O‘zbekiston respublikasi oliyta’lim. Fanvainnovatsiyalar vazirligi farg’ona davlat universiteti sirtqibo’limi biologiya

DNKtranspozonlari

.

n

a

ri
DNK transpozonlar teskariterminaltakroro'rtasidatranspozazfermentkodlashIfodaqachon,transposasetransposonyonvayangisayto'zeksizyonvareinsertiokatalizeterminalteskaritakrortan.^[33]ushbukesishvajoylashtirishmexanizmiodatdtransposonlarniasljoyiga yaqinlashtiradi(100kbichida).^[37]DNKtranspozonlabakteriyalarda uchraydi va inson genomining 3% va roundworm C. elegansgenomining12% nitashkilqiladi.^[37]
Genomhajmi



r
GenomhajmibirvazifasisifatidaGenBanktaqdimgenomlardaizohlioqsillaumumiysonininglog-logfitna.

g

r

q

k
i

i
Genomhajmi-haploidgenomningbirnusxasidagiDNKtayanchjuftlarininumumiy soni. Genom hajmi turlari bo'ylab keng farq qiladi. Umurtqasiz hayvonlakichik genomlarga ega, bu ham oz miqdordagi transposable elementlarga bog'liq. Balivaamfibiyalaroraliqo'lchamdagigenomlargaegavaqushlarnisbatankichigenomlarga ega, ammo qushlar parvozga o'tish bosqichida genomlarining katta qisminyo'qotdi.Buzararoldin,DNKmetilasyongenometarlikengaytirishimkoninberadi.^[29]

an

l
Odamlardayadrogenomi3,2chiziqlimolekulalargabo'linganDNKningtaxmin24milliardnukleotidlarini,uzunligiengqisqa50000000nukleotidlarnivaharxi

a

m
an

i

b

i
h

da

bi
si

q

n

g

xromosomada joylashgan eng uzun 260 000 000 nukleotidlarni o'z ichigoladi.^[45]prokariotlardayokiquyieukariotlardamorfologikmurakkablikvagenohajmi o'rtasida aniq va izchil bog'liqlik yo'q.^[30][46]genom hajmi ko'p jihatdtakrorlanuvchiDNKelementlarinikengaytirishva qisqarish funksiyasidir. Genomlar juda murakkab bo'lgani uchun, bitta tadqiqot strategiyasi genomdaggenlar sonini yalang'och minimalgacha kamaytirish va hali ham organizmni saqlaqolishdir. Bir hujayrali organizmlar uchun minimal genomlar hamda ko'p hujayralorganizmlar uchun minimal genomlar ustida tajriba ishlari olib borilmoqda (rivojlanisbiologiyasiga qarang).Ish hamvivo,hamsilico.^[47][48]