O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti fakultet

Ushbu bosqichning marketing strategiyasini amalga oshirish bir necha 
bosqichlarni o'z ichiga oladi: 

savdo vositalaridan foydalanish; 

savdo xodimlarini samarali sotishga rag'batlantirish; 

sotishdan keyingi xizmat ko'rsatishni amalga oshirishni rag'batlantirish; 

rentabelligi past bo'lgan strategik biznes bo'linmalarini tugatish. 
Bu bosqichning asosiy maqsadi ishlab chiqarish rentabelligini saqlab qolish, 
mahsulotni oldingi bosqichga qaytarish yoki bozordan chiqishdir. 
Kompaniyaning marketing strategiyasini ishlab chiqishning klassik bosqichlari 

---

24 
4-rasm: Marketing strategiyasi 
1-bosqich. Analitika 
Har qanday strategiyani ishlab chiqish uchun quyidagi bosqichlarni 
ketma-ketlikda amalga oshirish kerak: 
1. 
Umumiy bozor tahlilini o'tkazing. U o'z chegaralarini, imkoniyatlarini, 
salohiyatini aniqlashni o'z ichiga oladi. Bu strategik rejalashtirish maqsadlarini 
malakali belgilash uchun zarurdir. 
2. 
Raqobat darajasini aniqlang va bozorning asosiy ishtirokchilarini 
ajratib ko'rsating. Ushbu bosqichni amalga oshirish bunday vositalarni qo'llash 
orqali osonlashtiriladi: "M. Porter tomonidan raqobatning 5 kuchi" va "Positioning 
Maps" modellari. 
3. 
Iste'molchilarni tahlil qiling, maqsadli auditoriya va maqsadli 
segmentlarni aniqlang. 
4. 
Kompaniyaning ichki holatini tahlil qiling, uning kuchli va zaif 
tomonlarini aniqlang. Bu ularni baholashga, shuningdek imkoniyatlar va tahdidlarni 
baholashga qaratilgan SWOT tahliliga yordam beradi. 
5. 
Kompaniyaning mahsulot portfelini tahlil qiling. Ushbu bosqich har bir 
mahsulot nomining mahsulot portfelidagi o'rnini aniqlashni o'z ichiga oladi: foyda 
tarkibidagi ulush, o'sish sur'atlari, sotish hajmi, istiqbollari. 

---

25 
6. 
Kompaniyaning marketing maqsadlarini aniqlang. Ishlab chiqilgan 
marketing strategiyasi ularga bog'liq. Keling, ikkita maqsad va ularga erishish 
strategiyasini tahlil qilaylik.