O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi z. Nishanova, D. Qarshieva

Nutq – kishilar o‘rtasidagi aloqa jarayonida tildan foydalanish. 
Analiz – bir butun predmet va hodisalarni tarkibiy qismlarga bo‘lish. 
Sintez – alohida tarkibiy qismlarni bir butun qilib birlashtirish. 

---

302 
Umumlashtirish – predmet va hodisalarni biror xususiyatiga ko‘ra bita tushunchaga 
birlashtirish. 
Taqqoslash – predmet va hodisalar o‘rtasidagi o‘xshash va farq qiluvchi tomonlarini aniqlash. 
Mavhumlashtirish – predmet va hodisalarning biror belgisini fikran ajratib olish. 
Tushuncha – predmet va hodisalarning umumiy va maxsus belgilarini aks ettirish. 
Hukm – predmet va hodisalarga biror belgining xos yoki xos emasligini tasdiqlash. 
Xulosa chiqarish – ikki yoki undan ortiq hukmlardan yangi hukmlar keltirib chiqarish. 
Til – kishilar o‘rtasidagi aloqa vositasi. 
Monolog – bir kishining o‘ziga yoki boshqalarga qaratilgan nutqi. 
Dialog – ikki kishining o‘rtasidagi nutqiy aloqa jarayoni. 
Affektiv nutq – his-hayajon va kechinmalar aks ettirilgan nutq turi. 
Ichki nutq – tafakkur bilan bog‘liq tashqi nutqdan avval paydo bo‘ladigan nutq turi. 
Mustaqil o‟zgaruvchilar – eksperiment jarayoniga katta, intensiv ta`sir o‘tkazadigan 
ko‘rsatkichlardir. 
Tobe o‟zgaruvchilar – bu o‘rganilayotgan hodisalarning ko‘rsatkichlari bo‘lib mustaqil 
o‘zgaruvchilarga bog`liq ravishda o‘zgaradi. 
Idora qilsa bo‟ladigan o‟zgaruvchilar – bu eksperiment davomida o‘zgarmasligi nazorat 
qilinadigan ko‘rsatkichlar.
Muammo- bilish ehtiyojini qondirishda tafakkur qilish sharti bo‘lgan psixologik hodisa 
Nazariya-ilmiy bilish shakllaridan biri hisoblanib, hodisalar orasidagi mantiqiy bog`liqlik yoki 
buning aksini isbotlab beruvchi ichki bilishning nutqiy ifodasidir.