O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tosnkent moliya instituti

1- qadam. Biznes-jarayonlarni takomillashtirish sohalarini aniqlash. 
Tashkilot jarayonlaridan boshqariluvchanligi nuqtai-nazaridan qay biri eng muhim 
va ustuvorligini aniqlash zarur. Ushbu jarayonlar orasidan yuqori darajada xodim 
ishlariga bog‗liq bo‗lgan va axborot tizimlari yoki avtomatlashtirish tizimiga 
bog‗liq bo‗lgan jarayonlarni ajratib olish lozim. So‗ngra, ushbu jarayonlarning 
infratuzilmasi tarkibini aniqlash zarur bo‗ladi. 
2-qadam. Jarayonning qaysi talablari BPM-tizimi tomonidan amalga 
oshirilishi mumkinligi aniqlash. BPM tizimi tanlanayotganda, tizim jarayonlarni 
boshqarish inson hamda AT omillariga birdek ustuvorlik berishga imkon berishini 
etiborga olish zarur. Tizimni tanlash mezonlari quyidagi baholashlarni o‗z ichiga 
olishi kerak: 
- jarayon modellarini grafik jihatdan namoyish etish xususiyati; 

---

238 
- oddiy jarayonlarda bo‗lgani kabi murakkab jarayonlarni ham birdek amalga 
oshirish va boshqarish; 
- tashkilot biznes qoidalarini jarayonning har bir ishtirokchisiga dinamik 
moslashtirish; 
- har bir foydalanuvchi uchun butun jarayoni boshidan oxirigacha kuzatish 
borish imkoniyati; 
- turli mobil platformalar orqali BPM tizimiga kirishni qo‗llab-quvvatlash; 
- jarayon tarkibini nazorat qilish va boshqarishga oddiy usullar bilan kirish; 
- jarayonni kuzatish borish va hisobotlarni tuzish imkoniyati; 
- jarayon o‗zgarishlarini modellashtirish; 
- ERP guruhidagi turli IT- va avtomatirish tizimlari bilan integratsiya boʻlish 
imkoniyati. 
3-qadam. BPM tizimiga qo‗yiladigan talablarni hujjatlashtirish va 
ularni ustuvorligiga ko‗ra tartiblantirish. Tizimga qo‗yiladigan talablarni 
tuzishda tizimning o‗ziga xos bo‗lgan funksional talablar bilan birga biznes-
jarayon talablari ham e‘tiborgaga olinishi lozim.