O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rta mаxsus tа’lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt tеxnikа univеrsitеti olmaliq filiali. “Konchilik ishi va Metallurgiya” Fakulteti

2- rasm. Mexanik aralashtirgichli agitator

Kuydirilgan rux boyitmasini tanlab eritishda olingan bo’tana qattiq va suyuq fazalarga ajratiladi. Fazalarni ajratish uchun quyuqlashtirish va filtrlash jarayonlari qo’llaniladi.

Quyultirish jarayoni “quyultirgich”(sgustitel) deb nomlanuvchi dastgohlarda amalga oshiriladi. Quyultirgich diametri 10-18 m va balandligi 4-5 m bo’lgan temir betondan yasalgan chandir (3 – rasm).

Quyultirgichda qattiq moddalar cho’kadi va moslamadan chiqariladi. Bo’tanani suyuq fazasi channi yuqori qismdan chiqarilib bo’lajak texnologik jarayonlarga yuboriladi.

Quyuklashtirish jarayonini jadallashtirish maqsadida bo’tanaga poliakrilamid (PAA) qo’shiladi. Poliakrilamid mayda zarrachalarni kattalashtirib og’ir flokulalarga o’tkazadi. Tarkibida qattiq moddalar yo’q tindirilgan eritma tozalashga yuboriladi. Quyultirilgan bo’tananing S:Q nisbati 2:1 teng. Quyultirilgan bo’tana filtrlashga yuboriladi.



3. - rasm. Quyuqlashtirgich.

Xulosa

Dunyo amaliyotida turli hil tanlab eritish sxemalari qo’llaniladi: bir, ikki va uch bosqichli, davriy va uzluksiz va boshqalar. Eng keng tarqalgan sxema-bu uzluksiz qarama-qarshi oqimli ikki bosqichli tanlab eritishdir.

Uzluksiz tanlab eritishda, odatda, pnevmatik aralashtirgichli agitator - “pachuk” qo’llaniladi. Pachuk zanglamaydigan po’lat yoki temir betondan tayyorlangan silindr shaklidagi chandir. Tanlab eritishning kerakli davomiyligini mavjud qilish maqsadida birin-ketin o’rnatilgan bir necha pachuklar o’rnatiladi. Dastlabki bo’tanani birinchi pachukga yuklanadi, oxirgi pachukdan esa bo’tanani quyuklashtirgichga yuboriladi.

Davriy tanlab eritishda jarayon mexanik aralashtirgichli agitatorda olib boriladi.

Kuydirilgan rux boyitmasini tanlab eritishda olingan bo’tana qattiq va suyuq fazalarga ajratiladi. Fazalarni ajratish uchun quyuqlashtirish va filtrlash jarayonlari qo’llaniladi.

Quyultirish jarayoni “quyultirgich”(sgustitel) deb nomlanuvchi dastgohlarda amalga oshiriladi.

Foydalanilgan adabiyotlar
1. Металлургия: Учебник для вузов/ В. И. Коротич и др. Екатеринбург: УГТУ, 2001. 395 с.

2. Уткин Н.И. Цветная металлургия. М.: Металлургия. 2001. 325 c.

3. Хасанов А.С. 107 кимёвий элемент. Изохли луғат. Тошкент: Фан. 174 б.

4. Абдурахмонов С.А., Қурбонов Ш.К., Холиқулов Д.Б. Минерал зарраларни

саралаш жараёнларининг назарияси ва дастгоҳлари. Навоий давлат

кончилик институти. Навоий. 2007, 200 бет.

5. Вегман Е.Ф. и др. Металлургия чугуна. М.: Металлургия. 2000. 234 с.

6. Явойский В.И. Теория процессов производства стали. М.: Металлургия. 2001. 210 с.

Интернет сайтлари:

http://www.agmk.uz – «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» очиқ хиссадорлик жамияти;

http://www.ngmk.uz – «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» очиқ хиссадорлик жамияти;

http://www.stall.uz – «Ўзбекистон металлургия комбинати» хиссадорлик ишлаб чиқариш бирлашмаси;

http://www.elibrary.ru/menu_info.asp – илмий электрон кутубхона;

http://misis.ru – Москва пўлат ва қотишмалар институти;