O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Manomеtrik tеrmomеtrlar 

Manometrik  termometrlarning  ishlashi  berk  hajmdagi  gaz,  suyuqlik  yoki  bug`ning 

bosimini temperatura ta`sirida o`zgarishiga asoslangan. 

O`lchov  asbobi  qanday  ishchi  modda  bilan  to`ldirilganiga  qarab,  manometrik 

termometrlar gazli, suyuqlikli va bug`-suyuqlikli turlarga bo`linadi. 

O`lchov asbobi (rasm.10) termoballon 1, kapillyar trubka 2 va manometrik qism  3-

6  (trubasimon  truba  3,  ushlagich  4,  uzatgich  (povodok)  5  va  tishli  sektor  6)  dan  tashkil 

---

 

6 

topgan.  O`lchov  asbobining  butun  tizimi  ishchi  modda  bilan  to`ldiriladi.  Termoballon 

temperaturani o`lchash ob`ektiga o`rnatiladi. Temperaturaning ortishi bilan masalan, butun 

berk  tizimda    bosim  ortishi  kuzatiladi.  Bosim  ortishi  manometrik  prujinani 

deformatsiyalanishiga  va    uning  erkin  uchi  uzatish  mexanizmi  orqali  o`lchov  asbobi 

strelkasini burishiga sabab bo`ladi. 

Tizimda bosimning o`zgarishi bilan trubasimon prujinaga ta`sir etayotgan tizimdagi 

bosim  va  atrof  muxit  bosimlari  orasidagi farqga  proportsional  ravishda ?osil  bo`layotgan 

kuch  o`zgarishni  boshlaydi  va  bu  o`zgarish  trubasimon  prujina  bikirligi  bilan 

muvozanatlanguncha davom etadi.