O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Mayning fermalari – Mayning qilish maqsadida katta inshootlardan 
foydalangan xolda doimiy ravishda ishlab turuvchi yirik serverlardan iborat 
komp‘yuter tizimlari.
Maynerlar - bir vaqtning o‘zida Yangi kritptopullarni topadilar va 
kriptovalyutaning barcha mumkin bo‘lgan turlardagi tranzaktsiyalarini amalga 
oshiradilar
Ma‘lumotlardan foydalanishning nazorati – informatsiyadan faqatgina 
ruxsat berilgan insonlar foydalana olishi kerak;
MDx (Message Digest) – chet mamlakatlarda eng ko‘p tarqalgan 
xeshlashtirish algoritmlari oilasi. Masalan, MD5 Microsoft Windows ning oxirgi 
versiyalarida foydalanuvchi parolini 16 baytli songa aylantirish uchun 
foydalaniladi.
MRP, 
Material 
Requirements 
Planning 
(moddiy 
resurslarga 
rejalashtirish talablari) - PTO ma‘lumotlarini, inventarizatsiya ma‘lumotlarini va 
materialga bo‗lgan ehtiyojni hisoblash uchun bo‗sh vaqt rejasini ishlatib, 
materiallarga talablarni rejalashtirish metodologiyasi.
MRP II, Manufacturing Resource Planning resurslarni rejalashtirish) - 
ishlab chiqaruvchi kompaniyaning resurslarni rejalashtirish metodologiyasi. Bu 
MRPning rivojlanishi. Ideal holda mahsulotlarni tezkor rejalashtirish, moliyaviy 
rejalashtirish bilan shug‗ullanadi va modellashtirish xususiyatiga ega. U bir qator 
funksiyalardan iborat bo‗lib, ularning har biri qolganlari bilan bog‗liq: biznesni 

---

174 
rejalashtirish, sotish va operatsiyalarni rejalashtirish, hajmli rejalashtirish, 
materialga bo‗lgan ehtiyojni rejalashtirish, imkoniyatlarni rejalashtirish, 
shuningdek quvvatni qo‗llab-quvvatlash tizimlari va moddiy resurslar.
Mahsulotning hayot aylanishi - mahsulotni ishlab chiqish paytidan 
bozordan chiqib ketishgacha bo‗lgan asosiy bosqichlarini aks ettiruvchi ma‘lum bir 
davr (tsikl); tsiklning har bir bosqichida (bosqichlarida) sotuvchining daromad 
darajasi unga bog‗liqdir. Tovarlarni sotish va foyda olish jarayonida odatda besh 
bosqich ajratiladi: mahsulotni ishlab chiqarish bosqichi (premarket), mahsulotni 
bozorga kiritish (tanishtirish) bosqichi, mahsulotni sotish hajmini oshirish 
bosqichi, yetuklik (to‗yinganlik) bosqichi, sotishning pasayishi yoki mahsulotni 
bozordan chiqarib tashlash bosqichi.