O’zbekiston respublikasi raqamli texnalogiyalari vazirligi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNALOGIYALARI VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNALOGIYALARI UNIVERSITETI
AX xavflarni boshqarishga kirish

1-2-AMALIY ISH

Bajardi: Muxtarov N
Tekshirdi: Xabibullayev J

TOSHKENT-2023

Mavzu : Risklarni baholash usullari
Xaflarni baholash ulullari ko’p va bulardan keng tarqalgani “galustuk-babochka” tahlil usuli
“Galustuk-babochka” tahli usuli
Ushbu usul o’rganilayotgan salbiy hodisanining sababdan oqibatga qadar rivojlanishini tavsiflash va tahlil qilishdir
Bank ma’lumotlarining o’g’irlanishi
Tahlil qilish

Bank.m O’g’irlanishi

№	Sabab	Sababini oldini olish	Oqibatni yumshatish	Oqibat
1	Bank xafsizlik xodimining xatosi	Malakali hodim	Ishni tizimli tashkil qilish	Bank ish foaliyatining to’xtashi
2	Haker hujumi	Mustahkam tizim	Bank xodimi malumotlarini sir saqlash	Bank hodimi taxtit
3	Foydalanuvchi hatosi	Foydalanuvchi mustahkam idintifikatsiya	Bank mijozlari mablaglarini muzlatish	Bank mijozi mablaglari yoqolishi
4	Ishonsiz manbalardan pul o’tkazmalari	Faqat ishonchli manbalardan pul o’tkazmalari	Boshqa hisoblarni muzlatish	Hisob raqamdagi pullarning yo’qolishi
5	Bank malumotlarining yetarlicha himoyalanmaganligi	Malumotlarni shifrlash	Bank tizimini muzlatish	Bank mablag’larining yoqolishi
6	Tizimdagi zaiflik	Tizimni doimiy nazorat qilish	Tizimdagi muammoni aniqlash va bartaraf qilish	Tizimning ishdan chiqishi

Temurland IT school

Aktiv

1 Aktif qiymat 200mlrd $

Aktiv qo’lab quvatlash 10 mlrd $

Foyda 100 mlrd $

Qayta tiklash 40 mlrd $

2 Jismoniy zarar qanchaga tushadi 20 mlrd $

Taxtida qancha maxsuldorligi yoqotish 10 mlrd $

Maxvilik oshkor bo’lishi 4 mlrd $

Muxum qurulmalar ishdan chiqsa 10 mlrd $

3 yillik chastota 200 ta

4 harbir tahdi uchun yillik zarar 40 mlrd $

Taxditga qarshi chora tadbirlar

Malakali piragramislar jalb qilinishi

5 Riskni kamaytirish o’tkazish qabul qilish

Maxvilik rejimiga qatiy roya qilish

Narxlarni arzon qilish va sifatli ishlab chiqarish