O‘zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport universiteti

VILOYAT TABIIY-IQLIM SHAROITI

Qurilish muddati yo‘lning qaysi viloyatda joylashuviga, viloyatning tabiiy ob-havo sharoitiga, gidrogeologik, grunt yer osti suvlari sharoitlariga va yo‘l qurilishi texnikasining imkoniyatlariga bog‘liq ravishda aniqlanadi.

Farg‘onaviloyati — O‘zbekiston Respublikasi tarkibidagi viloyat. 1938-yil 15-yanvarda tashkil etilgan. Respublikaning sharqida, Farg‘ona vodiysining janubida joylashgan. Shimoldan Namangan, Andijon viloyatlari, janub va sharqdan Qirg‘iziston, g‘arbdan Tojikiston Respublikalari bilan chegaradosh. Maydoni 6,8 ming km. Aholisi 3,317 mingkishi (2012). Tarkibida 15 tuman, 9 shahar (Beshariq, Marg‘ilon, Rishton, Farg‘ona, Yaypan, Quva, Quvasoy, Qo‘qon, Hamza), 10 shaharcha, 164 qishloq fuqarolari yig‘inibor (2004). Markazi — Farg‘ona shahri.
Iqlimi kontinental. Qishi birmuncha yumshoq, ba’zan havo judasovib ketadi. Yanvar oyining o‘rtacha harorati — 3,2 °C, iyulniki 28 °C. Eng past harorat —27,9 °C. Eng yuqori harorat 42 °C. Vodiyning g‘arbida esadigan kuchli, Qo‘qon shamoli“ iqlimga salbiy ta’sir etadi. Shamolning tezligi sekundiga ba’zan 35—40 mga yetadi. Janubi-sharqida yozda garmsel esadi. Yiliga g‘arbida 100 mmdan (Qo‘qonatrofi) sharqiy qismida 170 mmgacha, tog‘yonbag‘irlarida 270 mmgacha yog‘in tushadi, asosan, bahorda yog‘adi. Vegetatsiya davri 210—240 kun. Viloyatning shimol-g‘arbiy chegarasi bo‘ylab Sirdaryo oqadi. Olay tizmasidan Isfara, So‘x, Shohimardon, Isfayramsoy boshlanadi. Daryolar muzlik qorsuvlaridan to‘yinadi. Iyul— avgustda to‘lib oqadi. Daryo suvlari sug‘orishga sarflanadi. Asosan, bo‘ztuproq va o‘tloqi botqoq tuproklar keng tarqalgan. Adirlarda aksari ochvatipik bo‘z tuproqlar, Sirdary ot errasalarida ally uvial o‘tloqi tuproqlar, viloyatning shimoliy qismida sho‘rxok o‘tloqlar va ajriqli o‘tloqlar mavjud. Markaziy Farg‘onadagi sho‘rxoklarda turlixil sho‘ra o‘sadi. Yerlarining kattagina qismi ekinzor. Vohalarda terak, tut, qayrag‘och, daryo vodiylarida kengbargli o‘rmonlar va archazorlar bor.
Yo‘l poyini qurish ishlari bahorda havo harorati +5 dan, kuzda +10 gacha bo‘lgan davrda olib boriladi.

Farg‘ona
Oylar	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Sutkalikharorat, S	-0,1	3,7	9,2	15,8	21,1	25,6	27,5	26,2	21,2	14,3	7,6	1,8
Yog‘ingarchiliklar, mm	19,1	23,3	32,8	21,0	19,4	6,7	5,8	2,1	4,6	19,1	14,1	15,2