O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
Download 204.13 Kb. Pdf ko'rish
|
|
1
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI O’RTA MAXSUS KASB – HUNAR TA’LIMI MARKAZI MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O`ZMU QOSHIDAGI S.RAHIMOV AKADEMIK LITSEYI “ANIQ FANLAR” KAFEDRASI
Namunaviy dastur asosida tuzilgan Akademik litsey o`quv ishlari bo`yicha direktor muovini _____________D.T.Sodiqova
668 soat Tuzuvchi: R.A.Gadoeva
kengashida muhokama qilingan va tasdiqlangan
Toshkent - 2010 yil
2
bo`limlari bo`yicha soatlar taqsimoti
T/R Bo`limlar Ajratilgan soatlar Soatlar taqsimoti Nazariy Laboratoriya Amaliy 1. Kirish 2 2 - - 2. Kinematika 36
10 10
16 3. Dinamika 8 2 4 2
Mexanikada kuchlar 28
8 4 16 5. Impulsning saqlanish qonuni 8 2 - 6
Mexanik ish 20
6 4 10 7. Statika 12
4 2 6 8. Suyuqlik va gazlar mexanikasi 6 2 - 4
I semester bo’yicha 120 36 24 60 9. Suyuqlik va gazlar mexanikasi 6 2 2 2
Molekular-kinetik nazariya asoslari 20
8 2 10 11. Termodinamika asoslari 12
6 - 6 12. Suyuqlik va gazlarning o'zaro aylanishi 10
4 4 2 13. Suyuqliklarda sirt taranglik 12
4 4 4 14. Qattiq jismlar 18
8 4 6 15. Takrorlash 2 - - 2
Mexanika va molekulyar fizika 200 68 40 92 16. Elektrostatika 40 14
2 24
II semester bo’yicha 120 46 18 56 Jami I kurs bo’yicha 240 82 42 116 3
T/R Bo`limlar Ajratilgan soatlar Soatlar taqsimoti Nazariy Laboratoriya Amaliy
O'zgarmas tok 38
8 16
14 2. Turli muhitlarda elektr toki 36
12 8 16 3. Magnit maydon 6 2
4 I semester bo’yicha 80 22 24 34 4. Magnit maydon 24 8
12 5. Elektromagnit induksiya 20 6
12 6. Moddalarning magnit xossalari 10
4
6 7. Tebranishlar va to'Iqinlar 22 8
10 8. Elektromagnit tebranishlar va to'lqinlar 40
16 4 20 9. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash 4 2 - 2
II semester bo’yicha 120 44 14 62 Jami II kurs bo’yicha 200 66 38 96 Elektrodinamika asoslari 240 80 40 120 III kurs 1. Fotometriya
8
2 4
Geometrik optika 32 10
6 16
3. Yorug'lik to'lqinlari 46 18
8 20
4. Nisbiylik nazariyasi elementlari 14
4
10 5. Kvant fizikasi 20 6
12 I semester bo’yicha 120 40 18 62 6. Atom fizikasi 18 8
8 7. Spontan va majburiy nurlanishlar 18
6 6 6 8. Yadro fizikasi 38 14
2 22
9. Elementar zarralar 28 6
12 10. Umumlashtiruvchi takrorlash 6 2 4
II semester bo’yicha 108 34 20 54 Jami III kurs bo’yicha 228 76 38 114 Umumiy 668 224 118 326 4
Ishchi dasturning namunaviy dastur bilan qiyosiy tahlili. № Bo’limlar Soatlar hajmi ishchi dasturda Soatlar hajmi namunaviy dasturda Farqi(chiqarilgan soatlar “-”, kiritilgan soatlar “+”) 1.
Kirish. Fizikaning shakllanishi. llmiy tekshirishning zamonaviy usullari. 2 2 2. Kinematika 36 30
+6 3. Dinamika. Nyuton qonunlari 8 8
4. Kuch, kuch turlari va ularning xossalari 28 16
+12 5. Impulsning saqlanish qonuni 8 10
-2 6. Ish. Quvvat. Energiya va uning saqlanish qonuni 20 10
+10 7.
Statika. Og'irlik va massa markazi. Muvozanat va uning turlari 6 8 -2 8. Suyuqlik va gazlar mexanikasi 6 8
9. MolekulaT-kinenik nazariya asoslari 20 14
+6 10. Temperatura. Gaz qonunlari 12 12
11. Termodinamika asoslari 12 10
+2 12. Suyuqlik va gazlarning o'zaro aylanishi 10 8
13. Suyuqliklarda sirt tarangiik 12 8
14.
Qattiq jismlar, ularning deformatsiyasi, erishi va issiqlikdan kengayishi. Issiqlikdan hajmiy kengayish 18
16 +2
15. Uinumlashtiruvchi darslar. Takrorlash 2 4
16. Elektrostatika 38 38
17. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash 2 2
18. O ’ zgarmas tok 38
34 +4
19. Turli muhitlarda eiektr toki 36 36
20. Magnit maydon 30 36
-6 21. Elektromagnit induksiya 20 20
22. Moddalarning magnit xossalari 10 10
23. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash
6
24. Mexanik tebranishlar .Mexanik tolqinlar. Tovush 22 18
+4 25. Elektromagnit tebranishlar. Elektromagnit to'lqinlar 40 38
-2 26. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash 4 4
27. Fotometriya 8 8
28. Geometrikoptika 32 30
+2 29. Yorug'lik tolqinlari. Nurlanish spektrlari 46 30
+16 30. Nisbiylik nazariyasi 14 16
-2 31. Kvant fizikasi. Yorug'lik kvantlari. Yorug'lik ta'siri 20 20
32. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash
4
33. Atom fizikasi 18 20
-2 34. Lazerlar. Nochiziqli optik elementlar 18 16
+2 35. Yadro fizikasi 38 30
+8 36.
Elementar zarralar. Kosmik nurlar. Olamning yagona fizik manzarasi 28
20 +8
37. Umumlashtiruvchi darslar. Takrorlash 6 6
Fizika kursi bo'yicha jami 668 608 +84/24 5
DASTURNING MAZMUNI Mexanika (124 soat) Kirish (2 soat) Dunyoga ilmiy qarashning vujudga kelishi va rivojlanishi. XI—XVI asrlarda O'rla Osiyo va o'zbek olimlarining fizikani rivojiantirishdagi roli. O'zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti bo'yicha ilmiy ishlar. Ilmiy tekshirishning hozirgi zamon usullari. Ilmiy tekshirishning fizik usullarining asosiy xususiyatlari. Fizik kattaliklarni o'lchash, fizik kattaliklar orasidagi boglanishlar. Fizik nazariyalar, qonunlar, hodisa modellari. Kinematika (36 soat) Mexanik harakat va uning nisbiyligi. Fazo va vaqt. Nyuton klassik mexanikasi, uning qo'llanish chegarasi. Matematik tushunchalar. Vektorlar to'g'risida ma'lumotlar. Vektorning kattaligi va yo'nalishi — uning mustaqil va teng kuchli ikki tavsifi. Vektorlarni qo'shish va ayirish. Ikki vektorni skalar ko'paytirish. Fizik formulalarni skalar va vektor shaklda yozish. Sanoq sistemasi. Inersial va noinersial sistemalar. Inersial sanoq sistemasining ikki ta'rifi, harakatning nisbiyligi. Fizik qonunlarning inersial sanoq sistemasini tanlashga bog'liq emasligi. Galileyning harakatlar nisbiyligi prinsipining qo'llanish sohasi. Harakatlarni qo'shish. Mustaqil harakatlar ta'rifi. Murakkab harakatni mustaqil oddiy harakatlar yig'indisi sifatida tavsiflash imkoniyati. To'g'ri chiziq va egri chiziqli harakatlar. Yo'l va ko'chish, trayektoriya. To'g'ri chiziqli tekis harakat. To'g'ri chiziqli tekis harakatning tezligi. To'g'ri chiziqli tekis harakatda yo'l formulasi. To'g'ri chiziqli tekis harakatda tezlik va yo'l grafiklari. To'g'ri chiziqli tekis harakat koordinatasining vaqtga bog'liqlik grafigi. O'zgaruvchan to'g'ri chiziqli harakat. O'zgaruvchan harakatda o'rtacha va oniy tezlik. Oniy tezlikning geometrik ma'nosi. Tezlik tushunchalarini umumlashtirish. Tezlanish tushunchasi. To'g'ri chiziqli tekis o'zgaruvchan harakat. Tekis tezlanuvchan harakatda oniy tezlik formulasi. Tekis tezlanuvchan harakatda tezlanish va tezlik grafiklari. Tekis tezlanuvchan harakatda tezlik grafigidan yo'l formulasini keltirib chiqarish. Koordinataning vaqtga bog'liqlik grafigi va trayektoriya tenglamasi. To'g'ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakat. Tekis o'zgaruvchan harakatning xususiy hollari: erkin tushish va yuqoriga tik otilgan jism harakati, ularning harakat tenglamalari. Aylana bo'ylab tekis harakat. Chiziqli va burchak tezlik. Aylanish chastotasi va davri. Burchak tezlikning chastota va davrga bog'iiqligi. Burchak va chiziqli tezliklar orasidagi bog'lanish. Markazga intilma tezlanish formulasini keltirib chiqarish. Dumalayotgan g'ildirak harakati. Aylanma harakatlarni friksion uzatish. Tishli va tasmali uzatishlar. Tekis o'zgaruvchan aylanma harakat. Tangensial tezlanish. Burchak tezlanish. To'la tezlanish, uning kattaligi va yo'nalishi. Gorizontal otilgan jismning harakati. Harakatlar mustaqilligi prinsipi yordamida asosiy formulalarni keltirib chiqarish. Gorizontga qiya otilgan jismning harakati. Harakatlar mustaqilligi prinsipi yordamida jism harakatining asosiy formulalarini keltirib chiqarish. Uchish uzoqligi va eng katta ko'tarilish balandligi.
Dinamikaning asosiy vazifasi. Nyutonning birinchi qonuni (Galileyning inersiya qonuni). Inersiya qonuni va uning tajribaviy asoslari, harakat to'g'risida Galiley tasavvurlarining antik va o'rta asr fani tasavvurlaridan farqi. Fizikada birinchi inqilob. Nyutonning ikkinchi qonuni. Kuch - jismlarning o'zaro ta'sirini ifodalovchi fizik kattalik, uning vektor tavsifi. Kuchlaming teng ta'sir etuvchisi. Nyuton ikkinchi qonunining tajribaviy asoslanishi. Massa tushunchasi. Massa — jism inersiyasining o'lchovi sifatida. Moddaning zichligi. Nyutonning uchinchi qonuni. Nyutonning uchinchi qonunining tajribaviy asoslanishi. Mexanikada kuchlarning turlari va ularning xossalari.
Elastik kuchlar va ularni vujudga keltiruvchi sabablar. Tayanchning reaksiya kuchi. Prujina va ipning taranglik kuchi. Mutlaq elastik deformatsiyalar, Guk qonuni. Mutlaq elastik prujinalar va iplar uchun Guk qonuni. Qattiqlik, qayishqoqlik tushunchasi. Mutlaq elastik silindr (sterjen) uchun Guk qonuni. Mutlaq va nisbiy uzayish, kuchlanish, Yung moduli, mustahkamlik chegarasi, mustahkamlik zapasi. Ishqalanish kuchlari va uni vujudga keltiruvchi sabablar. Tinchlikdagi ishqalanish kuchi. Uning tabiati va ta'sir etuvchi kuch kattaligi yo'nalishi, uning tabiat va texnikadagi roli. Sirpanish ishqalanish kuchi. Sirpanish 6 ishqalanishning koeffitsiyenti va uning sirt g'adir-budirligi darajasiga bog'liqligi. Dumalanish ishqalanish kuchi. Dumalanish va sirpanish ishqalanish koeffitsiyentlarini taqqoslash. Havoning qarshilik kuchi. Havo qarshilik kuchining jism teziigiga bog'liqligi. Gravitatsiya kuchi. Butun olam tortishish (gravitatsiya) qonuni. Nyuton tomonidan butun olam tortishish qonunining kashf etilishi. Gravitatsion doimiy, uni tajribaviy yo'l bilan aniqlash. Jismning Yerga tortilish kuchi (og'irlik kuchi). Erkin tushish tezlanishi va uning jism bilan Yer markazi orasidagi masofaga bog'likligi. Gravitatsion maydon. Birinchi, ikkinchi va uchinchi kosmik tezliklar (isbotsiz). Abu Rayhon Beruniy va Umar- al Chagmani quyosh atrofida Yer va sayyoralar harakati to'g'risida. Tortishish kuchlari tabiati to'g'risida zamonaviy tasavvurlar. Jism og'irligi. Og'irlikning jism harakati turlariga bog'liqligi. Vaznsizlik. Yuklanish. Kosmik kema- yo'ldoshlarda vaznsizlik. Vaznsizlikning ba’zi biologik va tibbiy aspektlari. Impulsning saqlanish qonuni. (8 soat) Jism va kuch impulsi. Impute atamasida Nyutonning ikkinchi qonuni. Jismlar yopiq sistemasi ta'rifi. Tabiatda yopiq sistemalar mavjudligi. Impulsning saqlanish qonuni-Nyutonning ikkinchi va uchinchi qonuni sifatida. Tabiatda va texnikada impulsning saqlanishi. Reaktiv harakat. Mexanik ish(20 soat) Ish. Mexanik ish. Musbat va manfiy ish.Quvvat. Quvvat — mexanizmlar ta'sirining unumdorligi sifatida. Oddiy mexanizmlaming FIKi. Energiya. Mexanik energiya va uning turlari. Ish va energiya tushunchalarining o'zaro bog'liqligi. Kinetik energiya — harakatlanuvchi jismning energiyasi. Potensial energiya —jismlar o'zaro ta'siri energiyasi. Potensial energiyaning ikki turi. Yerdan yuqoriga ko'tarilgan jismlar potensial energiyasi. Mutlaq elastik deformatsiyalangan prujinaning potensial energiyasi. To’la mexanik energiya.Mexanikada energiyaning saqlanish va aylanish qonuni. Mexanikada energiyaning saqlanish va aylanish qonunining tabiatda energiyaning saqlanish va aylanish umumiy qonuni bilan bog'liqligi. To'la mexanik energiyaning saqlanishi yoki o'zgarishining yopiq sistemada ta'sir etuvchi kuchlarning xarakteriga bog'liqligi. * Ba'zi mexanik masalalarni yechishda energiya va impuls saqlanish qonunlarining birgalikda qo'llanilishi.* Statika(12 soat) Statikaning asosiy vazifalari. Statikada kuchlarning uch tavsifi. Kuchlar sistemasi. Teng ta'sir etuvchi kuch. Kuchlarni qo'shish, ayirish. Jismning turii nuqtasiga burchak ostida yo'naltirilgan ikki kuchning teng ta'sir etuvchisi. Ikki parallel kuchning teng ta'sir etuvchisi. Kuchlarni (burchak ostida yo'naltirilgan, parallel va antiparallel) ikki tarkibiy qismga ajratish. Aylanish o'qiga ega jismlar statikasi. Kuchning aylantiruvchi ta'siri, kuch momenti. Kuch yelkasi. Kuch momentining vektor tabiati. Juft kuchlar. Aylanish o'qiga ega bo'lgan va aylanish o'qiga ega bo'lmagan jismning muvozanat sharti. Qattiq jism muvozanatining umumiy sharti. VIII asr allomasi Abu Abdulloh al-Xorazmiyning oddiy mexanizmlarning ishlashi haqidagi fikrlari. * Og'irlik markazi yoki massa markazi. Jismning va jismlar sistemasining massalar markazi ta'rifi. Aniq geometrik shakldagi bir jinsli jismning massa markazi. Aylanish o'qiga ega bo'lgan jismning muvozanat sharti yordamida massalar markazini aniqlash. Qattiq jism muvozanati umumiy sharti yordamida massalar markazini aniqlash. Qattiq jism muvozanati turlari. Turg'un, noturg'un va befarq muvozanat. Turg'un muvozanat ta'rifi va uning massalar markazi vaziyati bilan bog'liqligi. Potensial energiya — muvozanat turg'unligining tavsifi sifatida. Tayanch yuzasiga ega jism muvozanati. Turg'un muvozanatdan noturg'un muvozanatga o'tish. Turg'un muvozanatni amalga oshirish yo'llari. Moddiy nuqtaning inersiya momenti. Ba'zi jismlarning inersiya momenti. Impuls momenti. Aylanma harakat dinamikasi va uning asosiy tenglamasi. Aylanma harakat qilayotgan jismning kinetik energiyasi.* Download 204.13 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|