Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

6.2. Inflatsiya riskini baholash, inflatsiya darajasi va foiz stavkasining inflatsiya darajasi bilan o‘zaro bog‘liqligi


Inflatsiya riskini baholashda ikkita tushunchadan foydalaniladi:


1) inflatsiya darajasi;
122

2) inflatsiya indeksi.


Inflatsiya darajasi – o‘rganilayotgan davr ichida narxlar qancha foizga o‘zgarganligini bildiradi, ya’ni bahoning o‘sish sur’atini ko‘rsatadi:

= ∗ 100%

(6.2.1)

bu yerda: – inflatsiya darajasi;


N– summa (tovarning davr boshidagi bahosi); – joriy narx bilan oldingi narx orasidagi farq.


Inflatsiya indeksi - o‘rganilayotgan davr ichida narxlar necha

martaga oshganligini ko‘rsatadi:
= + 1 yoki =

(6.2.2)

Agar o‘rganilayotgan muddat bir nechta davrga (n ta davr)


bo‘linsa, har bir davrdagi inflatsiya darajasi orqali aniqlandi:


=(1+ )∗(1+ )∗……….∗(1+ ) (6.2.3) Agar o‘rganilayotgan muddat bir xil davrga (n ta davr) bo‘lib, har bir davrdagi inflatsiya darajasi bir xil bo‘lsa, inflatsiya indeksi


quydagicha aniqlandi: