish va ularning turlari.	Asalli o‘simliklar manbalarini hisoblash. O‘simliklar gullash davri kalendarini tuzish. Shira va gulchangi berishi o‘simliklar tipi tasnifi, va davrlarga bo‘linishi, o‘sadigan muhitiga qarab nomlanishi. Asalli o‘simliklar o‘sadigan maydonning shira zahirasini aniqlash va shira balansni tuzish. Gul shirasi ajralishiga ta’sir etuvchi omillar. O‘simliklarning shira berish xususiyatlarini aniqlash usullari va asalari oilalarini joylashtirishni aniqlash.	2	N	1
12	Asalarichilik oziqa bazasini yaxshilash choralari.	Shira beruvchi o‘simliklar maydonini kengaytirish, ularni uzluksizligini ta’minlash.Shira ajratishga ta’sir etuvchi omillarni kuchaytirish, butasimon va daraxtlar utkazish, utchil ekinlar va qator oralarida sershira o‘simliklar ekish, kechki, kuzgi ekinlar ekish, asalarizor atrofida sershira o‘simliklar ekish. Asalarichilik ozuka bazasidan unumli foydalanish yo‘llari	4	N,A	2
13	Asalarichilik asbob uskunalari va jixozlari.	Asalari oilasi qaroviga kerak bo‘ladigan jihozlarning tuzilishi. Yuz niqobi, asalarichi korjomasi, tutatgich, ona asalari qafaschasi va boshqalar. Mumpardalarini o‘tkazishga kerak bo‘ladigan asboblarning tuzilishi. Sim-g‘altakchasi, bigiz, rom teshgich, mum pardalarni o‘tkazadigan g‘altakcha, mumpardasini yopishtiradigan elektr asbobi va boshqalar.Ona asalari yetishtirish va jo‘natish uchun kerakli asboblarning tuzilishi, yumshoq alyumin simdan yasalgan qoshiqcha (shpatel,) mum kosachalari, mum kosachalarini payvandlovchi romlar, elektr plitkasi, ona asalari jo‘natiladigan qafascha va boshkalar	4	N,A	2
14	Asalari oziqasi va oziqtirish texnologiyasi	Asalari oilasining rivojiga va mahsuldorligiga oziqlantirishning ta’siri. Asalari oilasining oziqaga bulgan talabi. Oziqalar turi, tasnifi va kimyoviy tarkibi. (gul shirasi, asal, utkir asal, gulchangi, asalli gulchang, qurtchalar oziqasi). Qishlov davridagi oziqlantirish. Kuzda tez qotadigan asalli oziqalarni shakar sharbati bilan almashtirish. Asalari oilasini faol davrida oziqlantirish, suv va tuz bilan ta’minlash. Gulchang o‘rnini bosadigan mahsulotlar. “Rag‘batlantiruvchi”, “qo‘zg‘atuvchi” va “davolovchi” oziqalar.	6	N,A	3
15	Asalari uyasini kengaytirish va yangi mumpardali romlar tortirish. Mum yetishtirish.	Asalarichilik mavsumi boshlanishi bilan xar xil turdagi arixonalarda asalari uyasini kengaytirishga bo‘lgan talab va uning ahamiyati. Yangi mumpardali romlarga bo‘lgan oila talabi, ehtiyojini hisoblash va uning ahamiyati. Eskirgan asalari romlarini yaroqsizga chiqarish va yangi mumpardali romlar tortirish. Mum yetishtirish.	2	A,	1
16	Asalarichilikda naslchilik ishlari	Asalarichilikda naslchilik ishlari va asalari oilasining mahsuldorligini oshirishdagi ahamiyati. Asalarilarda irsiy va o‘zgaruvchanlik. Asalarichilikda tabiiy va sun’iy tanlash. Asalarilarda genotip va fenotip o‘zgaruvchanlik. Asalarichilikda naslchilik ishlarining asosiy tartibi. Ommaviy tanlash. Asalarichilikda seleksiya ishlari. Asalari seleksiyasini qiyinlashtiruvchi omillar. Asalari seleksiyasini yengillashtiruvchi omillar. Asalari sifatini eksterver belgilari bilan aniqlash usullari. Asalari oilasining foydali xo‘jalik belgilarini hisobga olish usullari.	2	N	1
17	Asal va uni tarkibini tuzatish	Asalarichilikda asal tortish jarayoni eng dolzarb mavzu ekanligi to‘g‘risida tushunchalar hosil kilish.Asal tortishda kerak bo‘ladigan asboblar, asal tortgich asbobi, asal idishi, suzgich, asalari pichog‘i, bo‘sh qutilar, gaz plitkalari, yumshoq patdan tayyorlangan cho‘tka, asalarichi iskanasi va yuz niqoblari bilan tanishish ularning tuzilishini o‘rganiish. Birorta asalarichilik xo‘jaliklarida borib asal tortish jarayonlarini ko‘rish va ko‘nikmalar hosil kilish	6	N,A	3
18	Asalarizorda veterinariya sanitariya xizmatlarini tashkil etish.	Asalarizorning veterinariya – sanitariya pasporti va unga qo‘yilgan talablar. Asalarizorga yuqumli kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroorganizmlar kirishidan himoya qilish va oldini olish. Asalari oilasini ko‘chirishda veterinariya – sanitariya qoidalari. Asalari immporti va eksporti davrida veterinariya – sanitariya talablari. veterinariya laboratoriyalariga potologik namunalar yuborish qoidalari.	2	N	1
19	Asalarilarni yuqumli kasalliklari	Asalarilarning yuqumli kasallik larni tasniflari. Infeksion kasalliklar: Amerika chirish, Yevropa chirish, xaltachasimon chirish kasalliklari, paralich, paratif, Askosferoz, Aspergillez, gafnioz, Septitsemiya, kolobaktirioz kasallik lari. Kasallik qo‘zg‘atuvchilari, belgilari, tarqalishi, davolash usullari. Invozion kasalliklar: Varroatoz, nozematoz. Gaplosporo dioz, Akarapidoz, Braulez Senatain noz, Melanoz, Amebenaz, Gregarinoz, Leptomonoz, mermatidoz, kasallik lari. Kasallik qo‘zg‘atuvchilari, belgilari, tarqalishi, davolash usullari	2	N	1
20	Asalari zararkunandalari	Asalari zararkunandalarining xilma-xil bo‘lishi, ular tekinxo‘r, yirtqich va hammaxo‘r turlarga bo‘linishi hakida umumiy tushunchalarga ega bo‘lish. Umurtqali hayvonlardan qushlar, ayiqlar, sichqonlar va boshka ko‘pgina hayvonlarning asalarilarga zarar yetkazishni o‘rganish. Zararkunanda namunalari bilan tanishish, rasmini chizish, kolleksiyalar to‘plashni o‘rganish.	4	N,A