Ahmad Yassaviydan to Abdulhamid Cholponga qadar jamiki ulug mutafakkirlarimiz oddiygina shoir emas, ayni chogda xoja, nasriddin, nizomiddin, farididdin, sirojiddin, sadriddin, sofizoda, xoja, qori, shayxzoda..., xullas, ruhoniy hamdir. Adabiyotimiz tarixida biron-bir shoir va yo nosir yoqki, u odam bolasining fel-atvori, kongil mulki, dil dardi, qalb kechinmalari, xususan, oz zamondoshlari ruhiyatida roy berayotgan evrilishlar, manaviy qashshoqlashuvlar va tubanlashuvlar xususida iztirob-hayajon bilan yozmagan bolsin. Ahmad Yassaviy bundan qariyb toqqiz yuz yil avval bitgan quyidagi hikmatli satrlar shu qadar zamonaviy jaranglaydiki, oradan toqqiz asr emas, toqqiz kun ham otmagandek:
Umar Xayyom (1040-1123) bilish nazariyasi uning tabiiy va ilmiy karashlari bilan uzviy boglangan Umar Xayyomning materializmi, uning dinga karshi ateistik muloxazalari bilan mushtarak. Malumki, idealistlar va islom dini peshvolari, shu jumladan Gazzoliy xam zur berib yerdagi xayot axamiyatini inkor etishga, u dunyo, jannat va duzax tugrisidagi fikrlarni olga surishga intildilar. Umar Xayyom esa islom dinining narigi dunyo, jonning ulmasligi,jannat va duzax tugrisidagi talimotlarni rad etdi.
VIII asrda islomda turli yunalishlar paydo buldi. Bulardan mutakallimlar, ularning psixik talimotiga kura xissiy bilishning axamiyatini, bilimlarimizning vokelikka muvofik kelishini inkor etishdir. Ular nimaiki uzlari uchun nomakbul bulsa (xissiy bilish bilan boglik bulgan sezgi malumotlari va bilimni inkor etish yordamida), xammasini inkor etadilar va ularga nimaiki tasdiklash lozim bulsa, xamma tasavvur kilish mumkin bulgan narsaga yul kuyish yordamida xammasiga yul kuyish mumkin deb xisoblaydilar
Mavzu yuzasidan keys topshirigi
Talaba qattiq stressga tushgan, shuning oqibatida talabaga psixolog tomonidan parishonxotirlik diagnozi qoyilgan...
Keys yuzasidan savol:
Bunday holatda guruh murabbiyi va psixolog vaziyatga qanday ijobiy echim toishi lozim?
Do'stlaringiz bilan baham: |