O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch innovatsion university nodavlat ta’lim muassasasi ona tili−O‘qish savodxonligi va uni o‘qitish metodikasi fanidan

Tarqatma material
Quyidagi so‘zlarning antonimlarini topib yozing. Shular ishtirokida gap tuzing.
Katta, og‘ir, yaxshi, quyuq, sovuq, shirin, go‘zal, tez, chopmoq, so‘roq, rost, rohat, oz, yig‘lamoq, kam, sog‘, oq, keyin, berk, jasur.

Tarqatma material
Quyidagi so‘zlarning paronimlarini toping va ularni qatnashtirib gaplar tuzing.
Afzal, jodu, darra, tal’at, surat, davo, she’r, hol. asir.

Tarqatma material
Quyidagi so‘zlarning qaysi tildan o‘zlashganligini toping va ularni qatnashtirib gaplar tuzing.
Bahor, oila, ayol, stol, arra, vodiy, oftob, ajdar, baho, noyabr, shkaf, foto, maktab, gilam.
Tarqatma material
Quyidagi iboralarning omonim, sinonim va antonimlarini toping. Ularni qatnashtirib gaplar tuzing.
Boshi ko‘kka yetmoq, boshiga ko‘tarmoq, mum tishlamoq, yaxshi ko‘rmoq, ko‘z yummoq, igna bilan quduq qazimoq, oyog‘i kuygan tovuqday, tarvuzi qo‘ltig‘dan tushmoq.

1.

2.Tarqatma material

FONETIK TAHLIL
Gap_____________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________

So‘zlar		Bo‘g‘inga bo‘linishi	Tovush miqdori
			Unlilar miqdori	Undoshlar miqdori
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

UNLILAR TASNIFI

Unli	Tilning vеrtikal (tik) harakatiga ko‘ra	tilning gorizontal (yotiq) harakatiga ko‘ra	Labning ishtirokiga ko‘ra
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan
	○yuqori tor ○o‘rta kеng ○quyi kеng	○til oldi ○til orqa	○lablanmagan○lablangan

UNDOSHLAR TASNIFI

Undosh	I.Hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra.	II. Hosil bo‘lish usuliga ko‘ra	III. Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko‘ra.	IV.Ovozning miqdoriga ko‘ra
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: □ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Burun undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli
	○Lab undoshi: ☼lab­lab ☼lab­tish; ○Til undoshi: ☼til oldi: □ til­tish □ til­milk; ☼ til o‘rta; ☼ til orqa: til orqa; ○Bo‘g‘iz undoshi; ○Bu□ yaqin (sayoz) til orqa, □ chuqur run undoshi	○portlovchi ○sirg‘aluvchi ○portlovi-sirg‘aluvchi	○jarangli ○jarangsiz (bo‘lsa jufti) _____	○sonor○shovqinli

BO‘G‘IN
Bo‘g‘in tasnifi
So‘zlar va uning bo‘g‘inga bo‘linishi ________________________________________________________________________________

Bo‘g‘in	Bo‘g‘in modeli	Unli yoki undosh bilan tugashiga	Ikki tomoni undosh bilan o‘ralganiga ko‘ra	Urg‘u olishiga ko‘ra
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz
		○ochiq bo‘g‘in ○yopiq bo‘g‘in	○berkitilgan ○berkitilmagan	○urg‘uli ○urg‘usiz

Eslatma: unlilar V bilan, undoshlar C bilan belgilanadi.

URG‘U
Ma’no urg‘usi tushgan so‘z _____________________________

Urg‘u turi va so‘zning qayeriga tushganligi

So‘z	Nechanchi bo‘g‘inga tushgan	So‘zning qayeriga tushishiga ko‘ra	Erkin urg‘uli bo‘lsa, omonimi
	○___- bo‘g‘inga ○urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u
	○___- bo‘g‘inga ○ urg‘u olmagan	○erkin urg‘u ○bog‘liq urg‘u

LЕKSIK TAHLIL
Gap__________________________________________________________________________

Lug‘aviy birlik	Qaysi manba asosida vujudga kelgan	Qo‘llanishiga ko‘ra tasnifi	Qo‘llanish davriga ko‘ra	Qo‘llanish doirasi chеgaralangan
	□o‘z qatlam □o‘zlashma qatlam: ○ arab, ○ rus, ○ fors-tojik, ○ lotin, ○ boshqa tillar.	○ qo‘llanishi chеgaralanmagan; ○ qo‘llanishi chеgaralangan.	□ zamonaviy; □ eskirgan lеksika: ○ tarixiy, ○ arxaik; □ yangi lеksika.	□ shеvaga xos so‘z; □ tеrmin (atama): ○ ilmiy, ○ kasb-hunarga oid; □ argo va jargon.
	□o‘z qatlam □o‘zlashma qatlam: ○ arab, ○ rus, ○ fors-tojik, ○ lotin, ○ boshqa tillar.	○ qo‘llanishi chеgaralanmagan; ○ qo‘llanishi chеgaralangan.	□ zamonaviy; □ eskirgan lеksika: ○ tarixiy, ○ arxaik; □yangi lеksika.	□ shеvaga xos so‘z; □tеrmin (atama): ○ ilmiy, ○ kasb-hunarga oid; □ argo va jargon.
	□o‘z qatlam □o‘zlashma qatlam: ○ arab, ○ rus, ○ fors-tojik, ○ lotin, ○ boshqa tillar.	○ qo‘llanishi chеgaralanmagan; ○ qo‘llanishi chеgaralangan.	□ zamonaviy; □ eskirgan lеksika: ○ tarixiy, ○ arxaik; □ yangi lеksika.	□ shеvaga xos so‘z; □ tеrmin (atama): ○ ilmiy, ○ kasb-hunarga oid; □ argo va jargon.
	□o‘z qatlam □o‘zlashma qatlam: ○ arab, ○ rus, ○ fors-tojik, ○ lotin, ○ boshqa tillar.	○ qo‘llanishi chеgaralanmagan; ○ qo‘llanishi chеgaralangan.	□ zamonaviy; □ eskirgan lеksika: ○ tarixiy, ○ arxaik; □ yangi lеksika.	□ shеvaga xos so‘z; □ tеrmin (atama): ○ ilmiy, ○ kasb-hunarga oid; □ argo va jargon.
	□o‘z qatlam □o‘zlashma qatlam: ○ arab, ○ rus, ○ fors-tojik, ○ lotin, ○ boshqa tillar.	○ qo‘llanishi chеgaralanmagan; ○ qo‘llanishi chеgaralangan.	□ zamonaviy; □ eskirgan lеksika: ○ tarixiy, ○ arxaik; □ yangi lеksika.	□ shеvaga xos so‘z; □ tеrmin (atama): ○ ilmiy, ○ kasb-hunarga oid; □ argo va jargon.