O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti a. Yu. Xudoyberdiyev turistlar xavfsizligini ta’minlash oliy talimning 810000 – «Xizmat ko’rsatish»

trafik qul odamlar, kontrabanda, madaniy ziddiyatlar va boshqa ijtiomiy salbiy
hodisalarni keltirib chiqarishi mumkin. Boshqa tomondan, sayohat qilishni orzu qilib
kelgan turist mamlakatda jinoiy harakatga duch bo’lsa, tibbiy yordam olish imkoniga
ega bo’lmasa, davlat organlari tomonidan himoya qilinmasa og’ir ahvolga tushib
qolishi mumkin.
Ekspertlarning ta’kidlashlaricha, turizm sohasida turistlarni himoya qilish va
xavfsizligini ta’minlash butun mamlakatda, turistik manzilgohlarda juda ko’p tartib-
qoidalar bilan mustahkamlangan. Ularni nafaqat turistik ma’muriyatlar, balki boshqa
bir qator turli iqtisodiy va ijtimoiy sohalarda ishlovchi ma’muriy organlar ham
so’zsiz bajarishlari kerak.
Xususan:
- sog’liqni saqlash;
- jamoat tartibini saqlash (polisiya, bojxona, chegara xizmati);
- moliyachilar (soliq xizmati, bank);
- savdo va maishiy xizmat;
- transport;
- energetika, kommunikasiya;
- atrof-muhit muhofazasi;
- bandlik va hududning rivojlanganligi.
Bu jarayonlarda xususiy sektorning ishtiroki ham juda muhim hisoblanadi,
negaki, jahonda tashkil etilayotgan barcha safarlarning kamida 7/10 uning xissasiga
to’g’ri keladi, tabiiyki, alohida ehtiyotkorlik choralari bu miqyosda yuksak darajada
9

---

---

bajarilishi kerak. Turistik firmalar o’zlari uyushtiradigan safarlarda 

sayohatchilarning xavfsizligi bo’yicha talablarni og’ishmay bajarishlari shart. 
Shu munosabat bilan O’zbekiston Respublikasining “Turizm to’g’risida”gi 
qonuni 10-moddasiga amal qilish kerak. Unda “turistik xizmat albatta
sertifikatlangan bo’lishi shart. Turistik faoliyat subyektining turistik xizmatlarni
sertifikatlashdan bosh tortishi, sertifikatlashning salbiy oqibatlari harakatni
to’xtalishiga, yoki turistik faoliyatni amalga oshirishdan mahrum etilishiga olib
keladi” deb yozib qo’yilgan. Ya’ni har qanday tur-safar xavfsizlikning hamma
shartlari bo’yicha tekshirilishi lozim. Aks holda u turistik bozorga qo’yilmaydi.
Ayrim ma’lumotlarga ko’ra, turistlarda paydo bo’ladigan har xil xarakterdagi
muammolar, ko’p hollarda ular oldindan sayohat shartlaridan xabardor
qilinmaganidan kelib chiqadi: mamlakat xususiyatlari, ovqatlanish, joylashish,
mahalliy aholining chet elliklarga munosabati, vaholanki, turist sayohat, shaxsiy
xavfsizligi, o’z huquqini himoyalash, narsalarini saqlanishi haqida to’liq va ishonchli
ma’lumot olishga haqli (14-modda). Bundan tashqari, 17-moddaga ko’ra, turistik
firma “