O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti kurs ishi mavzu: ilmiy ishda ifoda tarzi bajardi: ilmiy rahbar: toshkent 2021

§ Oralik matematik kistirmlar va xisob-kitoblar;

§ Yordamchi rakami ma’lumotlar jadvali;

§ Sinov bayoni va xujjatlari;

§ Eksperement utkazishda kullaniladigan uskunalr va asboblar tavsifi, ulchashlar va sinashlar;

§ Joriy texnikaviy yechimlar yuriknomasi, uslubiyoti, tavsifi kushimcha tarzidagi tasvirlash va sh.k.
Barcha tasvirlar rasmlar deb ataladi. Rasmlar xar bir kims ichida arab rakamlari bilan tadrijiy ravishda rakamlanadi. Rasm rakami bob tartib rakami va rasm tartib rakamidan iborat bir-biri bilan nukta rdamida ajratilgan bulishi kerak.
Xar bir rasm batavsil tavsifiy yozuvga ega bulishi lozim. Ost yozuv rasm tartib rakami bilan bir katorga kushib joylashtiriladi. Rasmdagi yozuv xisobotidagi barcha rasm xajmi buyicha bir xil shriftda bajariladi. Xisobotdagi ilmiy tadqiqotning rakamli materiallar jadval tarzda joylashtiriladi. Xar bir jadval tavsifiy sarlavxaga ega bulishi kerak. Jadval yukorisida «jadval» suzi va uning tartib rakami joylashadi. Jadval tartib rakami xuddi rasmdagi kabi buladi. Sarlavxa jadval suzidan yukorida joylshadi.
Xisobot matnida zarur xollarda formulalar joylashtiriladi. Formulalardan sung simvollar, koeffitsiyentlar va boshka tushuntirish beriladi. Eksplikatsiyalarda simvollar va rakamli koeffiyiyentlar kiymati formula tagidan ular formula kanday tartibda belgilangan bulsa xuddi shunday tartibda keltiriladi.

Xar bir simvol va rakamli koeffitsiyentning kiymati Yangi katordan berilgani ma’kul. Eksplikatsiyaning birinchi satri «bunda» suzi bilan boshlanadi. Bu suzdan keyin ikki nukta kuyiladi.

Formula oxirida yoki nukta, yoki vergul kuyiladi. Eksplikatsiya keltirayotgan xoldagina vergul kuyiladi.

Formulalar bob ichida arab rakamlari bilan tartiblanadi. Formulaning tartib rakami bob tartib rakami va formulalarning tartib rakamidan iborat bulishi kerak. Xar ikkala tartib rakami nukta bilan ajratiladi va kavs ichida beriladi. Formula tartib rakami saxifaning ung tomonida formulaning kuyidagi katori bilan bir xil satrda beriladi. Matnda formulaga xavola kilinganda uning anik tartib rakami kavs ichida berilishi zarur.

Xisobotga adabiyotlar ruyxati ilova kilinadi. Ruyxatga barcha foydalanilgan manbaalar kiritiladi.

Ilmiy materiallarni nashr kilish oshkora yoki yopik tarzda amalga oshirilishi mumkin. Ochik matbuotda muayyan talabalrga zid bulmagan ishlar e’lon kilindi.

Ilmiy materiallar kuyidagi kurinishda e’lon kilinishi mumkin:

- monografiya

- Vaktli jurnallardagi makola

- OUYu, ITI asarlari tuplamidagi xalkaro soxa va boshka xil konferensiyalar tuplamidagi makola,

- Rasmiy kengash va konferensiyalarning dokladlari tezisi;

- Reformativ jurnallardagi makola;

- Davlat kaydnomasiga ega ITI buyicha xisobotlar;

- Kashfiyot va ochilgan yangilikka patentlar;

- Respublika ilmiy texnikaviy kutubxonalarda deponentlangan ishlar;

- Gazetadagi makolalar;

Ilmiy materiallarni nashrga tayyorlash uz ichiga kuyidagi boskichlarni oladi:

§ Ilmiy materiallarni nashr kiluvchi nashr kuygan talabalarni urganish;

§ Tanlanga ilmiy ish bulimini mazmunini yozma bayon kilish;

§ Sof patentlikka kura makola mazmunini tekshirish;

§ Ochik matbuotda e’lon kilish uchun makolani ekspertizadan utkazish, kashf etish, yangilik yaratish unsunrlarning yukligi;

§ Makolani ichki va tashki takrizga berish;

§ Makolani nashrga topshirish;

Ilmiy materiallarni rasmiylashtirish talabi matetrial turiga boglik va u kuyidagilarni uz ichiga oladi:

§ kogoz va uning xajmiga bulgan talab;

§ gap ung tomonlardan, yukori va kuyidan koldiriladigan ochik joy xajmi;

§ saxifalarda tartib rakamlarini kuyish;

§ rasmiylashtirish muxarriri;

§ jadval va rasmlarning berilishiga talablar;

§ bosim shrifti va intervali;

§ bayon etish tili;

§ boshka tildagi annotatsiyalarga bulgan talab.

Nashr etilayotgan ilmiy material kirish kismidagi, amalda bayon etilayotgan ilmiy material mazmuni va bayon kilinayotgan mavzu buyicha xulosadan iborat bulishi kerak. Agar muallif ma’lum ilmiy ishlarga xavola kilsa yoki ulrdan foydalansa ular adabiyotlar ruyxatida kursatilishi kerak.