O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti axborot texnologiyalari va kompyuter

Hozirgi payitda turli kompaniyalar tomonidan koplab bunday vositalar ishlab chiqilgan bo’lib ularni vazifalarga kora quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin

Grafik
Muharrirlar

Uch o’lchovli grafika dasturlari

Rastrli grafika

Grafik fayllarni ko’rish dasturlari

Vektorli grafika

Hozirgi paytda turli kompaniyalar tomonidan ko’plab bunday vositalar ishlab chiqilgan bo’lib, ularni vazifalariga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin: Grafik muharrirlar Rastrli grafika dasturlari Uch o’lchovli grafika dasturlari Vektorli grafika dasturlari Grafik fayllarni ko’rish dasturlari.
Rastrli grafik muharrirlar – tasvirlarni rangi hamda yorqinligi turlicha bo’lgan nuqtalar yordamida hosil qiladi. Bunday vositalarga Paint, Painter, Adobe Photoshop, Paint. Shop Pro, Gimp, Photo Editor, Photo Corrector, Retouch kabi dasturlarni kiritish mumkin. Ularni ham, vazifalari va ishlash uslublariga ko’ra uchta guruhga ajratish mumkin: - tasvirlarni turli mo’yqalam hamda qalamlar yordamida hosil qiluvchi dasturlar (Paint, Painter, Paint. Shop Pro); - raqamli fotosuratlarga ishlov beruvchi dasturlar (Photo Editor, Photo Corrector, Retouch); - universal dasturlar (Adobe Photoshop, Gimp).
Vektorli grafik muharrirlar – tasvirlarni turli egri va to’g’ri chiziqlar, kesmalar, geometrik shakllar, standart funksiyalar yordamida chiziluvchi grafiklar yordamida hosil qiladi. Corel Draw, Adobe Illustrator, Freehand va Inkscape kabi dasturiy vositalar har qanday murakkablikdagi grafik ma’lumotlarni yaratishi mumkin. Bunday muharrirlar asosan, turli emblemalarni, mahsulot belgilarini, reklamalarni hrsil qilishda, kitob va jurnallarni bezashda keng qo’llanilmoqda.
Vektorli grafik muharrirlar – tasvirlarni turli egri va to’g’ri chiziqlar, kesmalar, geometrik shakllar, standart funksiyalar yordamida chiziluvchi grafiklar yordamida hosil qiladi. Corel Draw, Adobe Illustrator, Freehand va Inkscape kabi dasturiy vositalar har qanday murakkablikdagi grafik ma’lumotlarni yaratishi mumkin. Bunday muharrirlar asosan, turli emblemalarni, mahsulot belgilarini, reklamalarni hrsil qilishda, kitob va jurnallarni bezashda keng qo’llanilmoqda.
Grafik fayllarni ko’rish vositalari – nafaqat grafik fayllarni, balki boshqa turdagi fayllarni ham (matnli, multimediali) foydalanuvchi talab qilgan ko’rinishda ekranga chiqarishga xizmat qiluvchi dasturiy vositalardir. To’g’ri, Windows operasion tizimi ham shunday amallarni bajarish imkoniyatiga ega. Lekin u, birinchidan bunday amallarni talab darajasida bajara olmaydi, ikkinchidan esa, har qanday formatdagi grafik ma’lumotlarni ham ekranga chiqara olmaydi. Shuning uchun ham, keyingi yillarda grafik fayllarni ko’zdan kechirishga hamda ular ustida turli amallarni bajarishga mo’ljallangan samarali dasturiy vositalar ishlab chiqarilgan. Ularning ichida eng ko’p tarqalganlari ACD See va Irfan Wiew vositalaridir.


PAINT GRAFIK MUHARRIRINI O`RGANAMIZ Bosh sahifa PAINT ma’lumotlari PAINT kichlintoylarga PAINT o`quvchilarga PAINT gometriyada Muallifdan Windows operatsion tizimida Paint grafik muharriri mavjud, uning yordamida kompyuter grafikasi bilan tanishish hamda ob’ektlar bilan ishlah sirlarini o`rganish mumkin. Paint nafaqat o`quv maqsadlarida ishlatiladi, ayni paytda u Windowsning asosiy grafik vositasi hisoblanadi. Agar, grafik muharrirda biror ishni bajarish zarurati bo`lsa, avtomatik ravishda shu muharrirga murojaat qilinadi va u yuklanadi.


Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish Paint grafik muhariri Пуск > Программы > Стандартные > Графический редактор Paint buyruqlarini ketma-ket bajarish bilan yuklanadi. Paint yuklangandan keyin ektranda ish oynasi ochiladi. U bir necha qismlardan iborat.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish Oynaning asosiy qismimi ish oynasi tashkil qiladi. Rasm ish oynasining bir qismida, to`la joylashishi yoki tashqariga chiqishi mumkin. Agar rasm ish oynasidan tashqariga chiqsa ekran chetida kehgaytirib ko`rsatuvchi belgi paydo bo`ladi. Rasm chegarasi o`chamini o`zgartirish uchun uzuk chiziqlar bilan o`raladi.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish Ish oynasining chap tamonida uskunalar to’plami (paneli) joylashgan. Unda chizish uchun zarur bo`lgan uskunalar knopkalari mavjud. Uskunalarni tanlash paytida panelning pastgi qismida uning xususiyatlarini o`zgartirish uchun kichik oyna chiqishi mumkin.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish Ish oynasining pastgi qismida uskunalar Ranglar paneli joylashgan. Unda turli ranglar to`plami keltirilgan. Ulardan foydalanish mumkin. Kerakli rangni kursor yordamida tanlaysiz.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi To`g`ri chiziq chizish uchun: 1. • Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish • 2. Uskunalar to`plamidan belgisini tanlang. Chiziq qalinligini pastki qismdagi kichik oynada belgilang. Palitradan rangni tanlang. Sichqonchaning chap knopkasin bosgan holda boshlang`ich huqtadan oxirgi nuqtagacha yurg`azing.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi To`g`ri chiziq chizish uchun: 1. • Chiziq va figuralar Matn kiritish Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish • 2. Uskunalar to`plamidan belgisini tanlang. Chiziq qalinligini pastki qismdagi kichik oynada belgilang. Palitradan rangni tanlang. Sichqonchaning chap knopkasin bosgan holda boshlang`ich huqtadan oxirgi nuqtagacha yurg`azing.
Paint grafik muharriri Bosh sahifa Ish oynasi Chiziq va figuralar Matn kiritish Egri chiziq chizish uchun: 1. • • 2. Ranglar Tozalash Fragmentlar Rasmni o`zgartish 3. Belgisini Uskunalar to`plamidan tanlang. Chiziq qalinligini pastki qismdagi kichik oynada belgilang. Palitradan rangni tanlang. Avval to’g`ri chiziq chizing. Chizilgan chiziqning ustiga sichqoncha kursorini qo`yib uni kerakli tomonga sururing. Boshqa egrilik zarur bo`lsa 2 bandni takrorlang.