O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” fakulteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

“MOLIYA” FAKULTETI

“DAVLAT BYUDJETI” FANIDAN

SIRTQI BO‘LIM

Mustaqil ish
Mavzu: “Xitoy’’davlati haqida


Bajardi: SMM-55 guruh talabasi
Xurramov Fayot


Reja:

1. 
   Xitoy davlati byudjeti reytingi
   
2. 
   Xitoy davlati soliqlari va YAIM.
   
3. 
   Xitoy davlati aholisi.
   

Davlat_byudjeti_boʻyicha_davlatlar_reytingi'>Davlat byudjeti boʻyicha davlatlar reytingi^[1] — dunyo mamlakatlarining byudjet kirim-chiqimlari, defitsit-profitsitlari koʻrsatkichidir.

№	Davlat	Kirim (mln.$)	Chiqim (mln.$)	defitsit/profitsit (mln.$)	Foizi	Yili
1	AQSh	5,923,829	9,818,534	−3,894,705	−18.73 %	2020^[2]
2	Xitoy	3,622,313	5,388,814	−1,766,501	−11.88 %	2020^[2]
3	Germaniya	1,729,224	2,038,247	−309,203	−8.18 %	2020^[2]
4	Yaponiya	1,666,454	2,362,676	−696,222	−14.15 %	2020^[2]

Xitoyda kompaniyalar daromadiga soliq bekor qilindi
XXR hukumati mamlakat ishlab chiqarish korxonalarini daromad solig‘i to‘lash majburiyatidan ozod etdi. "Di i tsaytszin jibao" gazetasining yozishicha, 1 maydan boshlab, Xitoy kompaniyalari daromad solig‘i o‘rniga qo‘shimcha qiymat solig‘ini to‘lashlari lozim bo‘ladi.

Mamlakat soliq sohasida olib borilayotgan islohotlar natijasida, QQS tizimiga o‘tish jarayoni xalq xo‘jaligining qurilish, ko‘chmas mulk, xizmat ko‘rsatish va moliya sohalaridagi 10 millionga yaqin soliq to‘lovchini qamrab oladi. Qonun mualliflarining fikricha, yangilik ko‘plab tashkilotlarning soliq yukini kamaytirish imkonini beradi.

Korxonalar soliqdan tejalgan mablag‘larini o‘z samaradorligini oshirishga sarflashi bilan ushbu islohotlar mevasini amalda namoyish etishlari kerak. XXR davlat kengashi bosh vaziri Li Ketsyanning so‘zlariga ko‘ra, mazkur yangiliklar sababli 2016 yili davlat g‘aznasiga tushadigan mablag‘lar hajmi 500 mlrd yuandan (77 mlrd dollarga yaqin) ko‘proqqa kamayadi. Hukumat rahbariyati davlat byudjyeti kamomadini o‘tgan yilgi 2,3 foizdan 3 foizgacha ko‘paytirishga qaror qilgan.
AQSh-Xitoy savdo munosabatlaridagi ziddiyatning yumshashi global ta’minotdagi uzilishlarni kamaytirishi kutilyapti, ammo bu so’nggi yillarda shu ziddiyat tufayli katta sarmoyalar oqimini qo’lga kiritgan Janubi-sharqiy Osiyo mamlakatlari uchun yaxshi xabar bo’lmasligi mumkin.
2018-yildan beri Xitoyning ko’plab mahsulotlari uchun amalda bo’lgan savdo tariflari bekor qilinishi mumkin. Bu esa elektronika kabi yuqori qiymatli mahsulotlar uchun ehtiyot qismlarini yetkazib berish zanjirini qayta tiklab, bizneslarning yana o’sishiga turtki beradi, deydi tahlilchilar.
Lekin xalqaro sarmoyalarning yana Xitoyga qaytishi Indoneziya, Filippin, Tailand, Vyetnam kabi Osiyo davlatlarini bezovta qilmoqda. Chunki AQSh-Xitoy ziddiyatidan bu mamlakatlar iqtisodiyoti foyda ko’rgan edi.
Tariflardan qutilish maqsadida ishlab chiqarish tarmoqlarini Xitoydan olib chiqqan kompaniyalarning bir qismi Tayvanga ko’chgan. Ayniqsa, yuqori qiymatli elektronika va chip ishlab chiqaruvchi korxonalarning kirib kelishi Tayvan iqtisodiyotining o’sishiga sezilarli hissa qo’shdi.