O‘zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti tabiatshunostlik va geografiya fakulteti
Download 56.61 Kb.
|
Vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat univers-fayllar.org
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tabiatshunostlik va geografiya fakulteti biologiya yo‘nalishi 2- bosqich “A” guruh talabasi Mirzarahmonova Dinoraning sitologiya fanidan yozgan
- Silliq muskul to’qimasi
|
Vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI ZAHIRIDDIN MUHAMMAD BOBUR NOMLI ANDIJON DAVLAT UNIVERSITETI Tabiatshunostlik va geografiya fakulteti biologiya yo‘nalishi 2- bosqich “A” guruh talabasi Mirzarahmonova Dinoraning sitologiya fanidan yozgan Mavzu: “ MUSKUL ТO’QIMASI, KO`NDALANG CHIZIQLI MUSKUL VA UNING YURAK MUSKULI BILAN O`XSHASHLIK VA FARQLARI ”
Reja*: 1. Muskul (mushak)larning xillari. 2. Silliq muskul to’qimasi. 3. Ko’ndalang targ’il muskul to’qimasi. 4. Yurak muskuli. 5. Adabiyotlar. Mushak to’qimasi odam va hayvon organizmining harakatga kelishini ta’minlaydi. Mushaklarning tuzilishi ularning bajarayotgan funksiyasiga mos-lashgan, ya’ni ularning shakli cho’ziq, uchlari tayanch tuzilmalarga tutashgandir. Тuzilishi va bajarayotgan funksiyasiga ko’ra silliq, ko’ndalang - targ’il, yurak mushagi va ba’zi a’zolarda uchrovchi maxsus muskul to’qimasi farq qilinadi. Maxsus mushak to’qimasi kelib chiqishi, tuzilishi va vazifalariga ko’ra turlichadir. Ko’ndalang-targ’il yurak mushagi hamda maxsus mushak to’qima -mioepitelial hujayralar (ter, sut va so’lak bezlarida uchrovchi hujayralar), ko’zning siliar va qorachiq mushaklari xususiy gistologiyaning tegishli boblarida kel-tirilgan. Silliq muskul to’qimasi Silliq muskul to’qimasi hujayra tuzilishiga ega. Silliq muskul to’qimasi ko’pgina ichki organlar-me’da-ichak yo’li, tanosil organlari, tomirlar devorining shakllanishida qatnashadi. Silliq muskul tuzilishi hamda funksiyasi bo’yicha ko’ndalang-targ’il mushakdan ancha farq qiladi. Silliq mushaklar vegetativ nerv sistemasi tomonidan innervatsiya qilinadi va shu sababli kishi ixtiyoriga bo’ysunmaydi. Yuqorida qayd qilinganidek, silliq muskul to’qimasi hujayra tuzilishiga ega bo’lib, cho’ziq, duksimon va tarmoqlangan bo’ladi. Hujayraning o’lchamlari turlicha bo’ladi, ya’ni uzunligi 50-250 mkm, yadro sathining maksimal diametri 5-20 mkm. Тo’qimada bir-biriga yondoshib yotgan hujayralar qatlamlar hosil qiladi. Ular bir-biriga nisbatan shunday joylashadiki, bir hujayraning markaziy qismiga boshqa hujayraning o’tkir uch qismi yopishadi. Silliq mushak hujayralari sirtdan sarkolemma bilan qoplangan, unda qalinligi taxminan 7,5 nm ga teng plazmatik membrana va tashqi bazal membrana farq qilinadi. Yonma-yon yotgan hujayralarning plazmatik membranalari ba’zi joylarda juda yaqinlashib, tutashish nuqtalarini hosil qiladi. Membranalarning bunday yaqinlashish joylari silliq
hujayralarining biridan ikkinchisiga qo’zg’alib o’tishiga xizmat qiladi degan
Download 56.61 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|