\Delta UΔUdelta, U (ichki energiyaning oʻzgarishi)
|
QQQ (issiqlik miqdori)
|
WWW (gaz ustida bajarilgan ish)
|
++plus agar temperatura TTT ortsa
|
++plus agar gazga issiqlik uzatilsa
|
++plus agar gaz siqilsa
|
-−minus agar temperatura TTT kamaysa
|
-−minus agar gaz issiqlik yoʻqotsa
|
-−minus agar gaz kengaysa
|
000 agar temperatura TTT oʻzgarmasa
|
000 agar hech qanday issiqlik uzatilmasa
|
000 agar hajm oʻzgarmasa
|
Termodinamikaning birinchi qonuniga muvofiq turli jarayonlarda energiyaning bir turi boshqa turga aylanishi, energiyaning saqlanish qonuni chegarasida ekvivalent qonuniga bo’ysungan holda sodir bo’ladi. Lekin birinchi qonundan foydalanib, ma‘lum jarayonnig ayni sharoitda sodir bo’lish – bo’lmasligi va bu jarayonning davom etish chegarasini oldindan aytib bo’lmaydi. Birinchi qonunga asosan, faqat jarayon sodir bo’lgan taqdirda, energiyaning qaysi turi va qanchasi boshqa tur energiyaning qanchasiga aylanishini aytib berish mumkin, xolos.
Termodinamikaning birinchi qonuniga muvofiq turli jarayonlarda energiyaning bir turi boshqa turga aylanishi, energiyaning saqlanish qonuni chegarasida ekvivalent qonuniga bo’ysungan holda sodir bo’ladi. Lekin birinchi qonundan foydalanib, ma‘lum jarayonnig ayni sharoitda sodir bo’lish – bo’lmasligi va bu jarayonning davom etish chegarasini oldindan aytib bo’lmaydi. Birinchi qonunga asosan, faqat jarayon sodir bo’lgan taqdirda, energiyaning qaysi turi va qanchasi boshqa tur energiyaning qanchasiga aylanishini aytib berish mumkin, xolos.
Kimyo qoidalariga amal qilib yozilgan barcha kimyoviy reaksiyalar amalda sodir bo’lavermaydi. Masalan, ma‘lum sharoitda A+B = S+D reaktsiya o’ngdan chapga yoki chapdan o’ngga boradimi? Bu savolga birinchi qonun javob bera olmaydi. Masalan 3H2 + N2 = 2NH3 ekvimolekulyar nisbatda olingan bo’lsa, reaksiya ikkinchi tomonga borishi mumkin, bu birinchi qonunga zidlik qilmaydi.
Barcha kimyoviy reaksiyalarni ikkiga turga bo`linadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
