O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jaligi vazirligi toshkent davlat agrar universiteti

Passiv schotlar (P) - bu majburiyat va samoya aks ettirishga mo‘ljallangan 
schot bo‘lib, unda majburiyat va samoyaning qoldig‘i va ko‘payishi schotning 
kredit bo‘yicha, kamayishi esa debet bo‘yicha aks ettiriladi. 
Buxgalteriya hisobinig schotlari ikki tomonli jadval shaklga ega bo‘lib, chap 
tomoni-»debet», o‘ng tomoni-»kredit» deb ataladi. «Debet» va «kredit» atamalari 
lotincha bo‘lib, aynan tarjimasi debet-»u qarzdor» va kredit-»u ishonadi» degan 
ma’noni bildiradi. 
Ikki yoqlama yozuv – bu xo‘jalik operatsiyalari natijasida vujudga 
keladigan iqtisodiy hodisalarni schotlar orqali o‘zaro aloqador holda aks ettirish 
usuliga aytiladi. 
Schotlar korrespondentsiyasi – bu ikki yoqlama yozuv orqali schotlar 
o‘rtasidagi o‘zaro bog‘lanishini belgilashga aytiladi. 
Buxgalteriya yozuvi (provodkasi) – bu debetlanuvchi va kreditlanuvchi 
schot va aks ettiriladigan xo‘jalik operatsiyasining summasini ko‘rsatilishi aytiladi. 
Oddiy buxgalteriya yozuvi (provodkasi) – bu bir schotning debetida 
ikkinchi bir schotning kreditida bir xil xo‘jalik operatsiyasi aks ettirish usuliga 
aytiladi. 
Oddiy buxgalteriya yozuvi (provodkasi) – bu ayrim xo‘jalik operatsiyalari 
xususiyatiga ko‘ra bir schotning debetida va bir necha schotning kreditida yoki 
aksincha holatda bir xil xo‘jalik operatsiyasi aks ettirish usuliga aytiladi. 

---

35 
2.1-mashq. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya balansining tarkibi 
Topshiriq: Yuqorida berilgan chizmaga budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi 
balansining tarkibini yozing va ularni izohlab bering. 
 
2.2-mashq. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya balansidagi nomoliyaviy 
aktivlar tarkibi 
 
 
Topshiriq: Yuqorida berilgan chizmaga nomoliyaviy aktivlar tarkibini yozing va 
ularni izohlab bering.