O’zbekiston respublikasi o’liy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Sakkizinchi sxema. Xar bir tayyorlangan, ayrim buyumning standartlar 
talabiga 
muvofiqligi 
sinovlar 
o’tkazib 
aniqlashga 
assoslangan. 
Bu 
sertifikatlashtirish usulida yuqorida sxemalarga qaraganda ta’minlovchining 
masuliyati ancha yuqori. Tabiiyki muvaffaqiyatli sinovlardan o’tgan buyumlargina 
sertifikat yoki muvofiqlik belgisini oladi. 8-sxema maxsulotga nisbatan yuqori va 
qat’iyroq talablar qo’yilganda ishlatilishga asoslangan yoki maxsulotning 
ishlatilishi natijasida standart talablarga mos kelmasligi iste’molchiga katta 
iqtisodiy zarar yetkazganida qo’llaniladi. Bu xil sertifikatlashtirish qimmatbaxo 
metallardan va qotishmalardan tayyorlanadigan buyumlarda ko’proq qo’llaniladi. 
Bundan asosiy maqsad qimmatbaxo metallarning belgilangan miqdorini, tarkibini 
va buyumning tozaligini tekshirishdir. 
Buyuk Britaniya instituti tomonidan sertifikatlashtirishning yangi xili 
yaratilib, bu usul bilan faqat ishlab chiqarishdagi texnologik jarayonlarini 
tasdiqlanishi (attestatlanishi)ga asoslangan. 
To’qqizinchi sxema. Bu sxema maxsulotni sertifikatlashtirishda qo’llaniladi 
va maxsulotning xavfsizlik talablariga muvofiqligini deklaratsiya qilishni nazarda 
tutadi. Mazkur sxemada, ishlab chiqaruvchining xoxishiga ko’ra, muvofiqlik 
belgisi qo’llanilishi mumkin. 
Majburiy tartibda sertifikatlashtiriladigan, shuningdek ularning muvofiqligi 
muvofiqlik deklaratsiyasi bilan tasdiqlanishi mumkin bo’lgan maxsulotlar ro’yxati 
O’zbekiston Res’ublikasi Vazirlar Maxkamasi tomonidan belgilanadi. 
65 

---

Hozirgi zamon adabiyotida har bir sertifikatlashtirish sxemasining afzalligi 
va kamchiliklari tahlil etilgan. Bularning ichida eng mukammal va murakkabi 
beshinchi sxemadir. Bu sxema to’liq bo’lganligi uchun uni asos qilib olib, hozirgi 
zamon xalqaro sertifikatlashtirish tizimi yaratilmoqda. 
3; 4; 5; 7; 8; 9; sxemalar bo’yicha sertifikatlashtirilgan maxsulot muvofiqlik 
belgisi bilan tamg’alanishi (markirovka qilinishi) mumkin. 
Xozirgi zamon adabiyotida xar bir sertifikatlashtirish sxemasining afzalligi 
va kamchiliklari taxlil etilgan. Bularning ichida eng mukammal va murakkabi 
beshinchi sxemadir. Bu sxema to’liq bo’lganligi uchun uni asos qilib olib, xozirgi 
zamon xalqaro sertifikatlashtirish tizimini yaratilmoqda. 
Sertifikatlashtirish tizimlarini boshqaruvchi idora muayyan turdagi maxsulot 
sifatining nazoratini tashkil etish, standartlarga rioya qilishni majburiy talab 
etishini, iste’molchi va savdo talablarini e’tiborga olib, mamlakatdagi amalda 
bo’lgan qonunlar va me’yoriy xujjatlar asosida o’z ishini tashkil etadi. 
Sertifikatlashtirish idorasi sinovlarni o’tkazish, korxonadagi va savdo 
shaxobchasidagi maxsulotning sifatini nazorat qilish xamda nazoratni tashkil qilish 
va shunga o’xshashlarni bajarib uchinchi tomon vazifasini bajaradi.