O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jaligi vazirligi toshkent davlat agrar universiteti
Download 3.2 Mb. Pdf ko'rish
|
Бухгалтерия ҳисоби ва солиққа тортиш Ўрмон1
|
39 Budjet tashkilotlari buxgalteriya balansi tarkibining yoyilmasi Nomoliyaviy aktivlar Moliyaviy aktivlar Debitorlar va kreditorlar Moliyaviy natijalarni hisobga oluvchi schotlar Balansdan tashqari schotlar Asosiy vosi talar va b osh q a u zoq m u d d atli n om oli yav iy a k tivlar Noish lab c h iq ar ish ak ti vlari T ovar -m od d iy z axira lar Nom oli yaviy ak tivlar ga q o‘yilmalar Hi sob var aq lardagi B u d je t m ab lag‘lar i Hi sob var aq lardagi B u d je tdan tashq ar i mabl ag‘lar Kass a B osh q a p u l mabl ag‘lar i M oli yaviy q o‘yilmalar T u rli d eb itor va k re d itor lar b il an h isob -k itob lar B u d je t va Bu d je tdan ta sh q ar i jam g‘ ar m alar bi lan h isob -k itob lar Xodi m lar va st ip en d iya olu vc h il ar b il a n h iso b -k itob lar B osh q a h isob -k ito b lar Re ali zatsiya va xar aja tlar Jor iy yi lga moli yaviy n atij alar Yaku n iy moli yaviy n ati jalar B alan sd a n tashq ar i s ch ot lar Topshiriq: Yuqoridagi jadvalga buxgalteriya schotlarini mos ravishda guruhlarga ajrating, bo‘sh qo‘shimcha schotlarni kiriting va ularni ajratib ko‘rsating hamda har bir guruhning mohiyatini tushuntirib bering. 40 2.8-mashq. Buxgalteriya schotlarini aktiv va passiv schotlar guruhlariga ajratish. «Turar joy imoratlar» 010 «Talabalar bilan boshqa hisob-kitoblar» 175 «Taqsimlanadigan xarajatlar» «Boshqa Budjetdan tashqari mablag‘lar» 210 113 «Xaridor va buyurtmachilar bilan hisob-kitoblar» 152 «Taqsimlanadigan xarajatlar» 050 «Akkreditivlar» 130 «To‘lovlarning maxsus turlariga doir hisob-kitoblar bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar» 240 «Budjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar» 260 «Ta’lim muassasalarida o‘qitishning to‘lov-kontrakt shaklidan tushgan tushumlar» 111 «Tovar (ish, xizmat)larga xarajatlar» «Yerni obodonlashtirish» 090 040 «Transport vositalari» «Nomoddiy aktivlar» 015 030 «Ta’lim muassasalarida o‘qitishning to‘lov-kontrakt mablag‘lari bo‘yicha daromadlar» 252 «Mahsulot (ish, xizmat)lar realizatsiyasi» «Inventarizatsiya natijasida ortiqcha chiqqan mol-mulklar» 200 273 «Ta’lim muassasalarida o‘qitishning to‘lov-kontrakt mablag‘lari bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar» 250 «Oziq-ovqat mahsulotlari» 061 «Qurilish materiallari» 060 «Tugallanmagan qurilish» 071 «Mashina va jihozlarning eskirishi» 023 «Tovar-moddiy zaxiralarga boshqa xarajatlar» 091 «Noturar joy imoratlarning eskirishi» 021 «Ijaraga olingan asosiy vositalar» 01 «Inshootlar» 012 «Harbiy texnikalarning o‘quv predmetlari» «Asosiy vositalarga boshqa xarajatlar» 11 072 «Boshqa daromadlar bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar» 270 41 Budjet tashkilotlari buxgalteriya balansi aktiv, passiv va aktiv-passiv schotlari tarkibining yoyilmasi Aktiv Passiv Aktiv-Passiv Schot nomi Schot raqami Schot nomi Schot raqami Schot nomi Schot raqami Topshiriq: Yuqoridagi jadvalga buxgalteriya schotlarni mos ravishda aktiv, passiv va aktiv-passiv guruhlariga ajrating, bo‘sh kataklariga qo‘shimcha schotlarni kiriting va ularni ajratib ko‘rsating hamda har bir guruhning mohiyatini tushuntirib bering. 42 NAZORAT SAVOLLARI 1. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobvaraqlari hamda ularning turlari. 2. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya balansi ma’lumotlari bo‘yicha qanday ko‘rsatkichlarni hisoblash mumkin? 3. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi schotlarining tuzilishi qanday? 4. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi balansida schotlar qanday turlarga bo‘linadi? 5. Aktiv schotlardagi yozuvlarning passiv schotlardagidan qanday farqi bor? 6. Ikkiyoqlama yozuv nima? 7. Ikkiyoqlama yozuvning joriy buxgalteriya hisobidagi ahamiyati nimadan iborat? 8. Oddiy va murakkab buxgalteriya provodkasi deganda nimani tushunasiz? 9. Buxgalteriya balansi, schotlar va ikkiyoqlama yozuv usullari o‘rtasida qanday uzviy bog‘liqlik mavjud? 10. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobidagi “Aktiv – Passiv” schotlarining ahamiyati nimada? NAZORAT TESTLARI 1. Buxgalteriya balansi deb nimaga aytiladi? A) xo‘jalik mablag‘lari va ularning tashkil topish manbalarining holatini ma’lum bir muddatga pul ifodasida umumlashtirish va guruhlash usuli aks ettirishga B) xo‘jalik mablag‘larining tashkil topish manbalarining holatini ma’lum bir muddatga natura ko‘rinishida aks ettirishga C) xo‘jalik mablag‘larining holatini ma’lum bir muddatga pul ifodasida aks ettirishga D) uzoq muddatli va joriy aktivlarning holatini ma’lum bir muddatga pul ifodasida aks ettirishga 43 2. Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar balansning qaysi bobida aks ettiriladi? A) nomoliyaviy aktivlarda B) moliyaviy aktivlarda C) debitor va kreditorlarda D) moliyaviy natijalarda 3. Xodimlar bilan hisob-kitoblar balansning qaysi bobida aks ettiriladi? A) nomoliyaviy aktivlarda B) moliyaviy aktivlarda C) debitor va kreditorlarda D) moliyaviy natijalarda 4. Dastlabki balansni tuzishning maqsadi A) tugatilgan korxonaning mulklarini tasdiqlash B) korxonani ro‘yxatga olish sanasiga aktivlar va manbalarni tasdiqlash C) hisobot davri boshiga korxona mulklarini tasdiqlash D) korxona faoliyatini rejalashtirish 5. Aktiv schotlarda qoldiq chiqarish tartibi qanday? A) oy boshidagi debet qoldiqqa debet oborot qo‘shilib kredit oborot ayriladi B) oy boshidagi kredit qoldiqqa debet oborot qo‘shilib kredit oborot ayriladi C) oy boshidagi qoldiqdan kredit oborot ayriladi D) debet oborotdan kredit oborot ayriladi 6. Passiv schotlarda qoldiq chiqarish tartibi qanday? A) oy boshidagi kredit qoldiqqa kredit oborot qo‘shilib debet oborot ayriladi B) oy boshidagi kredit qoldiqqa debet oborot qo‘shilib kredit oborot ayriladi C) oy boshidagi qoldiqdan kredit oborot ayriladi D) debet oborotdan kredit oborot ayriladi 7. Aktiv schotlar deb nimaga aytiladi? A) xo‘jalik mablag‘lari va jarayonlarini hisobga oladigan schotlar B) xo‘jalik mablag‘larining manbalarini hisobga oladigan schotlar C) majburiyatlarni hisobga oladigan schotlar D) xususiy samoyani hisobga oladigan schotlar 44 8. Passiv schotlar deb nimaga aytiladi? A) xo‘jalik mablag‘larining manbalarini hisobga oladigan schotlar B) uzoq muddatli aktivlarni hisobga oladigan schotlar C) joriy aktivlarni hisobga oladigan schotlar D) xo‘jalik mablag‘larini hisobga oladigan schotlar 9. Doimiy schotlarga qaysi schotlar kiradi? A) aktiv va passiv schotlar B) kontr-aktiv va kontr-passiv schotlar C) tranzit schotlar D) balansdan tashqari schotlar 10. Schotlar korrespondentsiyasi deb nimaga aytiladi? A) xo‘jalik operatsiyalarini schotlarda aks ettirish natijasida schotlar o‘rtasidagi o‘zaro aloqa B) schotlarda qoldiq chiqarish tartibi C) sintetik schotlar bo‘yicha oborot qaydnomasi tuzish D) schotlarning debet yoki kredit oborotlarini jamlash |
