O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi z. Nishanova, D. Qarshieva

 6.4. D.Vekslerni intellekt shkalalari
Psixometrikaga asoslangan testlar qo‗llaniladigan aniq metodikalardan farq qiladi. Bu testlarni 
ishlab chiqishda asosan bolaning psixik taraqqiyoti darajasini aks ettiruvchi, o‗rnatilgan 
me‘yordan chetga chiqishlar, tengdoshlar guruhini taqqoslovchi miqdoriy ko‗rsatkichlarga e‘tibor 
beriladi. (V.M.Bleyxer, L.F.Burlachuk, 1978). Ularning murakkabligi bir xil yoshdagi 
sinaluvchilarning katta guruhlarida amalga oshiriladi (V.V.Stolin, A.G.Shmelev, 1984).
Bolalarni tekshirishga mo‗ljallangan xorijiy testlar asosan Bine-Simon Stenford-Binening aqliy 
taraqqiyot shkalalari tipi bo‗yicha tuzilgan. 
Intellektni tekshirishning eng keng tarqalgan metodlaridan biri amerikalik psixolog va psixiatr 
D.Wechsler /1949/ tomonidan ishlab chiqilgan bolalar intellektini o‗lchash shkalasidir /Wechsler 
Intelligence Scale for children WISC/. Bu metodikaga 1974 yilda so‗nggi marta 5 yoshdan 15 
yoshgacha bo‗lgan bolalarni tekshirish uchun o‗zgartirishlar kiritildi. /WPPSI/ 
Rossiyada birinchi bo‗lib Veksler shkalasi V.M.Bexterev nomli Leningrad psixonevrologik ilmiy 
tadqiqot institutida moslashtirilgan. Metodika B.G.Anan‘ev (1969) maktabi psixologlari 
tomonidan intellekt taraqqiyotini uzoq yillar o‗rganishda, jumladan bolalarda psixik taraqqiyotdan 
chetga chiqishlar va orqada qolishlarni differentsial-diagnostika qilishda keng qo‗llanilgan. 
WISC moslashtirilgan variantining subtestlarini keltiramiz. (A.YU.PanasYuk, 1973). Tadqiqot 
o‗tkazishda maxsus qarordan foydalanish zarur. 
D.Veksler metodi bo‗yicha tadqiqot qarori (bolalar varianti) 
Familiyasi, ismi ____________________________ 
Tug‗ilgan yili _______ tug‗ilish tartibi ___________ 
Jinsi _______ Onasi_______ ma‘lumoti ________ 
Yoshi ______________ oy_____________________ 
Tadqiqot o‗tkazilgan kun _______________________ 
Tadqiqot natijalari 
Subtestlar
Verbal
Noverbal
Dastlabki 
baholar 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
Shkala baholari 
Intellektual 
ko‗rsatkichlari 
/IK/ 
VIK= 
NIK= 
UIK=