O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

Bo’rtmacha  (tuberculum)  -  terining  ustidan  bo’rtib  chiqqan,  5-10  mm 

xajmdagi  qattiq,  bo’shliqsiz  element  bo’lib,  teri  ustidan  ko’tarilib  turadi.  Uning 

asosini  yallig’lanish  jarayonida  hosil  bo’lgan  infiltrat  tashkil  etib,  u  dermaning 

chuqur qavatida joylashgan bo’ladi. Bo’rtmachani papuladan farqi, orqaga qaytish 

jarayonida nekrozga uchrab, o’rnida chandiq, yara qoldiradi. Bo’rtmacha sil, qizil 

yugurikda, moxovda va teri zamburug’li kasalliklarida kuzatiladi. 

Tuguncha (nodus) - teri ustidan ko’tarilib turgan yoki teri qavatlari orasiga 

joylashgan, 10 mm yoki undan katta xajmdagi qattiq tuzilma bo’lib, terida yoki teri 

osti  qavatida  xujayralar  infiltratini  yig’ilishidan  paydo  bo’ladi.  Tuguncha 

keyinchalik  yaraga,  chandiqqa  aylanishi  mumkin.  Ko’k-qizg’ish,  ushlaganda 

og’riqli  tugunchaga  -  tugunchali  eritema  deyiladi.  Yallig’lanish  jarayonisiz 

tuguncha terini o’sma (fibroma, lipoma) kasalligida kuzatiladi.