O’zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

3. Tollens reaksiyasi (kumush ko’zgu reaksiyasi)

Kichkina probirkada 1 ml yangi tayyorlangan 10 % kumush nitrat eritmasini 1 ml 2 normalli natriy ishkor eritmasi bilan aralashtiriladi.Aralashmaga tomchilatib 25 % ammiak eritmasidan cho’kmaga tushgan AgOH cho’kmasi erib ketguncha solinadi.Aniqlanayotgan spirtli moddadan 1 necha tomchi quyiladi.Agar aniqlanayotgan modda tarkibida aldegid mavjud bo’lsa tezda kumush ajralib chiqa boshlaydi.Agar reaksiya sodir bo’lmasa probirka suvli hammomga joylashtirib 50-60 gradusgacha qizdiriladi.Shunga o’hshash reaksiyani ko’p atomli fenollar,deketonlar va ayrim aramatik aminlar beradi.

DIQQAT!!! Kumushni ammmiakli eritmalarini reaksiyadan keyin tezda xlorid kislota solingan idishga to’kish kerak va idishni suv bilan yuvib tashlash kerak.Agar yuvilmasa uzok turishi davomida hech kanday sababsiz portlaydigan kumush brikmasi hosil bo’ladi.