O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Jadval 10 
Turizmda statistik kuzatish joyini tanlash 
Manba: 
A.Yu.Aleksandrova. Mejdunarodniy turizm. M., 2004. 
Yo‘llarda tekshirish masalalari uchun kuzatuv joyi boshqacha hal etiladi. 
Bunda kuzatuv chog‘ida o‘tayotgan yo‘lovchi avtoransport hisobiga olinadi. Ularning 
raqam belgilariga qarab qaysi mamlakatga tegishli ekanliklari aniqlanadi va 
sayohatchilarni anketalashtirish amalga oshiriladi. Bu jarayonda markaziy muammo 
shundan iboratki, yo‘llarda ushlanib qolishni minimum darajaga tushirish talab 
etiladi. Bunday kuzatuvlar dam olish uchun to‘xtash joylarida, yonilg‘i qo‘yish 
shahobchalarida, 
avtostansiyalarda, 
avtoturistlar 
ovqatlanadigan 
punktlarda, 
mashinalar to‘planib qoladigan joylar (ko‘priklar, transmilliy tiqinlari hosil bo‘lgan 
va h.k.) da tashkil qilinadi. 
Statistik kuzatuv natijasida qayta ishlanishi, har xil ma’lumotlarni tekshirib, 
taqqoslab ko‘rish, birlashtirish, zarur bir uyum xom ashyo hosil bo‘ladi. To‘plagan 
statistik axborotlar sistemalashtiriladi, klassifikatsiya (guruhlanadi). Umumiy va 
guruhiy yakunlar chiqariladi (o‘rtacha, nisbatan kattalik). materiallarni ishlashni 
ilmiy tashkil etish, ma’lumotlar bo‘yicha kuzatuvning alohida birliklarini, umumiy 
ko‘rinishlarini harakterlashga imkon beradi. Qayta ishlangan axborotlar keyin tahlil 
Kuzatish joyi 
Territoriya 
Yopiq 
Ochiq 
Katta 
Kichik 
Katta 
Kichik 
Mam- 
lakat 
Orol 
Turistlar 
ko‘proq 
boradigan 
joy 
Rayon 
Shahar 
Turistlar 
ko‘proq 
boradigan joy 
Kirish (chiqish) 
punktlari 
ha 
ha 
yo‘q 
yo‘q 
yo‘q 
yo‘q 
Transport 
vositalari 
ha 
ha 
yo‘q 
yo‘q 
yo‘q 
yo‘q 
Joylashtirish 
vositalari 
yo‘q 
ha 
yo‘q 
ha 
ha 
yo‘q 
Ko‘rsatish 
ob’ektlari 
yo‘q 
ha 
ha 
ha 
ha 
ha 

---

76 
etiladi. Tahlil chog‘ida dalillarga mustahkam poydevor qo‘yiladi, xulosalar chiqarish 
va aniq amaliy takliflarni ishlab chiqish uchun zamin yaratiladi. Ba’zan statistik 
tadqiqotlar statistik ma’lumotlar bilan to‘ldiriladi.