O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

 

12.2. Gidrotexnika qurilishini tashkil qilish asoslari  

 

Gidrotexnika 

qurilishiga 

sarflanadigan 

xarajatlarning 

samaradorligi  ko’p  jihatdan  ishlab  chiqarishning  qay  darajada 

tashkillashtirilganligiga va qanday boshqarilishiga bog’liq.  

 Tashkil  qilish  –  bu  barcha  mehnat  elementlarining  biror  bir 

jarayonni  asoslash,  tayyorlash,  ishga  tushirish,  tartibga  solish 

bo’yicha  samarali  birlashtirish  bo’yicha  tadbirlar  tizimidir.  Оdamlar 

mehnati,  ish  qurollari,  mehnat  predmetlari  va  bazalari  mehnat 

elementlari deyiladi.  

---

 

69 

 Ijrochilar (ishchilar, xizmat ko’rsatuvchi va yordamchi xodimlar, 

injener  –texnik  xodimlar)  mehnatini  tashkil  qilish  quyidagi 

masalalarni  hal  etishni  taqoza  etadi:  amaldagi  qoidalar  va 

qonunlarga  asosan  ishga  qabul  qilish;  barcha  toifadagi  ishchi  – 

xizmatchilarni  o’qitish,  malakasini  oshirish,  zveno,  brigada, 

bo’limlarni  tuzish;  mehnatni  ilmiy  tashkil  qilish  talablariga  mos 

keluvchi  ishchi  o’rinlarini  tashkil  qilishni  ta‘minlash  va  xizmat 

ko’rsatish;  ishlarni  me‘yorlash;  topshiriq  berish  va  ishlarni  qabul 

qilish;  rag’batlantirish  va  taqdirlash;  mehnatni  muhofaza  qilish; 

mehnatga haq to’lash. 

 Ishlarni tashkil qilish tadbirlariga quyidagilar kiradi: ishni texnik 

xujjatlar  va  texnik  qo’llanmalar  bilan  ta‘minlash,  ishlarni  bajarish 

texnologiyasini  ishlab  chiqish,  o’zlashtirish,  joriy  etish  va 

takomillashtirish;  ishlarni  barcha  zaruriy  resurslar  (materiallar, 

qurilmalar, mashinalar, energiya, suv va b.) bilan ta‘minlash; ishlarni 

kompleks  mexanizatsiyalash  va  uni  uzluksiz  usulda  olib  borish; 

ishlarni  loyihaga  mos  ravishda,  yagona  va  soha  me‘yorlari 

talablariga  amal  qilgan  holda  bajarish;  ish  sifatini  nazorat  qilish  va 

ishni  qabul  qilish;  joylarda  ish  va  ishchilarga  xizmat  ko’rsatish; 

ishlarni xavfsiz usullarda olib borishni ta‘minlash.