O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tosnkent moliya instituti

ERP-tizimlar vaqtni joriy lahzasiga axborotlar bilan ta‘minlaydi 
An‘anaviy tizimlarda katta hajmdagi axborotlar qog‗ozda ro‗yxatga olinadi, 
so‗ngra tashkilotning qayta shakllantiriladigan yoki kompyuter formatiga 
o‗tkaziladigan bo‗limlarga jo‗natiladi. ERP-tizimlar bilan katta hajmli axborotlar 
to‗g‗ridan-to‗g‗ri boshlang‗ich manbaadan olinadi va bevosita kompyuterga 
joylashtiriladi. Natijada axborotlarga shu lahzaning o‗zida boshqalar uchun kirish 
imkoniyati mavjud bo‗ladi. 
ERP-tizimlar 
tashkilot ichida o‗zaro aloqa va hamkorlikni 
yaxshilanishiga olib keladi 
Kompaniya resurslarini rejalashtirish tizimlari tashkilot ichida (funksional 
va geografik tarqoq joylashgan) o‗zaro aloqa va hamkorlikni yaxshilaydi. O‗zaro 
bog‗liq jarayonlarning mavjudligi funksional va tarqoq joylashgan bo‗limlarni 
o‗zaro aloqada va hamkorlikda bo‗lishni talab etadi. Har bir geografik tarqoq va 
funksional bo‗linmalar uchun zarur bo‗lgan axborotlarni ta‘minlab, ma‘lumotlar 
bazasi o‗zaro aloqadorlikni yaxshilanishiga olib keladi. 
ERP-tizimlar tashkilotlar o‗rtasida o‗zaro aloqa va hamkorlikni 
yaxshilaydi 
ERP-tizimlar tashkilotni boshqa tashkilotlar bilan o‗zaro aloqa va 
hamkorligi uchun axborot magistralini ta‘minlaydi. Firmalar ta‘minot boshqa 
faoliyat ko‗rinishlarini engillatish uchun hamkorlariga o‗z ma‘lumotlar bazasiga 
kirish erkinligini kengaytirib boradi. Mazkur tizim ishlashi uchun hamkorlar 
foydalanishi mumkin bo‗lgan yagona arxiv zarur bo‗ladi va ERP-tizimlardan 
bunday axborot almashuvlarda samarali foydalaniladi.
ERP-tizimlar sohasida tadqiqotlar olib boruvchi Forrester Research bu 

---

206 
tizimlar keng joriy etilgan davlatlarda yirik kompaniyalarning 100 % va o‗rta 
kompaniyalarning 70 % hozirgi kunda rejalashtirish avtomatlashtirilgan 
tizimlaridan foydalanadi. ERP-tizimlarga qiziqish yirik sanoat kompaniyalari 
korpaorativ ma‘lumotlar yagona integrallashgan majmuasi asosida o‗rnatish bilan 
o‗tgan asrning 90- yillaridan boshlangan. 
Boshqarish tizimlarini joriy etish bilan kompaniya bir qator ustunliklarga 
ega bo‗ladi: