O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta ta’lim vazirligi Toshkent davlat Iqtisodiyot Universiteti

2. Xitoy

Nominal YaIM: 14,14 trln. - Xitoy yalpi ichki mahsuloti (PPP): 27,31 trln

So'nggi bir necha o'n yilliklar ichida Xitoy ekspansional o'sishni boshdan kechirdi va dunyoning ishlab chiqarish va eksport qilish markaziga aylanish uchun yopiq iqtisodiyotning to'siqlarini yengib o'tdi.Xitoy o'zining ulkan ishlab chiqarishi va eksportini hisobga olgan holda ko'pincha "dunyo fabrikasi" deb nomlanadi. Yillar o'tib, xizmatlarning roli asta-sekin o'sib bordi va ishlab chiqarishning YaIMga qo'shgan hissasi nisbatan pasayib ketdi 1980 yilda Xitoy yalpi ichki mahsuloti 305,35 milliard dollar bo'lgan yettinchi o'rinni egalladi. O'shanda, 1978 yilda bozor islohotlari boshlanganidan beri, Osiyo giganti yiliga o'rtacha 10% iqtisodiy o'sishga erishgan bo'lsa-da, so'nggi yillarda o'sish sur'ati sekinlashdi, garchi boshqa mamlakatlarga nisbatan yuqori darajada bo'lsa ham.

Xitoydagi YAIm ko’rsatkichi 2020 yilda 5.8% o'sishni rejalashtirmoqda, bu 2023 yilga kelib 5.6% gacha pasayadi. Yillar davomida Xitoy va AQSh iqtisodi o'rtasidagi farq juda tez pasayib bormoqda 2018 yilda Xitoy yalpi ichki mahsulotida nominal sharoitlar 13,37 trln. dollarni tashkil etdi, bu AQShdan 7,21 trln.ga kamdir, 2020 yilda bu farq 7,05 trln dollargacha kamayishi kutilmoqda, 2023 yilga kelib esa bu farq 5,47 trln dollarga teng bo'ladi. 2023 yilga kelib, Xitoyning yalpi ichki mahsuloti (PPP) 36,99 trillion dollarni tashkil qiladi.Xitoyning ulkan aholisi aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotni 10000 dollargacha tushiradi.