O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti
Download 1.81 Mb. Pdf ko'rish
|
yuk tashuvchi avtomobillarga texnik xizmat korsatishni meyorlashtirish
|
- mexanik,
- molekulyar mexanik, - zangli-mexanik, - charchashdan yeyilish. Mexanik yeyilish -uch turga, ya’ni abraziv, plastik diformatsiyali, mo‘rt yeyilishlarga bo‘linadi. Abraziv yeyilishlar - ikki sirt orasidagi o‘tkir qirrali va tirnovchi zarrachalarning ishqalanishidan hosil bo‘ladi. Plastik diformatsiyali yeyilish-detallarga zo‘riqish bilan kuch ta’sir etib, og‘irligini o‘zgartirmay, o‘lchamlarini o‘zgartirishi natijasida sodir bo‘ladi. Mo‘rt yeyilish - o‘zaro bog‘langan detallar sirtidagi metal qobig‘i ishqalanishi va plastik diformatsiya natijasida parchalanib, uning ostidagi uchidan mo‘rt o‘zak qismining ezilishi natijasida hosil bo‘ladi. Molekulyar mexanik yeyilish-ishqalanuvchi detallar sirtlarining, molekulyar bir- biriga ishqalanishi natijasida hosil bo‘ladi. O‘zaro bog‘langan detallar ishqalanuvchi sirtiga notekis ishlov berilishi natijasida metallning o‘tkir qirrali qismi bir - biri bilan o‘zaro to‘qnashadi. Bu to‘qnashuv natijasida sirtdagi zarrachalar bir-biridan bo‘linib ajraladi.
Avtomobillar tuzilishini takomillashtirish detallarni yeyilishini kamaytiradi, ishonchliligini va uzoq ishlashini oshiradi. Masalan: dvigatelga inersion moy tozalagichining o‘rnatilishi 98-99% changni ushlab qolishni ta’minlaydi va xizmat muddatini 2 barobariga oshiradi. Ashyo sifati, unga mexanik va issiqlik ta’sirida ishlov berilishi yeyilishning kamayishiga, avtomobildan foydalanish muddati va davrining uzayishiga sabab bo‘ladi. Masalan: dvigatel silindri devorlarini yeyilishga chidamliligini oshirish uchun ligerlangan cho‘yandan tayyorlangan va yuqori darajadagi zanglashga chidamlilik xossasiga ega bo‘lgan qisqa gilzalardan foydalanilganda, silindrlar devorini 2-2.5 barobarga kamayadi. Detallarni tayyorlashda ligerlangan po‘latlardan foydalanish va sifatli ashyolarni ishlatish yeyilishga chidamlilikni hamda, dinamik zo‘riqib ishlashga qarshilikni kuchaytiradi va charchash chegarasini o‘zgartiradi. Yok avtomobillarini bunday texnikaviy holatini o‘zgarishiga uning tuzilishi, ashyo sifati va ishlab chiqarish texnologiyasi, yonilg‘i, moylash ashyolarining sifati, avtomobillarni ishlatish sharoiti va TXK va T ishlarining sifati katta ta’sir ko‘rsatadi [12,13].
Quyidagi 5,6 –rasmlada yok tashuvchi avtomobillarining ishqalnish natijasida eyilgan qismlari keltirilgan. 5-rasm. Elektromagnit maydon hosil qiluvchi jihoz korpusi eyilishi
6-rasm. Eyilgan matordagi chiqarish klapani
Hozirgi vaqtda yok tashuvchi avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatish va me’yorlashtirish diagnostika hamm jihozlari o’llanisniga qarab asosan uch guruhga bo’lsh mumkin: 1. Dvigatel va agregatlarni boshqarish bloklari skanerlari 2. O’lchash priborlari 3. Qo’zg’almas stendlar Quyidagi 7,8, 9–rasmlarda yok tashuvchi avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatish va me’yorlashtirishda ishlatiladigan dvigatel va agregatlarni boshqarish bloklari skanerlarsh diagnostika jihozlari keltirilgan [14,15].
7-rasm.
ДК-5 programmalash-apparat kompleksi
8-rasm. LAUNCH X-431 IV diagnostika mul,timaroch skaneri
Ultrascan P1 diagnostika multimaroch skaneri
kollektori orqali silindr ichiga kirib, yonilg‘i bilan havo injektor (forsunka) orqali yonilg‘ini kukun, bug‘ holida purkab, yonilg‘i aralashmasini hosil qilib, so‘ng hosil bo‘lgan yonilg‘i aralashmasini shamcha (svecha) yordamida o‘t oldirishga asoslangan injeksion tizim EBB yordamida ishga tushadi.
Download 1.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|