O’zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

SP²GIBRIDLАNGАNUGLЕRОD АTОМIDАBОRАDIGАNNUКLЕОФIL АLМАSHINISHIRЕАКTSIYASI

IZOAMILASETAT

a) Sirka kislotaning izoamil efirini izoamil spirt va natriy atsetatdan olish

Reaktivlar.

Izoamil spirt 25 g yoki 30 ml (0,28 mol)

Suvsizlantirilgan natriy atsetat 25 g (0,3 mol)

Sulfat kislota (d= 1,84) 25 g yoki 13,6 ml (0,24 mol)

Soda; kaltsiy xlorid.

Tomizgich voronka va sovitkich bilan jihozlangan Vyurts kolbasida 25 g suvsizlantirilgan natriy atsetat tuzi olinib, tomizgich voronka orqali 25 g izoamil spirt bilan 25 g kontsentrlangan sulfat kislota aralashmasi quyiladi. Bunda reaktsion kolba moy hammomida 150°Sda qizdirib turiladi. Reaktsiya tamom bo‘lib hosil bo‘lgan efir haydalib bo‘lgandan so‘ng distillatning yuqori qismi (sirka kislotaning izoamil efir bilan izoamil spirt aralashmasi) ajratkich voronkada ajratilib, soda eritmasi va suv bilan 2 marta yuvilib, kaltsiy xlorid bilan quritilib, deflegmatorli kolbada fraktsiyalarga bo‘lib haydab olinadi: I fraktsiya 138°S gacha; II fraktsiya 138-142°S; III fraktsiya 142°S dan yuqori.

II fraktsiya sirka kislotaning izoamil efiridir.

Miqdori 24 g.

Suvsiz natriy atsetat olish uchun 50 g kristall holidagi tuz chinni yoki temir kosachalarda aralashtirib turilgan holda qizdiriladi. Bunda tuz suyuqlaiib, suvi uchadi va qaytadan qotgan suvsiz tuz yaxshn berkitiladigan sklyankalarga solinadi.