O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi

5.4.3. Grafik organayzerni ishlab chiqish “ Konsteptual jadval”
O’rganilayotgan ҳodisa, tushuncha, fikrlarni ikki va undan ortiq jiҳatlari bo’yicha taqQoslashni ta’minlaydi. Tizimli fikrlash, ma’lumotlarni tuzilmaga keltirish, tizimlashtirish ko’nikmalarini rivojlantiradi.
Qadamlar:
1. Konsteptual jadvalni tuzish Qoidasi bilan tanishadilar.
2. TaqQoslanadiganlarni aniqlaydilar, olib boriladigan taqQoslanishlar bo’yicha, xususiyatlarni ajratadilar
3. Aloҳida konsteptual jadvalni to’ldiradilar.
- Uzunlik bo’yicha taqQoslanadigan (fikr, nazariyalar) joylashtiriladi;
- Yotigi bo’yicha taqQoslanish bo’yicha olib boriladigan turli tavsiflar yoziladi.

Topshiriq: digitoksin va strofantinni Qiyoslab, konsteptual jadvalini to’ldiring

Digitoksin
Strofantin

Xarak-ka Preparat	Ichakdan so’rilishi	Latent davri		Ta’sirini namoyon bo’lish tezligi			To’liq ajralish vaqti		Kumulyastiyala-nish darajasi
		Ichish uchun	Tomir ichiga	Ichish uchun	Tomir ichiga
Digitoksin	90-100%	2 soat	30-90 daq.	12 s	4-12 soat	2- 3 xaftava undan oshiqroq		+ + + + +
Strofantin	2-5%	Qo’lla-nilmay-di	5-10 daq.	Qo’lla-nilmay-di	30-90 daq.	1-3 kun		+

6. Amaliy Qismi

Resteptura bo’yicha vazifalarni bajarish (dorilarni chiqarish shakli, dozasi, miqdori va Qo’llanilishini ko’rsatib resteptlar yozish digitoksin (tab, suppoz), strofantin K (amp), amiodaron (tab,amp.), novokainamid (tab,amp.), etmozin (tab, amp.), lidokain (draje,amp), difenin (tab.), verapamil(tab.).

1. 
   QATTIQ DORI ShAKLLARIGA (TABLETKALAR) REЦEPTLAR YoZISh
   

Maksad: Qattiq dori shakllariga (tabletkalar) resteptlar yozish.
Bajariladigan boskichlar:

№	Tadbir	Bajarmadi	Tulik to`gri bajardi
1.	Farmastevtga ko’rsatma berish (Recipe)	0	10
2.	Restept yozayotganda dori vositaning dozasini, tarkibiga kirgan barcha moddalarni asosiy va kumakdosh moddalarni birmabir ko’rsatib o’tish zarur	0	30
3.	Farmastevtga dori shakllarini tayyorlash uchun ko’rsatma (M.f)	0	20
4.	Farmastevtga beriladigan dori vositasining miqdori to`grisida ko’rsatma	0	10
5.	Bemorga Qanday usulda dori vositaning iste’mol Qilish tavsiyasini berish lozim, Qo’llash uchun ko’rsatma	0	30
	Jami	0	100

2.YuMShOQ DORI ShAKLLARIGA (TABLETKALAR) REЦEPTLAR YoZISh

Maksad: Yumshoq dori shakllariga (tabletkalar) resteptlar yozish.
Bajariladigan boskichlar:

№	Tadbir	Bajarmadi	Tulik to`gri bajardi
1.	Farmastevtga ko’rsatma berish (Recipe)	0	10
2.	Restept yozayotganda dori vositaning dozasini, tarkibiga kirgan barcha moddalarni asosiy va kumakdosh moddalarni birmabir ko’rsatib o’tish zarur	0	30
3.	Farmastevtga dori shakllarini tayyorlash uchun ko’rsatma (M.f)	0	20
4.	Farmastevtga beriladigan dori vositasining miqdori to`grisida ko’rsatma	0	10
5.	Bemorga Qanday usulda dori vositaning iste’mol Qilish tavsiyasini berish lozim, Qo’llash uchun ko’rsatma	0	30
	Jami	0	100

3. IN’EKЦIYa UChUN IShLATILADIGAN ERITMALARGA REЦEPTLAR YoZISh

Maksad: In’ekstiya uchun ishlatiladigan eritmalarga resteptlarda yozib berish.
Bajariladigan boskichlar:

№	Tadbir	Bajarmadi	Tulik to`gri bajardi
1.	Farmastevtga ko’rsatma berish (Recipe)	0	10
2.	Restept yozayotganda dori vositaning dozasini, tarkibiga kirgan barcha moddalarni asosiy va kumakdosh moddalarni birmabir ko’rsatib o’tish zarur	0	30
3.	Farmastevtga dori shakllarini tayyorlash uchun ko’rsatma (M.f)	0	20
4.	Farmastevtga beriladigan dori vositasining miqdori to`grisida ko’rsatma	0	10
5.	Bemorga Qanday usulda dori vositaning iste’mol Qilish tavsiyasini berish lozim, Qo’llash uchun ko’rsatma	0	30
	Jami	0	100

7. Joriy nazoratni baxolash mezoni

O’zlashtirish%	Baҳo	Talabaning bilim darajasi
96-100%	A’lo “5”	Dori vositalarining tasnifi, farmakodinamikasi, farmakokinetikasi, ularni Qo’llash uchun va Qo’llash uchun Qarshi ko’rsatmalar, nojuya ta’sirlari bo’yicha to’liq va to`gri javob berish. Mustaqil xulosa va Qaror Qabul Qilish, ijodiy fikrlay olish, mustaqil mushoxada yuritish, amalda Qo’llay olish, savolni moҳiyatini tushunish, bilish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarni to`gri va ijodiy echish, javoblarni to’liq asoslab berish. Interaktiv uyinlarda faol va ijodiy Qatnashish va ularni echishda ijobiy xulosalar va taҳlil Qilish. Resteptlar dori shakliga mos xolda, dozalari va ko’llash uchun ko’rsatmalar to`gri ko’rsatilab yozish.
91-95%	A’lo “5”	Dori vositalarining tasnifi, farmakodinamikasi, farmakokinetikasi, ularni Qo’llash uchun va Qo’llash uchun Qarshi ko’rsatmalar, nojuya ta’sirlari bo’yicha to’liq va to`gri javob berish. Ijodiy fikrlay olish, mustaqil mushoxada yuritish, amalda Qo’llay olish, savolni moҳiyatini tushunish, bilish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarni to`gri va ijodiy echish, javoblarni asoslab berish. Interaktiv uyinlarda faol va ijodiy Qatnashish, to`gri Qaror Qabul Qilish. Resteptlar dori shakliga mos xolda dozalari va ko’llash uchun ko’rsatmalar yozish, yozilganda 1ta grammatik xato Qilingan ayrim noaniqliklar.
86- 90%	A’lo “5”	Dori vositalarining tasnifi, farmakodinamikasi, farmakokinetikasi, ularni Qo’llash uchun va Qo’llash uchun arshi ko’rsatmalar, nojuya ta’sirlari bo’yicha Qo’yilgan savollar to’liq yoritish, lekin 1-2 ko’pol bo’lmagan xatoga yo’l Qo’yilishi. Mustaqil mushoxada yuritish, amalda Qo’llay olish, savolni moҳiyatini tushunish, bilish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalar to`gri echish, lekin ayrim noaniqlar ko’rsatish. Interaktiv uyinlarda faol Qatnashish, to`gri Qaror Qabul Qilish. Resteptlar dori shakliga mos xolda dozalari va ko’llash uchun ko’rsatmalar yozish, yozilganda 2-3ta grammatik xatolar Qilishi, ayrim noaniqliklar.
81-85%	Yaxshi “4”	Dori vositalarining tasnifi, farmakodinamikasi, farmakokinetikasi, ularni Qo’llash uchun va Qo’llash uchun Qarshi ko’rsatmalar, nojuya ta’sirlari bo’yicha Qo’yilgan savollar to’liq yoritish, lekin 2-3 ko’pol bo’lmagan xatoga yo’l Qo’yish. Amalda Qo’llay olish, savolni moҳiyatini tushunish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalar to`gri echish, lekin javoblar to’liq yoritilmasligi. Interaktiv uyinlarda faol Qatnashish, to`gri Qaror Qabul Qilish. Resteptlar dori shakliga mos xolda, dozalari va Qo’llash uchun ko’rsatmalar to`gri ko’rsatilib yozish, lekin 2-3 grammatik xatolarga yo’l Qo’yish.
76-80%	Yaxshi “4”	Savollar to`gri, lekin to’liq yoritilmasligi. Talaba preparatlar tasnifi, ularni Qo’llash uchun ko’rsatmalarni, nojo’ya ta’sirlarini, asosiy xossalarini bilishi, lekin ularning ta’sir mexanizmi va nojo’ya ta’sirlari avj olishini yaxshi bilaolmasligi. Savolni moҳiyatini tushunish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Interaktiv uyinlarda faol Qatnashish. Vaziyatli masalalarga to’liq javob bermasligi. Resteptlar dori shakliga mos xolda, dozalari to`gri ko’rsatilib yozish, lekin Qo’llash uchun ko’rsatmalar to’liq ko’rsatilmasligi.
71-75%	Yaxshi “4”	Savollar to`gri, lekin to’liq yoritilmasligi. Talaba tasnifni biladi, lekin ularni Qo’llash uchun ko’rsatmalarni, nojo’ya ta’sirlarini, asosiy xossalarini, ularning ta’sir mexanizmi va nojo’ya ta’sirlari avj olishini to’liq bilaolmasligi. Savolni moҳiyatini tushunish, ishonch bilan aytib berish, aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarga to’liq javob bermasligi. Resteptlar dori shakliga mos xolda, dozalari to`gri ko’rsatilib yozish, lekin Qo’llash uchun ko’rsatmalar to’liq ko’rsatilmagan, 2-3 grammatik xatolar bor.
66-70%	Qoniqarli “3”	Savollarning yarmi xatolarga yo’l Qo’yilgan xolda yoritish. Talaba tasnifni bilish, ularni Qo’llash uchun ko’rsatmalarni, asosiy xossalarini to’liq bilmasligi, lekin ularning ta’sir mexanizmini yaxshi bilmasligi, nojo’ya ta’sirlarida xatoga yo’l Qo’yishi. Savolni moҳiyatini tushunish, ishonch bilan aytib berish, mavzuni aloҳida savollari yuzasidan aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarni to`gri echish, lekin javoblar asoslab berilmagan. Resteptlar dozalarni to`gri ko’rsatib yozilishi, lekin dori chiqish shakllarini yozib berishda xatoga yo’l Qo’yishi, Qo’llash uchun ko’rsatmalar to’liq emas.
61-65%	Qoniqarli “3”	Savollarning yarmi xatolarga yo’l Qo’yilgan xolda yoritilishi. Tasnifni, ularni Qo’llash uchun ko’rsatmalarni, asosiy xossalarini, ta’sir mexanizmini nojo’ya ta’sirlarida xatoga yo’l Qo’yilishi. Ishonch bilan aytib berish, mavzuni aloҳida savollari yuzasidan aniq tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarni to`gri echish, lekin javoblar asoslab berilmasligi, xato Qo’yilishi. Resteptlarning shakli to`gri, lekin Qo’llanilishi ko’rsatmay yozilishi yoki dozalarida xatoga yo’l Qo’yilishi.
55-60%	Qoniqarli “3”	Savollarning yarmi xatolarga yo’l Qo’yilgan xolda yoritilish. Tasnifni, ularni Qo’llash uchun ko’rsatmalarni, asosiy xossalarini, ta’sir mexanizmini nojo’ya ta’sirlarida xatoga yo’l Qo’yish. Ishonch bilan aytib berish olmaydi, Qisman tasavvurga ega bo’lish. Vaziyatli masalalarni echishda xato yo’l Qo’yish. Resteptlar xato yozilgan, Qo’llanilishi ko’rsatmay yozilgan va dozalarida xatoga yo’l Qo’yish.
50-54%	Qoniqarsiz «“2»	Savollarning 1/3 to`gri yoritilgan. Tasnifni, ularni ko’llash uchun ko’rsatmalarni, ta’sir mexanizmini bilmaydi, nojo’ya ta’sirlarida xatoga yo’l ko’yilgan.Vaziyatli masalalar, interaktiv uyinlar, grafik organayzerlar, keyslar noto`gri echilgan. Resteptlarni noto’gri yozilgan, ko’llanilishi ko’rsatmay yozilgan va dozalarida xatoga yo’l ko’yilgan.
46-49%	Qoniqarsiz «“2»	Savollarning 1/4 to`gri yoritilgan. Tasnifni, ularni ko’llash uchun ko’rsatmalarni, asosiy xossalarini, ta’sir mexanizmini nojo’ya ta’sirlarida xatoga yo’l ko’yilgan. Vaziyatli masalalarga noto`gri echilgan. Interaktiv uyinlarni, grafik organayzerlar, keyslarni yoritganda ko’p xatolar yo’l ko’yilgan. Resteptlarni noto’gri yozilgan, ko’llanilishi ko’rsatilmagan va dozalarida xatoga yo’l ko’yilgan, grammatik xatolar xam bor.
41-45%	Qoniqarsiz «“2»	Savollarning 1/5 to`gri yoritilgan xatolar bilan. Talaba tegishli gurux preparatlari tasnifini bilmaydi, gurux preparatlari to’lik ko’rsatilmagan. Preparatlar farmakodinamika va farmakokinetikasi bo’yicha savollarga to’lik bo’lmagan, kisman noto’gri javob berilgan. Vaziyatli masalalarga noto`gri echilgan, javob asoslanmagan. Interaktiv uyinlarni, grafik organayzerlar, keyslarni yoritganda ko’p xatolar yo’l ko’yilgan, javoblar noto’gri va asoslanmagan. Resteptlarni yarmi noto’gri yozilgan, dozalar, chikarish shakllari va ko’llash uchun ko’rsatmalarda xatoga yo’l ko’yilgan.
31-40%	Qoniqarsiz «“2»	Savollarning 1/10 noto’gri yoritilgan. Preparatlar tasnifini, ko’llash uchun ko’rsatmalarni bilmaydi, asosiy xossalarini aralashtirib yuborilgan. Preparatlarning ta’sir mexanizmi va nojo’ya ta’sirlari bo’yicha tushincha yo’k. Vaziyatli masalalarga noto`gri echilgan, javob asoslanmagan. Interaktiv uyinlarni, grafik organayzerlar, keyslarni yoritganda juda passiv katnashadi. Resteptlarning ҳammasi ko’pol xatoga yo’l ko’yilib yozilgan.
30 - 0%	Qoniqarsiz «“2»	Savollarga javob bermaydi. Preparatlarni ta’sir mexanizmini, nojo’ya ta’sirlarini rivojlanishini, asosiy xossalarini bilmaydi. Vaziyatli masalalarga noto`gri echilgan, javob asoslanmagan. Interaktiv uyinlarni, grafik organayzerlar, keyslarni yoritishda katnashmaydi. Farmakologiya tegishli bo’limi bo’icha resteptlar yozib berishini bilmaydi, chunki unda dori shakli va uni yuborish orasida anglash layokati yo’k.