O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta ta`lim

2.2.Kontur ortidan suv xaydab ishlatish tizimi
1 - tashqi neftlilik konturi; 2 –ichki neftlilik konturi; 3 -xaydovchi quduq; 4 - qazib chiqaruvchi quduq.
Kontur bo`ylab suv xaydash kengligi 4-5 km, bir xil tuzilishli, qatlamning kollektorlik tavsifi yuqori bo`lgan uyumlar uchun, turli to’siklar hosil bo`lganligi sababli uyumning neftli qismi va kontur ortining gidrodinamik aloqasi bo’lmaganda ko’llaniladi. Bu holda xaydovchi quduqlar uyumning neftli qismi chegarasida ichki neftlilik konturidan minimal masofada joylashtiriladi. qazib chiqarish quduqlari esa kontur ortidan suv xaydashdagi kabi neftlilik konturiga parallel joylashtiriladi (2.3. rasm).



Rasm 2.3. Kontur ortidan suv xaydab ishlatish tizimi.
Uyumlar: a) simmetrik gumbazli, b) simmetrik gumbazli, v) litologik ekranlangan. 1- qatlam izogipslari; 2- ichki neftlilik konturi; 3- litologik chegaralanish chiziqi; quduqlar: 4- qazib chiqarish, 5- xaydovchi.


.
Rasm 2.4. Kontur bo`ylab suv xaydab ishlatish tizimi
1 - tashqi neftlilik konturi; 2 -ichkineftlilik konturi; 3 -xaydovchi quduk; 4 - qazib chiqaruvchi quduк


Kontur ichidan suv xaydash kengligi yoki 5 km dan katta, yoki 4 km kichik uyumlar uchun tavsiya etiladi, lekin keyingi qolda - uyumning kollektorlik tavsifi yomonlashganda va neftning kovushkokligi oshganda. Kontur ichidan suv xaydashda quyidagi ishlatish tizimlari ajratiladi.



Rasm 2.5.Bo`lmalab suv xaydab ishlatish tizimi
1 -neftlilik konturi; 2 -xaydovchi quduq; 3 - qazib chiqaruvchi quduq.


O’k bo`ylab suv xaydash kengligi 5 km dan katta, jinslarning kollektorlik xossalari Yuqori bo’lmagan, qatlamdagi neftning qovushqokligi axamiyatli oraliqda o`zgaradigan, chegarasida kollektorlik xossalari gumbaz qismidan atrofga tomon yomonlashib boradigan uyumlar uchun tavsiya etiladi. (2.6. rasm). Uyumning neftli qismi bilan kontur orti orasidagi gidrodinamik aloqa faol bo`lganda, neftning va xaydaladigan suvning qovushqokligi nisbati takriban bir xil bo’lsa o’k bo`ylab suv xaydash kontur ortidan suv xaydash bilan kompleksda qullanilishi mumkin (2.7. rasm).